Lệnh ATC là lệnh mua hoặc bán cổ phiếu tại giá chốt phiên, chỉ áp dụng trên sàn HNX và HOSE. Khi đặt lệnh, nhà đầu tư chỉ cần nhập khối lượng mà không cần ghi giá. Giá khớp sẽ được quyết định sau thời gian kết phiên.
Chi tiết chuyentaichinh mời bạn tìm hiểu tại đây.
I. Lệnh ATC là gì?
Lệnh ATC (viết tắt của At The Close order) là lệnh mua hoặc bán chứng khoán ở giá đóng cửa. Lệnh này chỉ có hiệu lực trong phiên ATC từ 14h30 đến 14h45, từ thứ 2 đến thứ 6 mỗi tuần. Hiểu đơn giản, khi đặt lệnh ATC, nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận mọi mức giá trong phiên ATC. Lệnh này chỉ áp dụng với 2 sàn HNX và HSX.
Trong 15 phút cuối ngày, các lệnh ATC mua và bán không khớp ngay mà được hệ thống xử lý để tìm mức giá có khối lượng giao dịch lớn nhất, xác định giá đóng cửa – gọi là giá ATC.
Lệnh ATC là lệnh mua hoặc bán cổ phiếu tại giá đóng cửa
Ví dụ: Trong phiên ATC, danh sách các lệnh mua và bán cổ phiếu A như sau:
Bảng 1: Các lệnh mua và bán được nhập lên hệ thống và sắp xếp theo thứ tự thời gian.
Bảng 2: Tổng hợp lại các lệnh từ bảng 1 và sắp xếp theo các mức giá hiện có.
Như vậy, tại mức giá 37, khối lượng khớp lệnh lớn nhất, đạt 220.000 cổ phiếu. Do đó, mức giá 37 được chọn làm giá ATC, các nhà đầu tư đặt mua từ giá 37 trở lên hoặc bán từ giá 37 trở xuống đều giao dịch tại giá 37.
Ví dụ minh họa cách sắp xếp lệnh ATC trong chứng khoán
II. Đặc điểm của lệnh ATC trong giao dịch chứng khoán
Để dùng lệnh ATC hiệu quả, nhà đầu tư nên hiểu rõ đặc điểm sau:
– Lệnh ATC chỉ áp dụng cho cổ phiếu trên hai sàn HNX và HSX (không áp dụng cho sàn UPCOM).
– Lệnh ATC không nhập giá cụ thể, mà giá giao dịch tuân theo mức giá nào đạt khối lượng lớn nhất trong phiên ATC.
– Phí giao dịch lệnh ATC được tính dựa trên giá trần.
– Lệnh ATC có ưu tiên cao hơn lệnh LO (lệnh giới hạn).
– Khối lượng lệnh ATC không thực hiện hết hoặc không khớp sẽ bị hủy sau khi xác định giá đóng cửa.
– Lệnh ATC nhập trước được ưu tiên thực hiện trước nếu giá mua và giá bán giống nhau.
– Nếu giá bán thấp hơn giá khớp hoặc giá mua cao hơn giá khớp, lệnh nào khớp trước được ưu tiên thực hiện trước.
III. Ưu và nhược điểm của lệnh ATC
1. Ưu điểm của lệnh ATC
Nhà đầu tư có thể nắm bắt mức giá đóng cửa, do lệnh ATC được ưu tiên khớp trước vào cuối phiên giao dịch ATC.
Nhà đầu tư có thể xem lệnh At The Close như một công cụ hữu ích để cạnh tranh mua hoặc bán vào cuối phiên. Theo kinh nghiệm, khi đặt lệnh ATC vào cuối mỗi ngày giao dịch, bạn có thể nắm bắt cơ hội giao dịch cổ phiếu với mức giá hấp dẫn hơn so với lúc giao dịch diễn ra. Nếu giá cuối phiên thấp, bạn nên đặt lệnh ATC để tranh mua. Ngược lại, khi giá cao, cân nhắc đặt lệnh này để tranh bán.
2. Nhược điểm
Nhà đầu tư sẽ không thể huỷ, bổ sung hay sửa lệnh ATC một khi đã đặt lên hệ thống.
Lệnh ATC không tham gia xác định giá khớp lệnh trong phiên, khó kiểm soát được giá mua hay bán mà phải tuân theo giá thị trường. Vì vậy, cần cân nhắc kỹ khi sử dụng lệnh này để tránh mua với giá quá cao hoặc bán quá thấp.
Nhà đầu tư cần nghiên cứu thị trường và tính toán kỹ lưỡng để tránh rủi ro mua cao bán thấp.
Lệnh ATC có ưu tiên cao nhưng không xác định được giá cụ thể
IV. Nguyên tắc khớp lệnh ATC
Trong giao dịch chứng khoán, lệnh ATC được khớp theo những nguyên tắc cụ thể. Việc giao dịch theo lệnh ATC được ưu tiên về giá và thời gian như sau:
Ưu tiên giá: Khi giá ATC được xác định, nhà đầu tư đặt mua ở mức giá bằng hoặc cao hơn giá ATC sẽ mua theo giá này. Ngược lại, ai bán giá bằng hoặc thấp hơn sẽ bán ở giá ATC.
Ưu tiên thời gian: Khi khối lượng mua bán chênh lệch, hệ thống sẽ ưu tiên trước những lệnh đặt sớm hơn trên hệ thống. Lệnh đặt sau không được thực hiện sẽ bị huỷ.
Các lệnh trên sàn sẽ được nhập vào hệ thống khi xác định mức giá đóng cửa. Giống như lệnh LO, hệ thống chỉ nhập ATC và khối lượng mà không ghi rõ giá.
Nguyên tắc khớp lệnh ATC ưu tiên giá và thời gian
V. Cách sử dụng lệnh ATC trong giao dịch chứng khoán
Lệnh ATO và ATC được nhiều nhà đầu tư sử dụng trên thị trường chứng khoán để cạnh tranh mua hoặc bán. Lệnh ATC được sử dụng cuối phiên và hiển thị với ký hiệu “U”.
Cách đặt lệnh ATC như đặt lệnh thường nhưng không cần nhập giá, chỉ cần ghi khối lượng cần giao dịch và chọn ATC trong mục giá.
Lệnh ATC được nhập lên hệ thống vào khoảng 10h15 đến 10h30 trong phiên khớp lệnh định kỳ.
Khi gửi lệnh ATC lên hệ thống, nhà đầu tư chỉ ghi khối lượng cần giao dịch và chọn ATC cho giá, không chỉ định giá cụ thể, giá sẽ theo giá của phiên ATC. Nhà đầu tư cần nắm rõ và lường trước những điều có thể xảy ra để tránh rủi ro.
Khi xác định dùng lệnh ATC, nhà đầu tư cần đảm bảo tài khoản có đủ tiền để thanh toán khi lệnh được khớp. Để xác định số tiền, hãy lấy tổng tiền trong…Trader phải chia tài khoản cho giá trần trong phiên đó.
Ngoài ra, lệnh ATC chỉ có thể dùng một lần duy nhất trong đợt khớp lệnh cuối của phiên. Nhà đầu tư không thể chỉnh sửa, thêm hay hủy lệnh. Lệnh ATC sẽ tự động hủy nếu chưa khớp hoặc khi kết thúc phiên. Do đó, nhà đầu tư đặt lệnh ATC phải đối mặt với nguy cơ mua với giá cao hoặc bán với giá thấp. Để tránh rủi ro này, họ cần phải cẩn thận và nghiên cứu kỹ trước khi đặt lệnh nhằm tối ưu lợi nhuận.
Trước khi đặt lệnh mua theo giá ATC, nhà đầu tư nên xác định lượng cổ phiếu muốn mua theo giá trần để đảm bảo tài khoản có đủ khả năng thanh toán khi khớp lệnh.
Trong phiên ATC, nếu bạn đặt lệnh giới hạn mà giá mua ngang hoặc cao hơn giá chốt và ngược lại thì lệnh sẽ khớp.
Khi toàn bộ lệnh trên sổ chỉ là lệnh ATC, hệ thống không thể xác định giá khớp.
Nhà đầu tư muốn mua theo giá trần hoặc bán theo giá sàn phải đặt lệnh ATC sớm nhất trên hệ thống để được ưu tiên khớp lệnh sớm.
Nếu bạn chỉ muốn ưu tiên mua hoặc bán cổ phiếu, nên đặt lệnh at the close order trong 5 phút cuối phiên, bởi chỉ cần một lệnh mua giá cao hay bán giá thấp với khối lượng lớn có thể thay đổi toàn bộ giá chốt ngày. Nếu không chắc chắn về thị trường và không có sự hiểu biết sâu, nhà đầu tư nên tránh lạm dụng để giảm thiểu rủi ro mua đắt, bán rẻ. Cần phân tích và hiểu rõ xu hướng giá trước khi đưa ra quyết định.
Lệnh ATC được dùng để mua/bán không giới hạn trong thời điểm cuối phiên.
VI. Các thuật ngữ liên quan tới lệnh ATC trong chứng khoán
1. Giá ATC là gì trong chứng khoán?
Giá ATC là mức giá đặt mua hoặc bán cổ phiếu ngay tại giá đóng cửa phiên giao dịch.
Giá ATC có hiệu lực từ thời điểm đóng cửa phiên giao dịch trước cho đến lúc mở cửa phiên tiếp theo. Thời gian khớp lệnh thường từ 10h15 đến 10h30 để xác định giá đóng cửa.
Giá ATC bị chi phối bởi giá thị trường thời điểm đóng cửa, nghĩa là giá của lệnh ATC không cố định. Chỉ có sàn HNX và HOSE mới hỗ trợ lệnh ATC.
2. Phiên ATC là gì?
Phiên ATC là thuật ngữ chỉ phiên giao dịch với mức giá khớp lệnh dùng để xác định giá đóng cửa, bao gồm lệnh ATC. Đây là thời điểm sôi nổi trong mỗi phiên khi nhà đầu tư căn cứ vào tình hình thực tế để quyết định giao dịch.
3. Cổ phiếu ATC là gì?
Cổ phiếu ATC là cổ phiếu được giao dịch theo lệnh ATC. Khi cần mua hoặc bán cổ phiếu theo mã, nhà đầu tư áp dụng giao dịch lệnh ATC tại giá đóng cửa cuối phiên.
4. Giá cổ phiếu ATC nghĩa là gì?
Giá cổ phiếu ATC là mức giá giao dịch với lệnh ATC, xác định giá đóng cửa phiên.
VI. Có nên sử dụng lệnh ATC không?
Nhiều nhà đầu tư băn khoăn về việc sử dụng lệnh ATC trong giao dịch, do khó kiểm soát được giá mua hay giá bán. Điều này đặc biệt phổ biến với những người mới tham gia thị trường. Sau đây là ý kiến của Chuyên Tài Chính:
Lệnh ATC nên dùng khi bạn có nhu cầu cạnh tranh mua hoặc bán, sẵn lòng mua ở bất kỳ mức giá nào. Việc cạnh tranh này vào phút chót của phiên thường sôi động và được nhiều nhà đầu tư đánh giá cao hơn so với giao dịch trong phiên, vì ít khi giá mua đạt trần hoặc chạm sàn nên hai mức này có thể là cơ sở để kiểm soát.
Việc dùng lệnh ATC trong mua/bán cho phép nhà đầu tư nhìn ra xu hướng thị trường khi giao dịch, nhưng tỷ lệ thành công thấp và không chủ động về giá. Lệnh này giúp nhà đầu tư tận dụng cơ hội giao dịch cuối giờ để có thể “vớt” lợi nhuận.
Không nên quá phụ thuộc vào lệnh ATC khi giao dịch
Tuy nhiên, nếu chưa thực sự hiểu rõ thị trường, nhà đầu tư không nên lạm dụng lệnh này. Phần lớn chỉ có những nhà đầu tư chuyên nghiệp sử dụng lệnh này sau khi đã phân tích và dự đoán thị trường kỹ lưỡng.
Để nắm bắt thị trường, bên mua và bên bán sẽ căng thẳng cạnh tranh về giá cổ phiếu. Nếu giá thấp, nhà đầu tư nên đua lệnh mua ATC, ngược lại nên tranh bán khi giá cao.
Lệnh ATC chỉ có hiệu lực trong phiên khớp lệnh định kỳ và chỉ sử dụng tạm thời. Nhà đầu tư sẽ được ưu tiên giao dịch trước, nhưng việc không hiểu rõ thị trường dễ dẫn đến rủi ro khi bán giá thấp nhưng lại mua giá cao, gây thiệt hại về lợi nhuận.
VII. Những điều cần lưu ý khi sử dụng lệnh ATC
Vì nguyên tắc khớp lệnh tại các sàn chứng khoán Việt Nam là theo lô, mỗi lô ít nhất 100 cổ phiếu. Do đó, trước khi đặt lệnh ATC mua, nhà đầu tư cần xác định khối lượng cần mua phải là bội số của 100, và số tiền trong tài khoản phải đủ hoặc thừa để thanh toán lô cổ phiếu này nếu lệnh được khớp.
Cách tính số tiền đảm bảo để thanh toán là lấy khối lượng cổ phiếu cần mua nhân với giá trần của mã chứng khoán trong phiên.
Một số lưu ý để giao dịch hiệu quả với lệnh ATC
Khi đã đặt lệnh ATC có nghĩa là bạn không thể điều chỉnh giá, nên phải sẵn sàng chấp nhận rủi ro mua giá thấp hơn (mua bất chấp) hoặc bán giá cao hơn (bán bất chấp) nếu thị trường diễn biến bất ngờ.
Lệnh ATC một khi đã gửi lên hệ thống không thể hủy, sửa đổi, hay bổ sung, vì vậy nên tính toán thật kỹ trước khi đặt lệnh.
Hy vọng những chia sẻ của Chuyên Tài Chính giúp bạn hiểu rõ về lệnh ATC, quyền ưu tiên trong khớp lệnh và cách sử dụng lệnh at the close để giao dịch cổ phiếu hiệu quả, tối ưu hóa lợi nhuận. Khám phá thêm các lệnh trong chứng khoán như: Lệnh ATO, lệnh MP, lệnh LO và các phương pháp phân tích thị trường chính xác qua các bài viết khác của chúng tôi nhé.
Để hiểu rõ hơn về thị trường tài chính, mời bạn đừng bỏ lỡ những góc nhìn sâu sắc trong chuyên mục Chứng Khoán và khám phá những bài viết cập nhật mới nhất. Hãy đón đọc!
