Trong lĩnh vực tài chính và ngân hàng, thuật ngữ thị trường tiền tệ được nhắc đến thường xuyên, đại diện cho một thị trường quan trọng, nơi nhiều nhà đầu tư tham gia giao dịch. Hãy cùng Chuyên Tài Chính tìm hiểu sâu hơn về khái niệm cũng như vai trò của thị trường tiền tệ này.
1. Thị trường tiền tệ là gì?
Thị trường tiền tệ (Money Market) là nơi diễn ra các giao dịch vốn ngắn hạn (dưới 1 năm) giữa các đơn vị cung và cầu vốn như:
Vay tiền từ ngân hàng, giao dịch chứng khoán, chứng chỉ tiền gửi… Các khoản vốn ngắn hạn này là những giấy tờ có kỳ hạn, ít rủi ro và có tính thanh khoản cao.
Thị trường tiền tệ bao gồm 5 phân khúc nhỏ:
– Thị trường tiền gửi
– Thị trường tín dụng
– Thị trường liên ngân hàng
– Thị trường mở
– Thị trường trái phiếu kho bạc
Khái niệm thị trường tiền tệ thường thấy trong lĩnh vực tài chính ngân hàng
Dựa trên cách tổ chức, thị trường được chia thành:
– Thị trường tiền tệ sơ cấp: Nơi phát hành các loại trái phiếu, huy động vốn cho người phát hành.
– Thị trường tiền tệ thứ cấp: Nơi các trái phiếu đã phát hành được mua bán.
Căn cứ vào công cụ hoạt động, thị trường phân chia thành 2 loại:
– Thị trường vay nợ ngắn hạn: Giao dịch giữa các tổ chức tín dụng dưới sự giám sát của ngân hàng Trung Ương.
– Thị trường trái phiếu ngắn hạn cùng các giấy tờ có giá trị như tín phiếu, kỳ phiếu, khế ước…
Thị trường tiền tệ và thị trường vốn là hai thành phần quan trọng của thị trường tài chính, đóng vai trò cung cấp vốn cho kinh tế. Tại Việt Nam, thị trường này ra đời từ thập niên 1990, và phát triển từ giao dịch vốn ngắn hạn giữa các ngân hàng thành kênh truyền dẫn chính sách tiền tệ quan trọng của ngân hàng Nhà nước, điều tiết vốn giữa các tổ chức tín dụng.
2. Đặc điểm của thị trường tiền tệ
Đây là một thị trường phi tập trung, không bị ràng buộc bởi quy định cụ thể nào và không chịu sự giám sát của bất kỳ tổ chức nào.
Hoạt động chủ yếu qua hệ thống ngân hàng, thị trường tiền tệ cung cấp và sử dụng nguồn vốn ngắn hạn quan trọng nhất.
Vốn trên thị trường tiền tệ được luân chuyển trong ngắn hạn
Vốn được luân chuyển ngắn hạn, thời gian đáo hạn không vượt quá 1 năm.
Thị trường mang tính toàn cầu hóa với các giao dịch quốc tế diễn ra chủ yếu qua mạng.
Các nghiệp vụ cơ bản trên thị trường tiền tệ bao gồm: Quyền chọn kỳ hạn, quyền đáo hạn, hoán đổi…
Các công cụ trên thị trường tiền tệ có tính thanh khoản cao và mang
Thị trường tiền tệ là cầu nối giữa người vay và người cho vay, như giữa ngân hàng và người vay.
3. Vai trò của thị trường tiền tệ
Thị trường tiền tệ giúp huy động vốn và đáp ứng nhu cầu vốn ngắn hạn của doanh nghiệp và nhà đầu tư. Nó tạo điều kiện cho các nhà đầu tư tham gia giao dịch, phát triển tài chính nhờ vào tính thanh khoản cao.
Thị trường tiền tệ đóng vai trò thu hút vốn cho doanh nghiệp
Nó hỗ trợ sự phát triển của nền kinh tế quốc gia thông qua việc huy động vốn, đầu tư vào chứng khoán, tài chính và tiền tệ. Ngoài ra, thị trường này giúp hoạt động thanh toán quốc tế dễ dàng hơn và thúc đẩy lưu thông hàng hóa cũng như hợp tác toàn cầu.
4. Các thành phần của thị trường tiền tệ
Thị trường tiền tệ bao gồm 5 thành phần chủ yếu:
Chính Phủ: Đây là chủ thể chủ yếu trong quản lý và phát hành tín phiếu.
Ngân hàng Nhà nước (Ngân hàng Trung Ương): Đảm nhận việc điều tiết thị trường, duy trì ổn định, giảm lạm phát và kích thích tăng trưởng kinh tế.
Ngân hàng Trung Ương điều hành hoạt động thị trường tiền tệ
Ngân hàng thương mại và tổ chức tài chính: Tích lũy vốn từ công chúng qua tiết kiệm và chuyển vốn cho doanh nghiệp vay.
Doanh nghiệp và tổ chức kinh tế: Sử dụng vốn cho đầu tư và phát triển kinh doanh.
Cá nhân, tổ chức, đoàn thể xã hội: Tham gia giao dịch, mua bán tiền tệ, giấy tờ có giá trị hoặc vay vốn để đầu tư.
5. Các công cụ đo lường thị trường tiền tệ
Thị trường tiền tệ sử dụng 4 công cụ chính:
5.1 Tín phiếu kho bạc
Tín phiếu kho bạc là chứng khoán nợ ngắn hạn do chính phủ phát hành để điều tiết lưu thông tiền tệ, cân đối ngân sách, ngăn lạm phát và hỗ trợ nền kinh tế. Chúng thường có kỳ hạn dưới 1 năm và hoàn trả lãi khi đáo hạn.
5.2 Kỳ phiếu ngân hàng
Kỳ phiếu ngân hàng là chứng khoán thay thế giấy nợ, với kỳ hạn từ 3, 6, 9 đến 12 tháng, do ngân hàng thương mại hoặc tổ chức tài chính phát hành, ít chịu ảnh hưởng của giá thị trường và có độ rủi ro thấp.
Có 4 công cụ thị trường tiền tệ chính
5.3 Chứng chỉ tiết kiệm
Chứng chỉ tiết kiệm là công cụ vay ngân hàng trong ngắn hạn với lãi suất cố định thỏa thuận. Khi đáo hạn, người gửi nhận lại cả vốn và lãi tương ứng với mệnh giá.
5.4 Thương phiếu
Thương phiếu là chứng chỉ ghi nhận lệnh hoặc cam kết thanh toán không điều kiện trong khung thời gian cố định, đòi hỏi người nhận phải thanh toán đúng hạn.
Với những thông tin này, bạn sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn về thị trường tiền tệ và vai trò của nó trong nền kinh tế. Khám phá thêm kiến thức tài chính tại Chuyên Tài Chính nhé.
Hãy khám phá thêm nhiều kiến thức tuyệt vời tại Chứng Khoán, để nắm bắt cơ hội đầu tư thông minh.
