Sự bùng nổ của cổ phiếu Penny đã thu hút nhiều nhà đầu tư gần đây, với kỳ vọng tìm kiếm khoản lợi khổng lồ. Tuy nhiên, lợi nhuận cao luôn đi cùng với rủi ro lớn. Để thành công, nhà đầu tư cần hiểu rõ về loại cổ phiếu này và xác định xem chúng có phù hợp với khả năng chịu rủi ro của mình không. Khám phá cùng ChuyênTài chính về cổ phiếu Penny và cách đầu tư an toàn nhé!
I. Cổ phiếu penny là gì?
Cổ phiếu Penny – Penny Stock hay Small Caps là cổ phiếu giá trị thấp, thường dưới 5$ (ở Mỹ) và dưới 10,000 VNĐ (tại Việt Nam). “Penny” chỉ giá trị nhỏ, thường dưới 1 đồng.
Cổ phiếu Penny được phát hành bởi các công ty vốn hóa thị trường nhỏ, tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ cao nhưng có cơ hội sinh lời lớn.
Thông tin về cổ phiếu Penny thường ít trên thị trường chứng khoán, ngoại trừ một số công ty lớn phát hành do hoạt động yếu. Do giá thấp nên có nhiều cơ hội tăng gấp nhiều lần giá trị ban đầu.
Các mã cổ phiếu penny luôn thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu cơ
Cổ phiếu Penny thường đại diện cho các công ty đang phát triển với nguồn lực hạn chế, thích hợp với nhà đầu tư có khẩu vị rủi ro cao.
II. Đặc điểm của cổ phiếu Penny
Những cổ phiếu Penny có các đặc điểm sau:
Tính thanh khoản: Cổ phiếu Penny được giao dịch ít hơn nhiều so với các loại khác, dẫn đến khó khăn trong việc tìm kiếm người mua và bán.
Có thể bị thao túng: Thanh khoản thấp tạo cơ hội cho một số nhà giao dịch thao túng cổ phiếu Penny. Bẫy bơm xả là một thủ đoạn phổ biến, khi nhiều người đổ xô mua cổ phiếu Penny vì giá tăng, kẻ lừa đảo sẽ bán ra để thu lợi.
Mã penny ảnh hưởng lớn đến chuyển động của thị trường
Lợi tức bấp bênh: Không đảm bảo rằng cổ phiếu Penny sẽ tăng trưởng tốt và mang lại khoản lời khổng lồ cho bạn.
Có thể trở thành siêu cổ phiếu (multibagger): Cổ phiếu Penny có khả năng phát triển vượt trội, tăng giá đáng kể so với ban đầu, mang lại lợi nhuận hơn 100% – đây là lúc chúng trở thành siêu cổ phiếu. Việc thêm cổ phiếu Penny vào danh mục đầu tư có thể gia tăng triển vọng lợi nhuận theo cấp số nhân, nhưng đòi hỏi đánh giá và nghiên cứu kỹ lưỡng, bởi không phải cổ phiếu nào cũng có thể trở thành siêu phẩm.
Biến động cổ phiếu mạnh: Cổ phiếu Penny có thể thiếu sự quan tâm từ nhà đầu tư dẫn đến lợi nhuận thấp, ngược lại cũng có thể được “săn đón” khiến giá tăng nhanh chóng.
III. Ưu và nhược điểm của cổ phiếu penny
1. Ưu điểm khi đầu tư cổ phiếu Penny
Tiềm năng lợi nhuận cao: Cổ phiếu Penny có thể mang lại mức tăng trưởng nhanh trong thời gian ngắn. Chỉ với một khoản đầu tư nhỏ, bạn có thể thu về lợi nhuận lớn.
Số tiền đầu tư ít: Với cùng số tiền có thể mua vài cổ phiếu blue-chip, bạn có thể sở hữu hàng nghìn cổ phiếu Penny.
Khả năng sinh lời nhanh chóng: Giá cổ phiếu Penny biến động mạnh, có thể tăng nhanh trong thời gian ngắn, do đó sinh lời nhanh.
Những mã penny nhận sự quan tâm lớn từ nhà đầu tư lướt sóng
2. Nhược điểm khi đầu tư cổ phiếu Penny
Khối lượng giao dịch nhỏ, thanh khoản kém, gây trở ngại khi muốn chuyển thành tiền mặt. Việc giá tăng ảo đôi khi làm hiểu lầm về vị thế công ty phát hành.
Cổ phiếu Penny dễ bị ảnh hưởng bởi tin tức sai lệch và đồn thổi vô căn cứ, làm giảm giá trị, gây rủi ro cho nhà đầu tư.
Thiếu minh bạch thông tin: Nhiều công ty phát hành cổ phiếu Penny chưa thể công khai đầy đủ về tài chính và hoạt động kinh doanh, khiến việc đầu tư vào loại cổ phiếu này trở nên rủi ro.
Rủi ro cao: Cổ phiếu Penny từ các công ty vốn hoá nhỏ hoặc trong giai đoạn khó khăn có thể khiến nhà đầu tư mất trắng nếu chúng mất giá trị và bị huỷ niêm yết.
IV. Có nên đầu tư cổ phiếu penny không?
Bạn có thể kiếm lời từ cổ phiếu penny tương tự như các loại cổ phiếu khác. Những công ty nhỏ đang phát triển nhanh mang lại lợi nhuận lớn cho người đầu tư sớm hơn so với khi chờ họ thành công lớn.
Tuy nhiên, cổ phiếu penny hiếm khi là món hời vì giá rẻ thường có lý do. Chúng chưa chứng tỏ khả năng phát triển bền vững và dễ bị lợi dụng bởi kẻ gian để lừa dối nhà đầu tư.
Nhà đầu tư mới thường quan tâm đến cổ phiếu Penny vì có thể mua nhiều với ít vốn, trong khi với cùng số tiền, chỉ mua được ít hơn từ nhóm Blue-chip. Penny dễ nhân đôi giá trị hơn so với cổ phiếu Blue-chip.
Ví dụ, với 1 triệu vnđ, mua được 200 cổ phiếu giá 5000đ mỗi chiếc. Nếu giá tăng thêm 5000đ, lợi nhuận có thể gấp đôi.
Để xác định mức độ đắt hay rẻ của một cổ phiếu, người ta thường xem xét chỉ số P/E hoặc các dữ liệu tương tự khác. Nói cách khác, mức giá bạn chi trả cho một cổ phiếu phản ánh phần lợi nhuận của doanh nghiệp mà bạn sở hữu. Theo cách này, một cổ phiếu của công ty có mức giá 100.000đ nhưng lại sinh lời tốt còn hấp dẫn hơn nhiều so với một cổ phiếu penny có kết quả kinh doanh yếu kém.
Nhiều người đầu tư vào cổ phiếu penny thường mất tiền do những sai lầm này và giá của chúng không bao giờ có thể trở về điểm hòa vốn.
V. Cách đầu tư cổ phiếu Penny an toàn
Một số mẹo khi giao dịch với cổ phiếu Penny:
- Dù cổ phiếu Penny thường biến động mạnh, nhưng nhà đầu tư vẫn có thể thực hiện vài biện pháp để giảm thiểu rủi ro.
- Đầu tiên, cần thẩm định kỹ lưỡng: Trước khi quyết định đầu tư vào một cổ phiếu Penny, hãy chú ý đặc biệt đến báo cáo tài chính và các hoạt động của công ty phát hành để đảm bảo rằng họ có tình hình tài chính ổn định.
- Thứ hai, nếu giao dịch mua bán cổ phiếu Penny qua công ty môi giới chứng khoán, nên chọn đơn vị uy tín, tránh nguy cơ bị lừa đảo, thao túng giá cổ phiếu. Một nhà môi giới đáng tin cậy có thể cung cấp các thông tin liên quan đến cổ phiếu và hỗ trợ mọi khiếu nại từ nhà đầu tư.
- Cuối cùng, giống như mọi khoản đầu tư khác, không nên đầu tư quá nhiều tiền vào một cổ phiếu, hoặc đầu tư số vốn vượt quá mức độ rủi ro bạn có thể chịu được. Nên đa dạng hóa danh mục đầu tư và nhớ rằng các cổ phiếu của công ty có vốn hoá lớn, lịch sử hoạt động lâu đời có lợi nhuận ổn định hơn.
Lời khuyên từ các chuyên gia cho những nhà đầu tư mới tham gia vào lĩnh vực này là: nên kiểm soát tỷ trọng khi mua cổ phiếu Penny, vì nhóm cổ phiếu này có thể dễ vào nhưng khó thoát. Giá cổ phiếu Penny tăng mạnh trong thời gian ngắn và thường vượt mức đỉnh, nhưng sau đó giá có thể sụt giảm đáng kể, gây khó khăn cho các nhà đầu tư mua với khối lượng lớn khi muốn thoát ra.
Đồng thời, những ai ưa thích cổ phiếu Penny cần cân nhắc cẩn thận các thông tin trong quá trình giao dịch. Thông tin thiếu kiểm chứng có thể ảnh hưởng mạnh đến giá cổ phiếu Penny và là cơ hội cho kẻ gian thao túng giá.
VI. Thực trạng đầu tư cổ phiếu Penny ở Việt Nam hiện nay
Chứng khoán năm 2023 chủ yếu được dẫn dắt bởi nhóm cổ phiếu vốn hoá vừa (VnMidcap) và cổ phiếu vốn hoá nhỏ, hay chính là cổ phiếu Penny (VNSmallcap). Trong đó, nhóm VNSmallcap đã tăng 29%, cao hơn nhiều so với mức tăng của VNIndex (12%). Từ đầu năm, VNSmallcap đã tăng tích lũy gần 32.5%, gấp đôi thị trường chung.
Biểu đồ chỉ số VNSmallcap của nhóm cổ phiếu Penny (công ty vốn hoá nhỏ) (Nguồn: TDV)
Trong nhóm các chỉ số vốn hoá sàn HoSE, VNSmallcap có sự tăng trưởng tích cực nhất trong quý I/2024, nhóm này cũng có tính thanh khoản tốt hơn Midcap và VN30. Một số cổ phiếu Penny trong rổ Smallcap có mức tăng ấn tượng gồm: VRC, QCG, CSV, VSC, SVD, BAF, HAH…
Theo chuyên gia, giá cổ phiếu gắn liền với sự phát triển của công ty phát hành. Những doanh nghiệp vừa và nhỏ thường trong giai đoạn phát triển mạnh, dư địa tăng trưởng nhiều hơn so với công ty lớn, nên biến động cổ phiếu cũng lớn hơn. Một nghiên cứu về thị trường Mỹ cho thấy, cổ phiếu Penny có tỷ suất sinh lời trung bình 3.6%/năm. Dù tồn tại nhiều nhược điểm, không thể phủ nhận rằng cổ phiếu Penny vẫn thu hút đông đảo nhà đầu tư, đặc biệt là các quỹ đầu tư tài chính.
Cổ phiếu Penny thường là một phần trong chiến lược đầu tư rủi ro cao, dành cho các nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội sinh lời nhanh chóng. Trong quá trình đầu tư, không có mô hình nào hoàn hảo, quan trọng là cần hiểu rõ về cổ phiếu Penny và quản lý rủi ro hợp lý với chiến lược đầu tư cụ thể.
