Một trong những kiểu mẫu phổ biến ở các siêu cổ phiếu, mang lại lợi nhuận đáng kể, được nhiều nhà đầu tư ưa chuộng là mô hình cốc tay cầm. Vậy mô hình này là gì, đặc điểm của nó ra sao và cách giao dịch chứng khoán thế nào? Mời bạn cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết bên dưới của trang web chuyentaichinh nhé.
1. Mô hình cốc tay cầm là gì?
Mô hình cốc tay cầm (Cup and handle pattern) là một mẫu hình giá trong chứng khoán, có hình dạng như chiếc cốc với quai, phần thân là chữ “U” và phần quai là chữ “V” hoặc chữ “U” nhỏ hơn.
Hình minh họa mô hình cốc tay cầm
Chuyên gia phân tích kỹ thuật chứng khoán William J.O’Neil đã giới thiệu mô hình này từ những năm 1980. Ông chưa phải là người đầu tiên phát hiện ra mô hình này nhưng đã hoàn thiện và phổ biến nó với những đặc điểm rõ ràng.
2. Các thành phần của mô hình cốc tay cầm
Mô hình này bao gồm hai phần chính: phần cốc và phần quai. Đường giá giảm theo hình chữ U lớn tạo thành phần cốc, kèm theo một đợt giảm ít hơn để tạo phần quai.
Phần cốc: Giá cổ phiếu sau một đợt giảm bắt đầu hình thành đáy và phục hồi, tạo thành hình chiếc cốc, có thể là chữ U hay chữ V.
Phần tay cầm: Khi giá cổ phiếu tăng đến đỉnh cốc, nhiều nhà đầu tư có thể bán ra để kiếm lợi nhuận hoặc thoát lỗ. Điều này tạo ra vùng điều chỉnh. Khi cầu vượt cung, giá có khả năng phục hồi và tăng vượt qua phần tay cầm, hoàn thiện mô hình.
3. Đặc điểm của mô hình cốc tay cầm
Với mô hình cốc tay cầm thuận (xuôi):
Hình minh họa: Các thành phần trong mô hình cốc tay cầm thuận
Phần thân cốc (cup):
Xuất hiện sau một xu hướng tăng giá (uptrend);
Mức giảm từ 12% – 30%, tối đa 50% từ miệng đến đáy cốc;
Giá tăng lại từ đáy lên miệng cốc ít nhất 30% – 100%. Hai đỉnh cốc có thể không đồng đều nhưng không chênh lệch quá lớn;
Thời gian hình thành thân cốc không cố định, lý tưởng từ 3 – 6 tháng.
Phần tay cầm/quai (handle):
Phần quai hơi xệ xuống, nằm phía trên đường MA200 và bằng 1/3 chiều cao của cốc là đẹp nhất (thường giảm từ 5% – 10%, không quá 15%).
Volume thường nhỏ hơn, nếu thanh khoản cạn kiệt càng tốt, biểu thị người bán không muốn bán.
Khi giá phần quai vượt qua ngưỡng kháng cự, mô hình được xác nhận hoàn thiện.
Giai đoạn hình thành quai cốc kéo dài từ 01 đến 04 tuần.
Mô hình cốc tay cầm ngược:
Minh họa: Mô hình cốc cầm tay ngược
Mô hình cốc tay cầm ngược xuất hiện trong một xu hướng giảm kéo dài, có hình dạng ngược với mô hình thuận.
4. Ý nghĩa và cách nhận dạng mô hình cốc tay cầm
Áp dụng đúng mô hình cốc tay cầm giúp nhà đầu tư có khả năng thu lợi nhuận lớn, giá có thể tăng từ 20% – 35% tương ứng với độ sâu của đáy.
Đôi khi, đường giá không đáp ứng các tiêu chí đủ để mô hình thành công. Nhà đầu tư cần lưu ý những điểm sau để nhận diện mô hình cốc tay cầm:
– Đáy cốc thường có dạng chữ U hay chữ V, trong đó chữ U cho tín hiệu mạnh hơn;
– Độ sâu: Thân cốc không nên giảm quá sâu, nếu vượt quá 50%, khả năng thất bại khá cao;
– Không thể thiếu phần quai cầm: Mô hình yêu cầu có quai cầm, nếu giá tăng ngay mà không giảm để tạo quai, mô hình có thể không thành công.
– Khối lượng giao dịch: Khối lượng giao dịch giảm dần về đáy cốc, và ở phần quai, thanh khoản thấp khi giá điều chỉnh giảm, cho thấy người bán ít đi. Nếu ở phiên breakout, khối lượng giao dịch tăng mạnh, đây là dấu hiệu mô hình đáng tin cậy.
– Retest: Không phải mô hình nào cũng cần giai đoạn kiểm tra lại, nhưng nếu có thì nên kiểm tra mức kháng cự trước đó.
Ý nghĩa của mô hình cốc tay cầm trong phân tích kỹ thuật chứng khoán
5. Cách giao dịch với mô hình cốc tay cầm trong chứng khoán
Trong giai đoạn hình thành nửa bên trái cốc, giá cổ phiếu giảm và số người bán ít hơn. Khi giá đủ hấp dẫn (giảm từ 12% – 33% hoặc 40% – 50%), nhà đầu tư bắt đầu tích lũy cổ phiếu với thanh khoản thấp. Sau đó, giá tăng lại, khối lượng giao dịch tăng tạo thành nửa cốc còn lại.
Đường nối liền hai miệng cốc đóng vai trò là đường kháng cự. Khi giá chạm miệng cốc, nhà đầu tư có thể bán để chốt lời hoặc thu hồi vốn, nhưng lực cầu lớn vẫn duy trì xu hướng tăng, điều chỉnh giá sát với khối lượng giao dịch.
Giá cổ phiếu tăng trở lại và hình thành quai cốc. Lúc này, xu hướng giá tăng mạnh, vượt ngưỡng kháng cự.
Cách giao dịch với mô hình cốc tay cầm bao gồm:
Điểm vào lệnh
Bạn có thể vào lệnh tại điểm đáy của phần tay cầm, đây là cách phổ biến. Điểm lý tưởng là cách đỉnh cốc một khoảng bằng 1/3 chiều cao mô hình.
Hoặc vào lệnh khi giá phá vỡ khỏi phần tay cầm, khi mô hình đã hoàn chỉnh.
Mua khi giá tăng hơn 5% từ đỉnh tay cầm.
Vào lệnh tại vùng retest: chỉ khi có sự retest thực sự, hãy vào lệnh tại điểm giá hồi về và chạm vào đường hỗ trợ đã bị phá vỡ trước đó; nếu hiện tượng này không xảy ra, nhà đầu tư có thể bỏ lỡ cơ hội.
Lựa chọn điểm vào lệnh phù hợp giúp bạn đạt được mục tiêu lợi nhuận dễ dàng hơn
Giá mục tiêu (price target)
Khi quyết định mua sớm ở đáy của phần tay cầm trước khi mô hình hoàn thiện, hãy đặt mục tiêu ngắn hạn ở vùng mà đường kháng cự đi qua miệng cốc. Sau khi giá đã vượt khỏi vùng tay cầm và mô hình được hoàn thiện, nên cân nhắc bán cổ phiếu để thu lợi nhuận.
– Khi đã đạt mức lợi nhuận kỳ vọng, nên bán ra từ từ;
– Bán ra từng phần ở những vùng kháng cự trước đó;
– Nên bán cổ phiếu khi phát hiện dấu hiệu tạo đỉnh hoặc xu hướng gãy.
Khi nào nên cắt lỗ (Cutloss)
Mỗi nhà đầu tư cần có nguyên tắc riêng, không nên dựa theo đám đông. Theo mô hình cốc, có thể cắt lỗ khi giá phá vỡ đường kháng cự qua miệng cốc theo chiều từ trên xuống hoặc khi giá giảm 5%-7% so với giá mua.
6. Những lưu ý khi sử dụng mô hình cốc tay cầm
Để đảm bảo mô hình này phát huy hiệu lực, hãy chắc chắn rằng xu hướng tăng ít nhất 30% trước khi mô hình cốc tay cầm hình thành hoàn chỉnh. Điều này giúp nhà đầu tư dự đoán xu hướng tăng giá sau khi mô hình xuất hiện.
Những nhà đầu tư mới, ít kinh nghiệm, nên đặt lệnh khi mô hình đã hoàn chỉnh trên biểu đồ giá. Chiều dài lý tưởng của phần cốc nên kéo dài ít nhất 7 tuần để các nhà giao dịch mới dễ dàng nhận biết xu hướng.
Tránh giao dịch tại đáy cốc khi mô hình chưa hoàn thiện để giảm thiểu rủi ro do tín hiệu báo sai.
Lưu ý thời điểm công bố báo cáo tài chính vì giá có thể giảm mạnh.
Hạn chế tham gia thị trường vào thời điểm giá đóng cửa vì có thể gia tăng rủi ro từ điểm dừng lỗ và kích thước vị thế giao dịch.
Những lưu ý quan trọng giúp bạn sử dụng mô hình cốc tay cầm hiệu quả
7. Những hạn chế của mô hình cốc tay cầm
Mặc dù hữu ích, nhưng mô hình cốc tay cầm vẫn có những nhược điểm:
Thời gian hoàn thiện mô hình kéo dài từ 03 tháng đến 01 năm;
Phần cốc quá sâu có thể cho tín hiệu sai, và đôi khi mô hình thiếu phần tay cầm, khó nhận biết;
Tín hiệu từ mô hình thường không rõ ràng và có thể là tín hiệu giả;
Không đáng tin cậy với các cổ phiếu có thanh khoản thấp.
Tóm lại, mô hình cốc tay cầm khá hữu ích nhưng cần sự quan sát lâu dài và không dễ xác nhận như lý thuyết. Nhà đầu tư nên thiết lập nguyên tắc riêng cho mình, đặt điểm cắt lỗ hợp lý và kết hợp nhiều chỉ báo khác nhau thay vì áp dụng đơn lẻ. Hy vọng những thông tin từ Chuyên Tài Chính sẽ hỗ trợ bạn. Chúc thành công!
Đừng bỏ lỡ cơ hội tìm hiểu thêm về các xu hướng đầu tư hấp dẫn tại Chứng Khoán, và trang bị thêm kiến thức cho quyết định tài chính của bạn!
