Sàn chứng khoán là nơi diễn ra các hoạt động mua bán, trao đổi các loại chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu và các công cụ tài chính khác. Sự phát triển của các sàn chứng khoán đã đóng góp không nhỏ vào sự thăng tiến của nền kinh tế tổng thể.
Tại Việt Nam, ba sàn giao dịch chứng khoán lớn đáng chú ý bao gồm: Sàn Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE), Sàn Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Sàn Giao dịch Chứng khoán Upcom. Mỗi sàn giao dịch sở hữu những đặc điểm và vai trò riêng biệt, tạo nên một bức tranh đa sắc về thị trường chứng khoán ở Việt Nam. Trong bài viết này, CHUYENTAICHINH.COM mời bạn tìm hiểu về khái niệm sàn chứng khoán và thông tin chi tiết về 3 sàn giao dịch lớn này.
I. Sàn chứng khoán là gì?
Sàn giao dịch chứng khoán là nơi nhà đầu tư thực hiện mua bán các loại chứng khoán trên thị trường. Bên cạnh việc mua bán, nhà đầu tư còn có thể trao đổi, tặng và chuyển nhượng các tài sản như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, phái sinh và nhiều tài sản đầu tư khác.
Đơn giản hơn, sàn giao dịch là trung gian hỗ trợ việc phát hành hoặc thu hồi chứng khoán, đảm bảo các nghĩa vụ nợ và vốn đối với nhà đầu tư, chi trả cổ tức,… Đồng thời, đây cũng là nơi giao lưu giữa người mua và người bán chứng khoán. Ngoài ra, sàn chứng khoán cung cấp thông tin phong phú về các công ty và tài liệu đầu tư, hỗ trợ nhà đầu tư trong việc ra quyết định chính xác.
Sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam
II. Vai trò của các sàn chứng khoán
Ngoài việc làm trung gian thực hiện giao dịch tài sản đầu tư một cách minh bạch, các sàn chứng khoán còn có vai trò gì khác?
Sàn chứng khoán là nơi trao đổi các sản phẩm chứng khoán
Huy động vốn: Đây là nơi mà các nhà đầu tư tập trung vốn đầu tư vào công ty thông qua việc mua chứng khoán do công ty phát hành.
Đồng quản lý doanh nghiệp: Việc phát hành chứng khoán dẫn đến sự gia tăng số lượng cổ đông. Điều này đảm bảo hoạt động kinh doanh được thực hiện minh bạch, bảo vệ lợi ích nhà đầu tư và tạo cơ hội phát triển cho công ty.
Tái phân phối: Sàn chứng khoán giảm chênh lệch thu nhập giữa các nhà đầu tư bằng cách tạo ra cơ hội nhận cổ tức từ hoạt động kinh doanh của công ty, dù nhà đầu tư giàu kinh nghiệm hay mới tham gia.
Cơ hội đầu tư: Sàn chứng khoán mở ra cơ hội đầu tư sinh lời cho tất cả mọi người, từ những ai có số vốn lớn đến người chỉ có vài triệu đồng.
Huy động vốn cho dự án: Sàn chứng khoán hỗ trợ chính phủ trong việc huy động vốn cho nhiều dự án khác nhau mà không cần đánh thuế cao. Nhà đầu tư có thể mua khế ước nợ trên sàn để góp vốn cho các dự án của chính phủ.
Thước đo nền kinh tế: Những biến động của thị trường chứng khoán phản ánh…
Nền kinh tế đang được phản ánh thông qua các biến động, vì phần lớn chứng khoán đều bị tác động bởi những thay đổi kinh tế và thị trường.
Giải pháp huy động vốn hiệu quả cho doanh nghiệp
III. Những sàn giao dịch chứng khoán hàng đầu tại Việt Nam
Hiện ở Việt Nam có ba sàn chứng khoán tập trung do Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội và Hồ Chí Minh quản lý. Mỗi sở đóng vai trò độc lập nhưng bổ trợ lẫn nhau, góp phần hình thành thị trường chứng khoán toàn diện.
1. Sàn HoSE
Sàn HoSE, viết tắt của Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM, dưới sự quản lý của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, được ra đời vào năm 2000. Sàn này quản lý hệ thống giao dịch chứng khoán niêm yết tại Việt Nam với những tiêu chuẩn khắt khe, do đó các công ty trên sàn có uy tín cao. Chỉ số VN30 của HoSE nằm trong những mã cổ phiếu giá trị nhất thị trường hiện nay.
HOSE là sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất Việt Nam
2. Sàn HNX
Sàn Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) được thành lập năm 2009, chịu trách nhiệm tổ chức và quản lý thị trường giao dịch chứng khoán. Đây cũng là sàn chứng khoán đáng tin cậy, cung cấp đa dạng tài sản đầu tư như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ ETF, phái sinh…
Sàn HNX tự hào có nhiều mã chứng khoán uy tín và chất lượng
3. Sàn UPCoM
Sàn UPCOM, ra đời năm 2009, thuộc quyền quản lý của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, là nơi giao dịch cổ phiếu, trái phiếu không đủ điều kiện niêm yết trên HoSE và HNX. Đây cũng là điểm trung chuyển cổ phiếu trước khi niêm yết chính thức, dẫn đến khối lượng chứng khoán giao dịch lớn tại đây. Khối lượng giao dịch tối thiểu là 100 cổ phiếu hoặc trái phiếu, tối ưu cho nhà đầu tư. Với tiêu chuẩn niêm yết không quá nghiêm ngặt, công ty dễ dàng huy động vốn hơn.
Sàn Upcom là nơi nhiều mã chứng khoán tiềm năng hội tụ
IV. Hướng dẫn mở tài khoản chứng khoán cho nhà đầu tư mới, nhà đầu tư F0
Để mở tài khoản chứng khoán cho các nhà đầu tư mới, cần thực hiện các bước sau:
Bước 1: Lựa chọn công ty chứng khoán
- Nhà đầu tư chọn một công ty chứng khoán đáng tin cậy, phù hợp với nhu cầu giao dịch của mình.
Bước 2: Chuẩn bị giấy tờ
- Nhà đầu tư cần chuẩn bị các giấy tờ sau để mở tài khoản chứng khoán:
- Giấy tờ tùy thân như CCCD hoặc CMND (bản sao)
- Sổ hộ khẩu
Bước 3: Đăng ký mở tài khoản
Nhà đầu tư có thể mở tài khoản trực tiếp hoặc trực tuyến.
- Mở tài khoản trực tiếp:
Tới văn phòng công ty chứng khoán -> Điền mẫu đơn mở tài khoản -> Nộp giấy tờ cần thiết -> Ký hợp đồng mở tài khoản.
- Mở tài khoản trực tuyến:
Nhà đầu tư truy cập trang web của công ty chứng khoán -> Chọn “Mở tài khoản” -> Điền thông tin cá nhân vào mẫu đơn trực tuyến -> Tải lên các giấy tờ cần thiết -> Xác nhận thông tin và hoàn tất quá trình đăng ký.
Bước 4. Nạp tiền vào tài khoản
- Ngay sau khi tài khoản mở, nhà đầu tư cần nạp tiền qua chuyển khoản hoặc nạp trực tiếp tại văn phòng.
Bước 5. Bắt đầu giao dịch
- Tiền đã nạp vào tài khoản, bạn có thể thực hiện các giao dịch mua bán chứng khoán ngay.
Cách mở tài khoản chứng khoán đơn giản và nhanh chóng cho nhà đầu tư mới
V. Các câu hỏi thường gặp về sàn chứng khoán Việt Nam
1. Thời gian giao dịch
Thời gian giao dịch chứng khoán tại Việt Nam theo khung giờ của từng sàn giao dịch. Dưới đây là chi tiết về thời gian giao dịch của các sàn chứng khoán chính tại Việt Nam.
Sàn HoSe và sàn HNX có thời gian giao dịch như sau:
- Phiên sáng:
- Mở cửa: 09:00 – 09:15 (Khớp lệnh định kỳ mở cửa)
- Giao dịch liên tục: 09:15 – 11:30 (Khớp lệnh liên tục)
- Phiên chiều:
- Mở cửa: 13:00 – 14:30 (Khớp lệnh liên tục)
- Đóng cửa: 14:30 – 14:45 (Khớp lệnh định kỳ đóng cửa)
- Giao dịch thỏa thuận: 09:00 – 11:30 và 13:00 – 15:00
Sàn UPCOM có thời gian giao dịch là:
- Phiên sáng:
- Giao dịch liên tục: 09:00 – 11:30
- Phiên chiều:
- Giao dịch liên tục: 13:00 – 15:00
Thông tin về thời gian giao dịch trên sàn chứng khoán Việt Nam
2. Điều kiện tham gia giao dịch
Điều kiện giao dịch chứng khoán bao gồm một số yêu cầu và quy định mà nhà đầu tư và công ty chứng khoán cần tuân thủ.
– Đối với nhà đầu tư, điều kiện bao gồm phải có tài khoản, nạp tiền và tuân thủ các quy tắc sàn khi giao dịch.
– Đối với công ty phát hành chứng khoán, điều kiện giao dịch sẽ là:
Điều kiện giao dịch trên sàn HoSE
- Vốn điều lệ: Công ty cần có vốn điều lệ từ 120 tỷ đồng trở lên khi đăng ký niêm yết.
- Hoạt động kinh doanh: Công ty phải có lãi trong năm gần nhất và không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký niêm yết.
- Tính minh bạch: Công ty cần có báo cáo tài chính được kiểm toán trong hai năm liên tiếp gần nhất và không có ý kiến ngoại trừ trọng yếu từ tổ chức kiểm toán.
- Cổ đông: Có ít nhất 20% cổ phần có quyền biểu quyết do ít nhất 300 cổ đông không phải là cổ đông lớn nắm giữ.
Điều kiện giao dịch trên sàn HNX
- Vốn điều lệ: Công ty cần có vốn điều lệ từ 30 tỷ đồng trở lên tại thời điểm đăng ký niêm yết.
- Hoạt động kinh doanh: Công ty cần sinh lời trong năm vừa qua và không có khoản lỗ lũy kế đến thời điểm đăng ký niêm yết.
- Tính minh bạch: Công ty phải có báo cáo tài chính được kiểm toán ở năm gần nhất và không nhận ý kiến ngoại trừ trọng yếu từ đơn vị kiểm toán.
- Cổ đông: Ít nhất 15% cổ phần có quyền biểu quyết phải do tối thiểu 100 cổ đông, không phải cổ đông lớn, nắm giữ.
3. Làm thế nào để chọn được sàn chứng khoán uy tín?
Để bảo đảm trải nghiệm an toàn và hiệu quả cho nhà đầu tư, một sàn giao dịch chứng khoán cần đảm bảo các tiêu chí sau.
– Sàn đã có uy tín và danh tiếng lâu đời, được nhiều người sử dụng cho các giao dịch.
– Phí giao dịch và các khoản chi phí khác hợp lý.
– Dịch vụ khách hàng nhanh chóng, giải quyết vấn đề phát sinh hiệu quả.
– Nền tảng giao dịch thân thiện, bảo mật cao.
– Cung cấp sản phẩm và dịch vụ phong phú.
– Thông tin chính xác và nhanh chóng.
Với những điểm trên, bạn sẽ tìm ra một sàn chứng khoán chất lượng và hiệu quả trong quá trình đầu tư.
Cách giúp nhà đầu tư lựa chọn được sàn chứng khoán uy tín
4. Các loại phí giao dịch trên các sàn chứng khoán
Hiểu rõ các loại phí giao dịch giúp nhà đầu tư xây dựng kế hoạch đầu tư hợp lý và tối ưu hóa chi phí. Bao gồm:
– Phí giao dịch cổ phiếu là chi phí mà nhà đầu tư phải trả khi mua hoặc bán cổ phiếu. Mức phí này thường dao động từ 0,15% đến 0,35% giá trị giao dịch và có thể thay đổi theo chính sách từng công ty chứng khoán.
– Phí giao dịch trái phiếu thường thấp hơn phí giao dịch cổ phiếu, dao động từ 0,05% đến 0,15% giá trị giao dịch. Một số công ty chứng khoán có thể miễn phí loại này để thu hút nhà đầu tư.
– Phí giao dịch chứng chỉ quỹ ETF tương tự phí giao dịch cổ phiếu, thường từ 0,1% đến 0,3% giá trị giao dịch.
Với thông tin về sàn giao dịch chứng khoán và các sàn giao dịch lớn nhất hiện nay tại Việt Nam, hy vọng bài viết đã cung cấp cho nhà đầu tư kiến thức thiết thực và bổ ích nhất.
Chuyên Tài Chính hy vọng rằng những thông tin trên sẽ đem đến cho bạn cái nhìn tổng quan về thị trường chứng khoán và giúp bạn chọn lựa sàn giao dịch phù hợp, uy tín nhất. Chuyên Tài Chính chúc bạn thành công!
Bạn đã sẵn sàng mở rộng hiểu biết tài chính của mình? Hãy duyệt thêm bài viết trong chuyên mục Chứng Khoán để không bỏ lỡ những thông tin hữu ích!
