Khi nhắc đến “lãi suất chiết khấu,” bạn có thể hiểu đó là lãi suất áp dụng cho số tiền được giảm giá từ một khoản thanh toán hoặc một số sản phẩm cụ thể.
Trong một số tình huống, lãi suất chiết khấu có thể áp dụng khi bạn thanh toán trước thời hạn đã định. Hãy cùng chuyên TÀI CHÍNH khám phá chi tiết về lãi suất chiết khấu và cách tính toán chính xác lãi suất này nhé.
I. Lãi suất chiết khấu là gì?
Thông tin về lãi suất chiết khấu hiện nay
Lãi suất chiết khấu thường được áp dụng trong bối cảnh giao dịch tài chính, đặc biệt khi có sự giảm giá áp dụng cho một số khoản thanh toán hoặc giao dịch nhất định. Lãi suất này có thể thay đổi tùy theo điều kiện và thỏa thuận cụ thể của giao dịch hoặc chính sách doanh nghiệp.
Trong ngân hàng, lãi suất chiết khấu được Ngân hàng Nhà nước ấn định, áp dụng cho các Ngân hàng Thương mại vay để đáp ứng nhu cầu vốn ngắn hạn hoặc bất thường.
Tỷ lệ chiết khấu là công cụ chính sách tiền tệ nhằm điều tiết cung tiền trên thị trường, được biểu thị bằng tỷ lệ % như lãi suất thông thường.
II. Ưu và nhược điểm của lãi suất chiết khấu
1. Ưu điểm:
Khả năng linh hoạt: Cho phép cá nhân/tổ chức cần vốn ngay lập tức bằng việc bán giấy tờ có giá trước kỳ hạn.
Hỗ trợ tài chính ngắn hạn: Là công cụ đắc lực cho cá nhân và doanh nghiệp cần tài chính ngắn hạn và muốn chuyển giấy tờ có giá thành tiền mặt.
Dễ tính toán: Việc tính lãi suất chiết khấu khá đơn giản, chỉ cần chia tổng lợi nhuận cho chi phí huy động vốn.
Thường cao hơn so với lãi suất cơ bản: Chiết khấu liên quan đến việc bán giấy tờ trước kỳ hạn đến hạn, thường có lãi suất cao hơn lãi suất cơ bản.
Lợi ích và vai trò quan trọng của lãi suất chiết khấu
2. Nhược điểm:
Giảm lợi ích cho người bán: Người bán sẽ nhận số tiền ít hơn giá trị ban đầu do cần chấp nhận chiết khấu.
Tăng rủi ro cho người mua: Người mua có thể phải đối mặt với rủi ro lớn hơn, đặc biệt nếu giá trị thực sự của giấy tờ giảm do biến động thị trường.
Có thể ảnh hưởng đến uy tín: Sử dụng lãi suất chiết khấu đôi khi có thể bị xem như dấu hiệu của vấn đề tài chính không ổn định.
Phụ thuộc vào thị trường: Thường chịu ảnh hưởng từ tình hình thị trường, có thể dẫn đến biến động rủi ro cho cả người mua và người bán.
III. Công thức tính lãi suất chiết khấu
Một công thức đơn giản và chính xác để tính lãi suất chiết khấu
Lãi suất chiết khấu là chi phí vốn sử dụng – chi phí cơ hội của vốn. Bạn có thể tính lãi suất chiết khấu thông qua: Chi phí huy động vốn hoặc trung bình trọng số chi phí vốn (Weighted Average Cost of Capital, WACC).
+ Đầu tiên, tính lãi suất chiết khấu dựa trên chi phí huy động vốn:
Lãi suất chiết khấu = Tổng lợi nhuận / Chi phí huy động vốn
Giải thích:
Tổng lợi nhuận là toàn bộ số tiền thu được từ đầu tư (bao gồm cả doanh thu và lợi nhuận);
Chi phí huy động vốn là chi phí đã chi ra để huy động vốn, bao gồm tiền mua tài sản và các chi phí khác.
Khi áp dụng công thức này, cần chú ý đến đơn vị thời gian để phù hợp với thời gian của dự án đầu tư (theo ngày, tháng hoặc năm).
+ Tiếp đến, tính lãi suất chiết khấu theo WACC hoặc trung bình trọng số chi phí vốn:
Lãi suất chiết khấu = (CPCV1 x LCCV1 + CPCV2 x LCCV2 + CPCV3 x LCCV3 + … + CPCVn x LCCVn) / (LCCV1 + LCCV2 + LCCV3 + … + LCCVn)
Giải thích:
CPCV là chi phí huy động vốn từ từng nguồn vốn cụ thể;
LSCV là số vốn huy động từ các nguồn vốn đó.
IV. Những tác động của lãi suất chiết khấu đối với ngân hàng
1. Tác động đối với NHTM
Lãi suất chiết khấu từ Ngân hàng Trung Ương có tác động trực tiếp đến tỷ lệ dự trữ tiền mặt mà các ngân hàng thương mại phải giữ. Khi chiết khấu cao hay thấp, nó sẽ định hướng cho ngân hàng thương mại trong việc điều chỉnh tỷ lệ dự trữ tiền mặt bắt buộc.
Nếu lãi suất chiết khấu cao hơn thị trường, ngân hàng không thể dự trữ tiền mặt ở mức tối thiểu, vì khi thiếu dự trữ, họ phải vay tiền mặt từ ngân hàng Trung Ương.
Ngược lại, khi lãi suất chiết khấu thấp, ngân hàng có thể tự do cho vay, chỉ cần giữ dự trữ tiền mặt ở mức cần thiết tối thiểu.
Lãi suất chiết khấu tác động mạnh mẽ lên ngân hàng Trung ương
2. Tác động đối với NHNN
Lãi suất chiết khấu là công cụ quan trọng mà ngân hàng Nhà nước sử dụng để điều chỉnh lượng tiền cung ứng.
Khi ngân hàng muốn tăng cung tiền, họ sẽ giảm lãi suất. Ngược lại, để giảm cung tiền, họ sẽ tăng lãi suất chiết khấu vì khi đó, các ngân hàng sẽ chọn cách dự trữ tiền thay vì vay với lãi suất cao hơn.
V. Các yếu tố ảnh hưởng tới lãi suất chiết khấu
Mặc dù lãi suất chiết khấu được quyết định bởi Ngân hàng Nhà nước, nhưng thực tế có nhiều yếu tố tác động đến nó, bao gồm:
1. Tỷ lệ lạm phát
Tỷ lệ lạm phát cao tác động đáng kể đến lãi suất
Lạm phát là sự gia tăng của giá hàng hóa và dịch vụ kèm theo sự mất giá của tiền tệ theo thời gian. Lạm phát tác động xấu đến nhiều khía cạnh kinh tế, chính trị và xã hội của một quốc gia, bao gồm cả lãi suất và tỷ suất chiết khấu.
Để vượt qua suy thoái kinh tế, Ngân hàng Trung Ương thường sử dụng chính sách nới lỏng tiền tệ, giảm lãi suất nhằm kích thích tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng thương mại. Trái lại, để kiểm soát lạm phát, Ngân hàng Trung Ương sẽ nâng lãi suất để hạn chế lượng cung tín dụng ra nền kinh tế.
Vì vậy, khi có dự báo về lạm phát, lãi suất chiết khấu cũng tăng theo và ngược lại.
2. Lượng cung và cầu tiền tệ trên thị trường
Cung tiền là tổng tiền tệ đang lưu thông trên thị trường. Cầu tiền là nhu cầu sử dụng tiền để mua bán, trao đổi, giao dịch… của các cá nhân, tổ chức, đơn vị.
Nhà nước điều tiết cung tiền. Khi cung và cầu tiền không cân bằng, ngân hàng nhà nước sẽ điều chỉnh lãi suất chiết khấu để ổn định. Nếu cung tiền quá nhiều, Nhà nước sẽ tăng lãi suất chiết khấu nhằm giảm lượng tiền lưu thông, hạn chế lạm phát.
Lượng cung cầu thị trường ảnh hưởng trực tiếp đến lãi suất
3. Chính sách tiền tệ của NHNN
Chính sách tiền tệ từ Ngân hàng Trung Ương có khả năng tác động đến lãi suất chiết khấu. Khi ngân hàng trung ương tăng lãi suất cơ bản, lãi suất chiết khấu có thể tăng theo.
4. Tình hình kinh tế chung
Nếu kinh tế đang có xu hướng tăng trưởng mạnh, lãi suất chiết khấu có thể giảm do rủi ro giảm. Ngược lại, trong bối cảnh kinh tế suy thoái, lãi suất chiết khấu có thể tăng để bù đắp rủi ro lớn hơn.
Tình hình kinh tế vi mô và vĩ mô đều ảnh hưởng nhiều
5. Mức độ rủi ro
Tín dụng dài hạn thường có nguy cơ vỡ nợ cao hơn và có khả năng đẩy lạm phát tăng mạnh hơn so với tín dụng ngắn hạn. Do đó, để bù đắp rủi ro này, lãi suất chiết khấu sẽ được điều chỉnh tăng giảm tương ứng.
Vậy là Chuyên Tài Chính đã cung cấp cho bạn thông tin về lãi suất chiết khấu, đồng thời nhấn mạnh ưu nhược điểm, ý nghĩa cũng như cách tính toán của nó. Nếu đang tìm nơi gửi tiền đáng tin cậy, bạn có thể chọn Chuyên Tài Chính với giải pháp tích luỹ linh hoạt, tiện lợi và lãi suất cực kỳ hấp dẫn.
