APR và APY đều được sử dụng để xác định lợi nhuận từ một khoản đầu tư, nhưng chúng có cách tính khác nhau, chủ yếu liên quan đến lãi kép. Hãy cùng Chuyên TàiChính khám phá sự khác biệt và cách tính của từng loại.
1. APR và APY là gì?
APR (Annual Percentage Rate) là tỷ suất lợi nhuận thường niên, bao gồm phần trăm lãi thực tế nhận được hàng năm nhưng KHÔNG kể đến lãi kép.
APR đơn thuần là mức lãi suất đơn giản, do đó, lợi nhuận phụ thuộc vào số tiền đầu tư ban đầu của bạn.
Tìm hiểu về APR và APY trong đầu tư
APY (Annual Percentage Yield) là tỷ suất lợi nhuận hàng năm theo phương pháp cộng dồn, tức lãi được nhập vào gốc để tính lãi trên phần gốc mới. Đây là phần trăm lợi nhuận thực tế bạn nhận từ đầu tư, bao gồm lãi kép. Lãi kép là lãi tính trên lãi, tăng tổng vốn đầu tư của bạn.
Nhiều người tận dụng lợi nhuận để tiếp tục đầu tư hàng ngày hoặc hàng tuần nhằm gia tăng lợi nhuận.
2. Phân biệt APR và APY
Điểm khác biệt chính giữa APR và APY là sự xuất hiện của lãi kép. APY đề cập đến lợi nhuận hàng năm dự kiến từ khoản tiền có lãi kép, trong khi APR chỉ tính lãi từ vốn đầu tư ban đầu.
Ví dụ về APR:
Giả sử bạn đầu tư $1,000 với lãi suất 12%/năm – tức APR = 12% và không mất phí. Sau 1 năm, bạn sẽ nhận lại vốn và lãi tổng cộng:
1,000 × (1 + 12%) = $1,120
Theo cách này, năm thứ hai bạn có $1,240, năm thứ ba là $1,360, và tiếp tục như thế. Đầu tư của bạn tăng đều 12% mỗi năm so với vốn ban đầu.
Với APR, bạn biết ngay lợi nhuận cuối năm sẽ như thế nào.
Sự khác biệt chính giữa APR và APY nằm ở lãi suất kép
Ví dụ về APY:
Giả sử bạn đầu tư $1,000 với APY 12%, nửa năm tính lãi một lần. Lợi nhuận trong 6 tháng đầu là:
1,000 × 0,12/2 = $60
Trong 6 tháng sau, tổng sẽ có thêm $60 từ gốc ban đầu. Lợi nhuận khi đó là:
1,060 × 0,12/2 = $63.6
Nếu không rút tiền trong năm, lãi được cộng vào vốn hàng tuần, và lãi cho số tiền cập nhật sẽ tiếp tục tăng.
Sau 1 năm, tổng bạn nhận được là $1,123.6. Con số $3.6 tăng thêm chính là sức mạnh của lãi kép. Lợi nhuận phần trăm thực tế hàng năm của bạn sẽ là 12,36%.
APY là công cụ đầu tư hiệu quả, mang lại lợi nhuận cao hơn do tính trên vốn đầu tư gốc cộng thêm lãi đã trả trong các kỳ trước.
Trong kỳ tiếp theo, lãi suất tính theo số dư tổng sẽ tăng cao hơn so với kỳ trước.
Vì sao APY thường cao trong thị trường Crypto? Trong lĩnh vực tiền điện tử, APY thường được các sàn giao dịch đưa ra chỉ là con số dự kiến. Do tiền điện tử luôn biến động mạnh vì sự thay đổi về cung – cầu, nên khi nhu cầu tăng lên, lãi suất và APY cũng có xu hướng tăng theo.
Hơn nữa, giao thức blockchain của mỗi dự án cũng ảnh hưởng đến việc tính toán APY, do thời gian ghép lãi của mỗi dự án khác nhau. Càng nhiều kỳ ghép lãi, APY sẽ càng cao.
Ví dụ: Khi gửi $100,000 vào một pool thanh khoản với lãi suất 5% và lãi tính hàng tháng, bạn sẽ có $105,116 sau một năm, tương ứng APY là 5,116%.
Nếu lãi cộng hàng ngày, bạn sẽ có $105,126, tương đương APY là 5,126%.
Sự khác biệt giữa APY hàng tháng và hàng ngày chỉ khoảng 0,01%.
Hiện nay, đa số dịch vụ cung cấp APY cao thuộc loại hình liquidity mining hoặc yield farming. Có những dự án đưa ra APY vượt trên 100%, thường xuất hiện trên các nền tảng DeFi như PancakeSwap (CAKE), Uniswap (UNI), và SushiSwap (SUSHI).
Tỷ lệ APY trên các nền tảng thường cạnh tranh nhau. Nếu chi phí giao dịch đủ thấp, các yield farmer có thể dễ dàng di chuyển giữa các pool nhằm tối đa hóa lợi nhuận.
Tuy nhiên, cần cẩn trọng với những dự án đưa ra APY cao để thu hút người dùng, sau đó rút thanh khoản. Nên chọn các nền tảng uy tín để đầu tư.
3. Cách xác định APR và APY nhanh chóng
Để tính APR và APY, bạn có thể sử dụng công thức sau:
Công thức tính APR
APR = [(Phí + Lợi nhuận) ÷ P] ÷ n × 365 × 100
Trong đó:
P – khoản đầu tư ban đầu
n – Số ngày của kỳ
Áp dụng công thức tính APR và APY đơn giản, nhanh chóng
Công thức tính APY
APY = (1 + r/n)^n – 1
Trong đó:
r – lãi suất
n – thời gian lãi kép (thường tính theo 12 tháng).
4. Cách tính lợi nhuận dựa vào APR và APY
Thường thì APY cao hơn APR vì có tính lãi kép. Nhưng tính lợi nhuận theo APR hay APY sẽ chính xác hơn?
APY là thước đo lãi suất từ khoản đầu tư trong 12 tháng đem lại kết quả chính xác, nhưng trong nhiều trường hợp, APR lại hữu ích để so sánh lãi suất của các khoản đầu tư khác nhau, giúp nhà đầu tư tìm ra phương án mang lại lợi ích tối đa.
So với APR, APY thường có lợi thế hơn nhờ lãi kép, nhiều người đầu tư lại lợi nhuận thường xuyên để đạt được mức lợi nhuận trung bình cao hơn.
5. Những điểm cần lưu ý về APR và APY
Lãi kép có thể được tính hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, hàng quý hoặc hàng năm tùy theo từng nền tảng. Việc thường xuyên gộp lãi sẽ giúp tăng lợi nhuận, nhưng nếu APY dưới 100% thì tác động của lãi kép có thể không đáng kể.
Lưu ý đến phí giao dịch, tỷ giá và chu kỳ lãi suất khi đánh giá APY
Các nền tảng khác nhau có mức phí giao dịch không giống nhau. Mặc dù APR và APY không bao gồm các khoản phí này, chúng vẫn tác động đáng kể đến lợi nhuận.
Sự biến động tỷ giá cũng ảnh hưởng đến lợi nhuận mà bạn nhận được. Nếu bạn chọn APY cố định, lợi nhuận sẽ không thay đổi theo thời gian. Trong đầu tư DeFi, APY thay đổi theo thị trường nên cần chú ý đến thời gian trả lãi và mức lãi định kỳ để đảm bảo lợi nhuận từ khoản đầu tư.
Mặc dù APY từ đầu tư tiền điện tử và DeFi có thể cao hơn các kênh đầu tư truyền thống, nhưng đây vẫn là một loại tài sản mới với giá trị biến động mạnh, do đó rủi ro cao hơn.
Vì thế, hãy nghiên cứu kỹ và cân nhắc rủi ro trước khi đầu tư vào bất kỳ loại tiền điện tử nào. Đừng quên khám phá thêm những hình thức đầu tư hiệu quả, bền vững khác tại Chuyên Tài Chính.
