Thị trường hàng hóa bao gồm bốn nhóm chính: nông sản, nguyên liệu công nghiệp, kim loại, và năng lượng. Nền tảng này giúp mở rộng quy mô sản xuất, thúc đẩy tiêu dùng, dự trữ, đa dạng hóa sản phẩm và duy trì ổn định nguồn cung.
Để tham gia vào thị trường này, nhà đầu tư có thể mua cổ phiếu của các doanh nghiệp sản xuất, đầu tư vào quỹ tương hỗ, quỹ ETF hoặc giao dịch hàng hóa qua hợp đồng tương lai. Vậy thị trường hàng hóa có ý nghĩa gì? Hãy cùng Chuyên tàichính khám phá nhé!
1. Thị trường hàng hóa là gì?
Thị trường hàng hóa (tiếng Anh: Commodity Market) là một sàn giao dịch thực hoặc ảo nơi các sản phẩm thô hoặc sơ cấp được mua bán và kinh doanh.
Tìm hiểu về thị trường hàng hóa tại Việt Nam và quốc tế
Hiện nay, trên thế giới có khoảng 50 thị trường hàng hóa với gần 100 sản phẩm chính.
Hàng hóa được chia thành hai loại: cứng và mềm. Hàng hóa cứng gồm các sản phẩm từ khai thác tài nguyên như vàng, quặng, cao su, dầu… Trong khi đó, hàng hóa mềm là các sản phẩm nông nghiệp và chăn nuôi như ngô, cà phê, trái cây, đường, đậu, thịt…
2. Phân loại thị trường hàng hóa hiện nay
Thị trường hàng hóa có bốn nhóm chủ yếu:
Nhóm nông sản chiếm phần lớn với các sản phẩm chính như ngô, gạo, lúa mì, đậu tương, mía…
Nhóm nguyên liệu công nghiệp bao gồm các mặt hàng chủ yếu như cao su, đường, cà phê…
Nhóm kim loại với các mặt hàng như quặng kim loại, vàng, bạc, đồng…
Nhóm năng lượng chứa đựng các sản phẩm chính như dầu thô, khí gas tự nhiên, xăng…
Các loại thị trường hàng hóa bạn cần biết
3. Vai trò của thị trường hàng hóa
Thị trường hàng hóa mang lại giá trị cho doanh nghiệp ở các điểm sau:
– Đầu tiên, đó là môi trường để cá nhân và tổ chức thực hiện các giao dịch, giúp nhịp nhàng quá trình thương thảo giữa người bán và người mua qua các công cụ viễn thông hiện đại.
– Tiếp theo, việc mua bán của các tổ chức diễn ra gọn gàng hơn trong việc quyết định về giá cả cũng như lựa chọn hàng hóa và phương pháp sản xuất.
– Ngoài ra, mối quan hệ cung cầu cho phép người bán và người mua cạnh tranh công bằng. Số lượng giao dịch sẽ phản ánh rõ quy mô và khối lượng của thị trường, cùng với giá cả dịch vụ.
– Cuối cùng, thị trường thỏa mãn nhu cầu của khách hàng hiện tại và tiềm năng.
Vai trò của thị trường hàng hóa đối với nền kinh tế tổng thể
Vậy tác động của thị trường hàng hóa bao gồm:
– Hỗ trợ mở rộng sản xuất hàng hóa và bảo đảm cung cấp đến tay người tiêu dùng đầy đủ, kịp thời và nhanh chóng;
– Tăng cường nhu cầu tiêu dùng trong xã hội và đòi hỏi chất lượng trong sản phẩm sản xuất;
– Dự trữ hàng hóa cho tiêu dùng và sản xuất, đảm bảo cân bằng giữa cung và cầu;
– Phát triển sự đa dạng và phong phú cho sản xuất và tiêu dùng;
– Ổn định sản xuất cùng với nguồn cung cho người tiêu dùng.
4. Cách thức hoạt động của thị trường hàng hóa
Thị trường hàng hóa bao gồm các giao dịch vật chất và phái sinh thông qua giá giao ngay, hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng quyền chọn.
Trong nhiều thế kỷ, giao dịch phái sinh đã được sử dụng để giảm thiểu rủi ro về giá.
Giao dịch phái sinh là các hợp đồng có giá trị xác định dựa trên tài sản cơ sở là hàng hóa. Các giao dịch này thực hiện thông qua Sở giao dịch hàng hóa tập trung hoặc thị trường phi tập trung.
Ngày nay, nhiều công cụ phái sinh như hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng kỳ hạn tiêu chuẩn và hợp đồng hoán đổi được phát triển. Quỹ hoán đổi ETF xuất hiện vào năm 2003, cho phép nhà đầu tư giao dịch vàng dựa trên vàng điện tử mà không cần phải giữ vàng vật chất, giống như thị trường vàng thỏi London.
Mô hình và hoạt động hiện tại của thị trường hàng hóa
Vì vậy, nhà đầu tư có thể tham gia thị trường hàng hóa qua ba phương thức sau:
– Thứ nhất, mua cổ phiếu từ các công ty mà hoạt động phụ thuộc vào giá hàng hóa;
– Thứ hai, đầu tư vào quỹ tương hỗ hoặc quỹ ETF với danh mục là hàng hóa của các doanh nghiệp liên quan;
– Thứ ba, thực hiện giao dịch hàng hóa bằng các hợp đồng tương lai, nơi nhà đầu tư thỏa thuận mua/bán hàng hóa với mức giá cố định, giao nhận tại thời điểm được xác định trước.
Tại Việt Nam, mọi giao dịch đều dưới sự giám sát của Sở giao dịch hàng hóa Việt Nam (MXV). Nhà đầu tư cần đăng ký và mở tài khoản ký quỹ tại các Thành viên kinh doanh của MXV. Quy trình giao dịch thực hiện qua phần mềm CQG, tương thích trên cả web và app di động.
5. Các sàn giao dịch hàng hóa lớn hiện nay
Các sàn giao dịch hàng hóa uy tín lớn nhất trên thế giới
Một số sàn giao dịch hàng hóa lớn hiện nay trên thế giới bao gồm:
Sở giao dịch hàng hóa Chicago (CME): chuyên cung cấp giao dịch các sản phẩm về tiền tệ, chỉ số, tỷ giá, và mặt hàng thịt…
Sở giao dịch liên lục địa (ICE): chuyên xử lý giao dịch liên quan đến năng lượng, dầu và các sản phẩm nông nghiệp…
Sàn giao dịch kim loại London (LME): chuyên cung cấp giao dịch về các mặt hàng kim loại;
Sàn giao dịch hàng hóa Tokyo (TOCOM): tập trung vào giao dịch về kim loại, năng lượng, sản phẩm nông nghiệp và cao su tự nhiên;
Sở giao dịch hàng hóa New York (NYMEX): chuyên giao dịch mặt hàng liên quan đến kim loại và năng lượng.
Tóm lại, nhà đầu tư có thể tham gia thị trường hàng hóa thông qua các công ty trực tiếp liên quan tới hàng hóa hoặc bằng cách ký kết các hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, và tham gia các quỹ ETF. Yêu cầu vốn nhỏ nhưng lợi nhuận mang lại rất linh hoạt dựa trên sự biến động của giá cả thị trường.
