Khối ngoại, trong tiếng Anh là Foreign Block, đề cập đến các cá nhân hay tổ chức từ nước ngoài khi họ tham gia giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Khối ngoại bị giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phiếu, được gọi là room ngoại. Quyết định mua ròng hay bán ròng của họ có tác động lớn đến thị trường chứng khoán Việt Nam.
Mua ròng nghĩa là khối ngoại mua vào nhiều hơn bán, bán ròng có nghĩa là họ bán tháo cổ phiếu hàng loạt. Giao dịch của khối ngoại khác biệt với khối nội, khi thị trường xuống dốc và khối nội bán tháo, khối ngoại có thể sẽ mua vào. Khối ngoại mua ròng sẽ thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển và tăng giá cổ phiếu. Ngược lại, bán ròng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực, làm chậm nhịp thị trường.
Khi mới bước chân vào thị trường chứng khoán, chúng ta thường thấy các cụm từ “khối ngoại” cùng hai thuật ngữ “bán ròng” và “mua ròng” trên biểu đồ thống kê. Vậy chúng thực sự có ý nghĩa và tác động gì đến thị trường? Mời bạn tìm hiểu chi tiết với CHUYENTAI CHINH qua bài viết sau.
1. Khối ngoại là gì?
Khối ngoại (foreign block) là thuật ngữ tài chính chỉ nhà đầu tư nước ngoài, các tổ chức cá nhân có tài khoản giao dịch chứng khoán ở Việt Nam. Hoặc có thể là các quỹ đầu tư với nguồn vốn lớn, sở hữu cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp lớn. Hiện tại, khối ngoại chiếm khoảng 20% tổng giá trị giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Khám phá vai trò của khối ngoại trên thị trường chứng khoán
Khi giao dịch chứng khoán tại Việt Nam, số liệu của khối ngoại được thống kê theo quy định nhất định. Họ bị giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phiếu trên thị trường, tỷ lệ này được biểu thị trong room ngoại trên biểu đồ. Quy định này nhằm giảm thiểu rủi ro trong việc khối ngoại thâu tóm doanh nghiệp nội địa.
Tỷ lệ room ngoại ở mỗi ngành nghề khác nhau, ví dụ ngành ngân hàng là 30%, những ngành khác có thể là 49%. Doanh nghiệp có thể điều chỉnh tỷ lệ sở hữu room ngoại, nhưng cần sự phê duyệt từ Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước.
Các quỹ đầu tư ngoại như VinaCapital, Vietnam Holding Limited, Vietnam Holding Asset Management, Vietnam Enterprise Investment Limited, Vietnam Equity Fund là những ví dụ tại Việt Nam.
Nhà đầu tư có thể cập nhật thông tin về giao dịch và lịch sử giao dịch của khối ngoại trên nhiều nền tảng như stockbiz, cafef, mbs, tvsi… và qua các phương tiện truyền thông.
2. Mua ròng là gì?
Mua ròng là hiện tượng khối ngoại mua vào nhiều hơn số lượng bán ra.
Nguyên nhân khiến khối ngoại mua ròng thường do quốc gia có tình hình kinh tế ổn định và thị trường hấp dẫn.
Đặc điểm của mua ròng:
– Vị thế mua ròng được thực hiện khi khối ngoại kỳ vọng giá tăng;
– Nhà đầu tư giữ vị thế mua ròng trong dài hạn;
– Vị thế mua ròng có thể áp dụng trên nhiều khoản đầu tư, các quỹ tương hỗ thường thực hiện cả mua và bán để đạt được mục tiêu lợi nhuận và danh mục đầu tư. Để tính vị thế mua ròng, trừ giá trị thị trường của vị thế bán ra khỏi mua vào.
– Trong danh mục đầu tư có vị thế mua ròng, giá trị thị trường của vị thế bán luôn thấp hơn so với vị thế mua.
– Các quỹ tương hỗ bị hạn chế việc bán khống, do đó chứng khoán chủ yếu được mua và giữ để duy trì vị thế mua ròng 100%.
Khai phá về mua ròng trong giao dịch chứng khoán
3. Bán ròng là gì?
Bán ròng đề cập đến tình huống mà nhà đầu tư ngoại quốc ồ ạt bán cổ phiếu với số lượng lớn.
Nhiều lý do dẫn đến việc bán ròng. Đầu tiên, nhà đầu tư nước ngoài có thể cho rằng thị trường không còn tiềm năng và mất đi sức hấp dẫn, do đó họ muốn rút vốn. Thứ hai, họ có thể muốn tái cơ cấu vốn, điều chỉnh danh mục đầu tư của mình.
Đặc điểm nổi bật của bán ròng:
– Trái ngược với vị thế mua ròng, vị thế bán ròng được thực hiện khi nhà đầu tư ngoại hy vọng giá sẽ giảm;
– Trong một danh mục đầu tư, nếu vị thế bán vượt trội hơn vị thế mua thì nhà đầu tư đạt vị thế bán ròng;
– Khi giá của tài sản cơ sở hạ, nếu nắm vị thế bán ròng thì nhà đầu tư sẽ có lợi. Ngược lại, nếu giá trị tài sản cơ sở tăng thì vị thế bán ròng khiến nhà đầu tư chịu thiệt;
Khám phá hiện tượng bán ròng trong giao dịch chứng khoán
4. Đặc điểm của hiện tượng mua ròng, bán ròng
Việc bán ròng của khối ngoại bị ảnh hưởng bởi các sự kiện kinh tế toàn cầu và tính chu kỳ. Ví dụ, vào các tháng 9 và 10 hàng năm, nhà đầu tư ngoại thường tái cơ cấu vốn và quỹ đầu tư. Sau tháng 10, vốn ngoại có xu hướng ổn định trở lại, tùy thuộc vào tình hình kinh tế vĩ mô và các chính sách mới mà mức độ đổ vốn có thể thay đổi.
Theo các chuyên gia, khối ngoại thường mua ròng trong nửa đầu năm, bán ròng trong quý III và nửa đầu quý IV, và quay lại mua ròng vào cuối quý IV.
Trong giai đoạn suy thoái kinh tế, dòng tiền thường chuyển đến các kênh đầu tư an toàn như vàng hoặc trái phiếu chính phủ.
Quyết định bán ròng hay mua ròng của khối ngoại cũng chịu tác động lớn từ thị trường chứng khoán Mỹ, cùng với đánh giá của MSCI để quyết định đầu tư. MSCI là công ty tài chính Mỹ cung cấp công cụ phân tích danh mục đầu tư, chỉ số MSCI biểu thị hiệu suất thị trường chứng khoán ở 27 quốc gia phát triển, đại diện cho 10% khối lượng giao dịch toàn cầu.
Nguồn vốn đầu tư từ khối ngoại rất lớn, vì vậy khi họ đầu tư vào một cổ phiếu, công ty phát hành sẽ có cơ hội mở rộng và tăng trưởng nhanh chóng. Khi công ty phát triển, giá cổ phiếu tăng cao, đây là tín hiệu tích cực cho thị trường chứng khoán trong nước.
Giao dịch của nhà đầu tư ngoại thường tách biệt với nhà đầu tư nội, và khi thị trường suy giảm, nhà đầu tư nội bán tháo thì nhà đầu tư ngoại có thể tận dụng cơ hội để mua vào.
Các đặc trưng chính của hiện tượng mua ròng và bán ròng chứng khoán
5. Ảnh hưởng của mua ròng, bán ròng đến thị trường chứng khoán
Cả hai hoạt động bán ròng và mua ròng của khối ngoại đều có tác động mạnh mẽ đến thị trường chứng khoán Việt Nam, nhưng theo hai chiều hướng khác nhau.
Khi khối ngoại mua ròng, tác động là tích cực. Bởi vì các nhà đầu tư nước ngoài thường là các cá nhân và tổ chức quy mô lớn, việc tăng mua ròng của họ đồng nghĩa với việc thị trường chứng khoán sẽ có sự tăng trưởng nhanh chóng, phát triển mạnh, và có tiềm năng lợi nhuận cao trong tương lai, dẫn tới giá cổ phiếu tăng.
Trái lại, khi khối ngoại bán ròng, tác động là tiêu cực. Khối ngoại được xem như một “trụ cột” của thị trường chứng khoán, vì vậy khi họ bán ròng sẽ gây ảnh hưởng mạnh đến tâm lý của nhà đầu tư trong nước. Khi một lượng lớn cổ phiếu bị bán ra, các nhà đầu tư nội có thể cũng sẽ nhanh chóng rút vốn và trở nên e ngại, không muốn chấp nhận rủi ro. Kết quả là thị trường chứng khoán trong nước sẽ chịu khủng hoảng và tăng trưởng chậm lại.
Những tác động thực tế của hiện tượng mua ròng và bán ròng chứng khoán
Nhiều người đánh giá rằng, các nhà đầu tư nước ngoài có khả năng dự đoán tốt, họ chỉ cần quan sát đồ thị chứng khoán là có thể dự báo được xu hướng của cổ phiếu. Khối ngoại chia thành hai nhóm, một nhóm là đầu tư dài hạn với danh mục rõ ràng, nhóm còn lại là đầu cơ.
Nhóm đầu cơ hoạt động rất tích cực, do họ tự tin vào khả năng nắm bắt thị trường quốc tế, vì vậy nhiều người đã lợi dụng và sử dụng thủ thuật thao túng giá để đưa ra các tin đồn gây nhiễu trên thị trường. Hiện tại, thị trường Việt Nam vẫn chưa có giải pháp hay biện pháp cụ thể nào để kiểm soát những đối tượng đầu cơ này.
Tóm lại, giao dịch mua ròng hay bán ròng của khối ngoại tác động không nhỏ đến tâm lý nhà đầu tư nội địa. Tuy nhiên, chúng ta không nên lấy những biến động này làm chuẩn mực, cần phải có chiến lược riêng và sẵn sàng ứng phó với mọi biến động của thị trường. Hy vọng những thông tin mà Chuyên Tài Chính cung cấp sẽ mang lại sự hữu ích cho bạn. Chúc bạn thành công!
