ROCE là một chỉ số lợi nhuận quan trọng, thường được các nhà quản lý tài chính, nhà đầu tư và các bên liên quan sử dụng để đánh giá một công ty trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Với doanh nghiệp, chỉ số này giúp xác định mức độ sinh lời từ đồng vốn đã sử dụng, từ đó điều chỉnh các yếu tố chưa hiệu quả. Trong bài viết dưới đây, Chuyên tài chính sẽ giới thiệu chi tiết về công thức và tính ứng dụng chỉ số ROCE hiệu quả, mời bạn đón đọc.
I. ROCE là gì?
ROCE, viết tắt của Return on Capital Employed, là tỷ lệ lợi nhuận trên vốn sử dụng – một công cụ tài chính để đánh giá khả năng sinh lời và hiệu quả sử dụng vốn của công ty.
Tìm hiểu về ROCE trên sàn chứng khoán
Đây là một chỉ số tài chính quan trọng giúp đo lường hiệu quả và khả năng sinh lợi của một doanh nghiệp từ vốn đầu tư. ROCE phản ánh cách công ty sử dụng vốn để tạo ra lợi nhuận.
II. Ý nghĩa của chỉ số ROCE
ROCE thể hiện khả năng sinh lời từ vốn đầu tư của doanh nghiệp. ROCE cao cho thấy công ty sử dụng vốn đầu tư hiệu quả với khả năng sinh lợi tốt. Ngược lại, ROCE thấp có thể chỉ ra sự không hiệu quả trong việc tận dụng vốn.
Nó cũng được dùng để so sánh với ROCE trung bình ngành hoặc với đối thủ cạnh tranh để đánh giá hiệu suất tài chính của công ty.
ROCE hữu ích đặc biệt khi so sánh hiệu suất trong các lĩnh vực thâm dụng vốn như tiện ích công cộng, năng lượng hoặc viễn thông, vì nó xem xét cả nợ và vốn chủ sở hữu, khác với ROE chỉ tập trung vào vốn chủ sở hữu của cổ đông.
Đối với nhà đầu tư, đây là một tiêu chí quan trọng để xây dựng danh mục đầu tư và lập kế hoạch chiến lược lâu dài.
Chỉ số này cho biết lợi nhuận mà một công ty tạo ra từ mỗi đồng vốn sử dụng, lợi nhuận càng cao, càng cho thấy khả năng sinh lời tốt và hiệu quả sử dụng vốn. Ngược lại, ROCE thấp cảnh báo tiềm ẩn lãng phí trong việc đầu tư và phân bổ vốn.
Xu hướng ROCE qua từng năm có thể là chỉ báo quan trọng về hiệu suất công ty. Nhà đầu tư ưu tiên các công ty có ROCE ổn định và tăng trưởng so với những công ty có ROCE dao động và tăng trưởng thấp.
ROCE là một trong những chỉ số lợi nhuận quan trọng để phân tích BCTC về hiệu suất sinh lời, cùng với ROA, ROE và ROIC.
III. Ưu và nhược điểm của ROCE
Ưu và nhược điểm khi sử dụng ROCE trong giao dịch chứng khoán
1. Ưu điểm:
ROCE là thước đo toàn diện về hiệu suất công ty khi xem xét cả khả năng sinh lời và hiệu quả sử dụng vốn, giúp đánh giá hiệu quả các quyết định phân bổ vốn và khả năng tạo ra lợi nhuận.
Tỷ suất sinh lợi trên vốn đầu tư (ROCE) là công cụ hiệu quả để so sánh các công ty trong cùng ngành, giúp xác định khả năng tạo lợi nhuận từ vốn mà công ty sử dụng.
Đối với nhà đầu tư, ROCE cho thấy năng lực tạo ra lợi nhuận từ đầu tư. Một ROCE cao đồng nghĩa với khả năng sinh lời hấp dẫn, nâng cao lòng tin của nhà đầu tư và tăng cường khả năng thu hút vốn.
ROCE cũng là công cụ quản lý đắc lực, giúp đánh giá hiệu quả của các đơn vị kinh doanh hoặc dự án trong công ty. Nó xác định các khu vực mà vốn bị sử dụng kém hiệu quả, từ đó hỗ trợ đưa ra quyết định hợp lý về đầu tư và phân bổ nguồn lực. ROCE mang lại tầm nhìn dài hạn về khả năng sinh lợi và hiệu quả kinh doanh của công ty, khi xem xét lợi nhuận qua thời gian cùng vốn sử dụng.
2. Nhược điểm:
ROCE không phù hợp để so sánh giữa những ngành khác nhau do sự khác biệt trong cách sử dụng vốn và cơ cấu kinh doanh. Nó tập trung vào lợi nhuận và hiệu quả sử dụng vốn, bỏ qua yếu tố quan trọng khác như tăng trưởng doanh thu, tỷ suất lợi nhuận, dòng tiền hay lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu.
ROCE dựa trên dữ liệu tài chính quá khứ nên có thể không phản ánh chính xác tình hình thị trường hiện tại hay tiềm năng tăng trưởng. Nó chỉ cho thấy thành công từ vốn đầu tư trước đó, không dự đoán khả năng sinh lợi trong tương lai hay tác động của các khoản đầu tư mới.
ROCE cũng không xét đến ảnh hưởng của cấu trúc vốn như nợ hoặc tài trợ bằng vốn chủ sở hữu. Hơn nữa, nó dễ bị thao túng thông qua các kỹ thuật tài chính và kế toán, và không phản ánh những thay đổi toàn ngành, kinh tế, hay các biến số khác có thể ảnh hưởng đến hoạt động của công ty.
Phụ thuộc hoàn toàn vào ROCE có thể dẫn đến góc nhìn hạn chế, không đầy đủ về tình hình và triển vọng của công ty.
IV. Cách tính ROCE chính xác
Quá trình tính ROCE nhanh chóng và chính xác mà nhà đầu tư nên biết
ROCE = EBIT / Vốn sử dụng
Trong đó:
EBIT là lợi nhuận trước lãi vay và thuế, bao gồm lợi nhuận sau thuế, lãi vay và chi phí tài chính khác. Vốn đầu tư là tổng giá trị tài sản cố định và vốn lưu động.
Vốn sử dụng = Tổng tài sản – Nợ ngắn hạn của công ty hoặc Tài sản cố định + Vốn lưu động
Vốn sử dụng tương tự vốn đầu tư. Một số nhà đầu tư và nhà phân tích có thể tính ROCE trên vốn sử dụng trung bình, bằng cách lấy giá trị trung bình của vốn đầu và vốn cuối trong thời gian phân tích.
V. Phân biệt ROCE với ROE và ROA
Điểm tương đồng và khác biệt giữa ROCE và các chỉ số đầu tư khác
Tương đồng:
Cả ba chỉ số đều giúp đánh giá khả năng sinh lời và hiệu quả tài chính của doanh nghiệp;
Chỉ nên dùng để đối chiếu giữa các công ty trong cùng ngành, cùng lĩnh vực hoạt động;
ROCE, ROE và ROA cao cho thấy công ty hoạt động tốt, quản lý vốn và tài sản hiệu quả.
Khác biệt:
Chỉ số | ROE | ROCE | ROA |
Định nghĩa | Tỷ lệ phần trăm lợi nhuận ròng trả về cho cổ đông dưới dạng giá trị | Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn để tạo ra lợi nhuận | Đánh giá lợi nhuận trên mỗi đồng tài sản |
Vốn | Chỉ tính đến vốn cổ đông | Tính cả tổng vốn sử dụng bao gồm nợ vay | Tính trên toàn bộ tài sản |
Phản ánh | Hiệu quả quản lý vốn cổ đông trong các hoạt động của quỹ | Hiệu quả của tổng vốn sử dụng | Hiệu quả quản lý và sử dụng tài sản |
Phạm vi đánh giá | Chỉ xét vốn cổ đông nên hạn chế | Phạm vi rộng với cả nợ và vốn cổ đông | Xét cả vốn vay và vốn cổ đông |
Khả năng ứng dụng | Sử dụng để nghiên cứu lợi nhuận trên vốn ở mọi công ty | Phù hợp với các công ty có đầu tư vốn cao | Sử dụng để đánh giá lợi nhuận trên tài sản tại mọi công ty |
Tầm quan trọng với các bên | Quan trọng với cổ đông, thông báo lợi nhuận từ đầu tư và quản lý nợ | Quan trọng với cổ đông và người cho vay, thể hiện hiệu quả tổng vốn | Cung cấp thông tin về lợi nhuận từ vốn đầu tư của cổ đông |
Thu nhập xem xét | Lợi nhuận sau lãi và thuế | Thu nhập trước thuế và lãi | Lợi nhuận sau thuế |
VI. Những điều cần nhớ khi sử dụng ROCE
Nên đối chiếu giữa các doanh nghiệp cùng ngành, tính toán trong cùng khoảng thời gian;
Cần dựa vào chỉ số ROCE chuẩn của ngành để so sánh;
Cần phân tích ROCE qua nhiều năm để đánh giá xu hướng hoạt động của doanh nghiệp và tập trung vào những công ty có ROCE tăng trưởng đều;
Đối với nhà đầu tư, việc chỉ so sánh ROCE giữa hai công ty không đủ để có cái nhìn toàn diện. Cần xem xét nhiều yếu tố, bao gồm cả phân tích cơ bản và kỹ thuật.
Do đó, có nhiều chỉ số tài chính hỗ trợ nhà phân tích và nhà đầu tư đánh giá tài chính doanh nghiệp. Sử dụng ROCE giúp xác định mức độ sinh lời và hiệu quả sử dụng vốn nhưng chỉ nên so sánh giữa các công ty trong cùng ngành. Tỷ lệ ROCE từ 20% trở lên là dấu hiệu công ty hoạt động tốt. Hy vọng kiến thức từ Chuyên Tài Chính bổ ích cho bạn.
Hãy khám phá ngay chuyên mục Chứng Khoán để cập nhật những thông tin và phân tích sâu sắc, giúp bạn đầu tư hiệu quả và an toàn hơn!