Khám Phá Sàn HNX: Chức Năng và Vai Trò Trong Thị Trường Chứng Khoán

Sàn HNX là một trong những sàn giao dịch chứng khoán hàng đầu tại Việt Nam, nổi bật với việc niêm yết nhiều công ty lớn. Vậy sàn HNX là gì và cần lưu ý điều gì khi giao dịch tại đây? Mời bạn tìm hiểu chi tiết qua bài viết bên dưới của CHUYÊN TÀI CHÍNH ngay.

I. Sàn HNX là gì?

HNX, viết tắt của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, là một trong hai sàn giao dịch chứng khoán chính thức của Việt Nam, cùng với Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE). Sàn HNX đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển thị trường chứng khoán, hỗ trợ các doanh nghiệp huy động vốn để đầu tư và phát triển kinh doanh. Đồng thời, sàn này tăng cường tính thanh khoản, giúp nhà đầu tư mua bán cổ phiếu dễ dàng hơn.

Xem thêm: Giữ tiền nhàn rỗi an toàn

Trụ sở Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội

Các công ty niêm yết tại Sàn HNX thường có quy mô nhỏ và vừa, hoạt động trên nhiều lĩnh vực như bất động sản, ngân hàng, và xây dựng. Với những yêu cầu niêm yết đơn giản hơn so với Sàn HOSE, nơi đây thu hút nhiều doanh nghiệp trẻ đầy tiềm năng.

II. Lịch sử hình thành của sàn HNX

Sàn HNX khởi nguồn từ năm 1998 với tên gọi Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, hoạt động chính thức từ năm 2005. Năm 2019, trung tâm này được đổi tên thành Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Sàn HNX hoạt động như một công ty TNHH một thành viên thuộc sở hữu Nhà nước, dưới sự quản lý của Bộ Tài chính, với vốn điều lệ 1 nghìn tỷ đồng.

Gần 20 năm hoạt động, sàn chủ yếu tổ chức các giao dịch trái phiếu chính phủ, cổ phiếu và quản lý thị trường Upcom. Trụ sở tọa lạc tại số 2 Phan Chu Trinh, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Chỉ số HNX-Index thể hiện giá trị của các cổ phiếu và trái phiếu niêm yết trên sàn này.

III. Chức năng & mục tiêu của sàn HNX

Chức năng của sàn HNX

Sàn HNX đảm nhận các chức năng sau:

Với vai trò là sàn lớn nhất miền Bắc, HNX quản lý và điều hành giao dịch chứng khoán, đảm bảo tính an toàn, minh bạch, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và doanh nghiệp.

Xây dựng hạ tầng, sản phẩm, và kỹ thuật để phục vụ giao dịch chứng khoán.

HNX là kênh huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế, thu hút đông đảo nhà đầu tư.

Thông qua đấu giá cổ phần, trái phiếu và vận hành thị trường, HNX đóng góp vào sự phát triển thị trường chứng khoán.

Sàn giao dịch chứng khoán HNX có vai trò quan trọng đối với thị trường chứng khoán Việt Nam

Mục tiêu hoạt động

Sàn HNX hướng đến việc nâng cao chất lượng quản lý, đảm bảo tính hợp pháp của các giao dịch trên sàn.

Tiếp tục cải thiện, phát triển công nghệ, hạn chế lỗi, và tăng cường tốc độ xử lý để đảm bảo giao dịch ổn định.

Sàn HNX cũng đặt mục tiêu trở thành một kênh đầu tư hiệu quả và cũng là công cụ huy động vốn quan trọng cho nền kinh tế.

Hướng dẫn cho nhà đầu tư

Khi đầu tư vào cổ phiếu, cần chú ý đến các chỉ số quan trọng như EPS và P/E để đánh giá khả năng sinh lời và định giá cổ phiếu. Thông qua việc nghiên cứu cẩn thận, nhà đầu tư sẽ có quyết định sáng suốt, đem lại hiệu quả cao nhất.

Cổ phiếu TDN có lợi nhuận trên mỗi cổ phần (EPS) đạt 3,090 VND và tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E) là 12.01. Cổ tức tiền mặt gần đây nhất là 1,000 đồng mỗi cổ phiếu, được phát hành vào ngày 06/10/2023.

V. Các quy định cần biết trên sàn chứng khoán HNX

1. Thời gian giao dịch trên sàn chứng khoán

Sàn HNX hoạt động từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần, tuân theo ngày nghỉ theo quy định nhà nước.

Các phiên giao dịch trên sàn HNX gồm:

Những quy định về giao dịch trên sàn HNX

2. Lệnh giao dịch

Khi giao dịch chứng khoán, nhà đầu tư cần đặt lệnh để mua hoặc bán. Các loại lệnh trên sàn HNX được quy định như sau:

Lệnh LO (Lệnh giới hạn): Được ưu tiên thực hiện tại giá tốt nhất có thể. Lệnh có hiệu lực từ lúc nhập đến khi kết thúc phiên hoặc bị hủy, và sẽ tự hủy nếu giá mở cửa được xác định.

Lệnh MOK/MAK (Lệnh thị trường): Thực hiện lập tức khi có giá mua cao và giá bán thấp. Sẽ tự hủy nếu không có lệnh đối ứng.

Lệnh thị trường – giới hạn (MTL): Mua tại giá cao nhất và bán tại giá thấp nhất. Nếu không thực hiện hoặc không hết, chuyển thành lệnh giới hạn.

Lệnh ATC: Ưu tiên để xác định giá cuối cùng của phiên. Nếu không thực hiện được, tự động hủy.

Lệnh PLO: Thực hiện tại giá đóng cửa sau phiên định kỳ. Không chấp nhận nếu không xác định được giá do kết hợp giữa các phiên giao dịch.

3. Đơn vị giao dịch sàn HNX mới nhất

Quy định về số lượng cổ phiếu tối đa và tối thiểu mà nhà đầu tư được phép giao dịch:

– Giao dịch lô chẵn trên sàn HNX: Số lượng tối thiểu mỗi lô là 100 cổ phiếu hoặc 100 chứng chỉ quỹ.

– Giao dịch lô lẻ trên sàn HNX: Đối với giao dịch lô lẻ, tối thiểu từ 1 đến 99 cổ phiếu. Chứng chỉ quỹ và trái phiếu có thể được thực hiện theo hai phương thức: khớp lệnh hoặc giao dịch thỏa thuận.

– Giao dịch thỏa thuận: Không có quy định về đơn vị giao dịch cho giao dịch thỏa thuận, nhưng ít nhất phải là 5000 cổ phiếu đối với lô chẵn.

Lưu ý, trong ngày đầu tiên cổ phiếu được niêm yết, nhà đầu tư không thể thực hiện giao dịch thỏa thuận và lô lẻ.

4. Phương thức khớp lệnh

Trên sàn HNX, có ba hình thức khớp lệnh như sau:

• Khớp lệnh định kỳ: So sánh lệnh mua và bán tại một thời điểm để xác định mức giá tối ưu hóa khối lượng giao dịch. Nếu có nhiều mức giá tương đương, giá gần nhất với lần khớp trước sẽ được chọn.
• Khớp lệnh liên tục: Lệnh mua và bán xử lý ngay khi nhập vào hệ thống, ưu tiên lệnh bán giá thấp hơn và mua giá cao hơn. Khi đồng giá, lệnh nào ghi trước sẽ ưu tiên.
• Khớp lệnh thỏa thuận: Người mua và bán tự thỏa thuận về giá và khối lượng, sau đó thông báo cho công ty chứng khoán để ghi nhận vào hệ thống.

Các phương thức khớp lệnh trên sàn HNX

Tìm hiểu thêm: Chiến lược tái đầu tư hiệu quả

5. Nguyên tắc khớp lệnh

Nhà đầu tư cần nắm rõ các nguyên tắc khớp lệnh để đảm bảo lệnh được thực hiện thành công:

• Ưu tiên về giá: Lệnh mua giá cao và lệnh bán giá thấp hơn sẽ được ưu tiên.
• Ưu tiên thời gian: Với giá giống nhau, lệnh nào nhập trước sẽ được xử lý trước.

6. Biên độ giao dịch

Biên độ giao dịch chỉ sự biến động giá cổ phiếu, đo bằng phần trăm (%) so với giá mở cửa. Mỗi sàn sẽ có quy định biên độ để bảo vệ nhà đầu tư khỏi biến động giá bất thường. Quy định như sau:

• Giao dịch cổ phiếu trong ngày: 10%
• Chứng chỉ quỹ và cổ phiếu niêm yết ngày đầu hoặc sau hơn 25 ngày tạm ngưng: 30%
• Cổ phiếu trong ngày không chia cổ tức và thưởng: 30%

7. Thời gian thanh toán

• Thanh toán cho cổ phiếu, chứng chỉ quỹ ETF, chứng quyền về tài khoản trước 12h ngày T+2.
• Trái phiếu: T+1

VI. Sự khác nhau giữa sàn HNX và sàn HOSE

Sàn HOSE và sàn HNX là hai sàn giao dịch chứng khoán lớn và uy tín, hoạt động theo quy định nhà nước tuy nhiên có một số điểm khác biệt. Dưới đây là sự so sánh cần chú ý:

Sự khác biệt giữa sàn HNX và HOSE

Vốn điều lệ thực góp tại thời điểm đăng ký niêm yết:

– Sàn HOSE: Tối thiểu 120 tỷ VND theo báo cáo tài chính

Bạn nên đọc: Mô Hình Cốc Tay Cầm

– Sàn HNX: Tối thiểu 30 tỷ VND theo báo cáo tài chính

Số năm hoạt động dưới hình thức Công ty cổ phần:

– Sàn HOSE: Ít nhất 2 năm

– Sàn HNX: Ít nhất 1 năm

Yêu cầu về hoạt động kinh doanh:

– Sàn HOSE: Có lãi 2 năm liên tiếp trước, không nợ quá hạn trên 1 năm và không có lỗ lũy kế khi đăng ký niêm yết, tuân thủ quy định pháp luật kế toán

– Sàn HNX: Không nợ quá hạn trên 1 năm, không có lỗ lũy kế khi đăng ký niêm yết, tuân thủ quy định pháp luật kế toán

Công khai các khoản nợ:

– Sàn HOSE: Phải công khai nợ cá nhân trong Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Cổ đông lớn

– Sàn HNX: Không có yêu cầu

Yêu cầu công bố thông tin:

– Sàn HOSE: Sai lệch số liệu tài chính quá 4 lần sẽ bị hủy niêm yết

– Sàn HNX: Không có quy định

VII. Cách mở tài khoản giao dịch trên sàn chứng khoán HNX

Nhà đầu tư có thể mở tài khoản giao dịch trên sàn HNX qua hai cách sau:

Đăng ký trực tuyến

Bước 1: Truy cập website HNX tại https://www.HNX.vn và chọn “Mở thông tin tài khoản”.

Bước 2: Điền thông tin theo chỉ dẫn.

Bước 3: Tải ảnh giấy tờ tùy thân (CCCD) và ảnh xác nhận thông tin.

Bước 4: Điền hợp đồng điện tử, in, ký tên và gửi đến sàn HNX.

Bước 5: Chờ xét duyệt và nhận thông tin tài khoản qua email.

Đăng ký trực tiếp

Bước 1: Mang theo giấy tờ tùy thân bản gốc và bản sao tới trụ sở HNX.

Bước 2: Ký kết hợp đồng.

Bước 3: Chờ xét duyệt và nhận thông tin.

Trên đây là những thông tin cơ bản về sàn giao dịch chứng khoán HNX. Hy vọng rằng với các thông tin này, nhà đầu tư sẽ có định hướng tốt để giao dịch một cách hiệu quả trên sàn HNX. Mong rằng những kiến thức từ Chuyên Tài Chính sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hoạt động của sàn và lựa chọn được nơi giao dịch uy tín.