Hiểu Về Quỹ Tương Hỗ: Tình Hình Phát Triển Tại Việt Nam 2023

Có một quỹ đầu tư ít được biết đến bất ngờ nổi lên, thu hút hơn 80 triệu người dân Mỹ tham gia với tổng số vốn hàng ngàn tỷ Đô la và lợi nhuận khủng. Đó chính là quỹ tương hỗ. Theo Chuyên Tài chính, hiện tại tại Việt Nam, quỹ này cũng đang trở nên phổ biến với sự tham gia của nhiều công ty quản lý uy tín như VCBF, DCBC, IPAAM, TCEF…

I. Thông tin về quỹ tương hỗ

1. Quỹ tương hỗ là gì?

Quỹ tương hỗ (tiếng Anh: Mutual Fund) là một dạng quỹ đầu tư tập thể do các chuyên gia tài chính dày dặn kinh nghiệm quản lý, sử dụng vốn để mua chứng khoán. Nguồn vốn có thể được huy động từ tiền nhàn rỗi của công chúng hoặc vốn góp từ nhà đầu tư. Quỹ phòng hộ không được xem là quỹ tương hỗ.

Đa phần quỹ tương hỗ là loại “mở” tức là nhà đầu tư có thể thực hiện mua hoặc bán cổ phần quỹ bất kỳ khi nào. Giá trị quỹ tương hỗ thay đổi dựa theo biến động của danh mục đầu tư và sự tăng trưởng của các mã chứng khoán qua từng thời kỳ.

Một công ty quỹ thường quản lý hàng trăm cổ phiếu và trái phiếu khác nhau. Khi quỹ tương hỗ có lãi, lợi nhuận sẽ được chia đều cho các nhà đầu tư. Ngược lại, nếu lỗ thì số tiền lỗ cũng được phân chia đồng đều.

Quỹ tương hỗ là một sản phẩm đầu tư thu hút sự quan tâm lớn từ mọi người

2. Phân biệt quỹ tương hỗ và quỹ ETF

Giống nhau:

Cả hai đều là quỹ đầu tư tập thể, được hình thành từ nhiều nguồn vốn khác nhau;

Quản lý bởi các chuyên gia tài chính của công ty quản lý quỹ;

Sản phẩm đầu tư gồm các loại chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu… hoặc tài sản khác như tiền điện tử, ngoại tệ…;

Rủi ro thấp hơn so với việc đầu tư trực tiếp vào cổ phiếu;

3. Phân biệt quỹ tương hỗ và quỹ đầu tư

Quỹ tương hỗ là một nhánh của quỹ đầu tư.

Phần lớn là quỹ mở, cho phép nhà đầu tư mua bao nhiêu cổ phiếu tùy thích. Khi quỹ đạt quy mô lớn, các nhà đầu tư mới sẽ không thể tham gia thêm; thay vào đó, công ty quản lý sẽ lập quỹ mới để tập hợp những nhà đầu tư này.

Đối với quỹ tương hỗ mở, giao dịch diễn ra như với cổ phiếu. Giá thị trường biến động theo cung – cầu của nhà đầu tư và giá trị hiện tại của quỹ.

II. Các loại quỹ tương hỗ hiện nay

Hiện tại có 2 dạng chính của quỹ tương hỗ: Quỹ đầu tư theo chỉ số và quỹ thu nhập cố định, cùng các dạng khác như: Quỹ ngành, quỹ cổ phần, quỹ cân bằng, quỹ quốc tế, quỹ thị trường tiền tệ, quỹ đặc biệt…

Quỹ đầu tư theo chỉ số (tiếng Anh: Index fund) là quỹ tương hỗ hoạt động theo chỉ số chứng khoán.

Hai dạng quỹ tương hỗ phổ biến hiện nay

Chi phí để tham gia khá thấp, quỹ đầu tư tập trung vào các cổ phiếu có chỉ số cao hoặc các công ty có vốn hóa ở mức trung bình. Vì lý do này, độ rủi ro của quỹ đầu tư theo chỉ số
“`cao hơn các quỹ khác.

Quỹ thu nhập cố định (tiếng Anh: Fixed income) là quỹ chủ yếu đầu tư vào những lĩnh vực có lãi suất cố định như trái phiếu Chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp… Độ rủi ro thấp, đảm bảo an toàn cho nhà đầu tư.

Phân loại quỹ tương hỗ dựa trên vốn hóa của quỹ, gồm: vốn nhỏ, vốn trung bình và vốn lớn. Với quỹ trái phiếu, phân loại theo kỳ hạn hoặc dự án đầu tư trái phiếu.

III. Cơ chế hoạt động của quỹ tương hỗ

Quỹ tương hỗ hoạt động dựa trên:

– Nhà đầu tư: người đóng góp vốn và chi trả phí cho công ty quản lý quỹ để vận hành hoạt động và nhận lợi nhuận nếu quỹ có lãi, hoặc chịu tổn thất nếu quỹ thua lỗ;

– Công ty quản lý quỹ: tổ chức có nghĩa vụ pháp lý cao nhất, bảo vệ quyền lợi cho các nhà đầu tư;

– Đội ngũ cố vấn: gồm các chuyên gia dày dạn kinh nghiệm và am hiểu sâu về thị trường tài chính. Họ thực hiện phân tích thị trường, giá cổ phiếu và các tài sản liên quan để tối ưu lợi nhuận.

Lợi nhuận của nhà đầu tư xuất phát từ 3 nguồn chính:

– Thứ nhất, thanh toán cổ tức: Công ty quản lý quỹ sẽ phân phối cổ tức cho nhà đầu tư khi có lợi nhuận. Có thể thanh toán dưới dạng tái đầu tư hoặc tiền mặt.

– Thứ hai, tăng trưởng danh mục đầu tư: Khi danh mục đầu tư tăng giá, đây được xem như lợi nhuận. Công ty quản lý quỹ có quyền bán để thu lợi và phân chia lại cho nhà đầu tư. Trường hợp lỗ cũng được chia sẻ tương tự.

– Cuối cùng là giá trị tài sản ròng: Khi danh mục đầu tư tăng, giá trị tài sản ròng của quỹ cũng tăng. Nếu công ty quản lý chưa bán thì nhà đầu tư chưa nhận lời ngay, nhưng có quyền quyết định bán hay không. Cần đọc kỹ và hiểu rõ quy định của quỹ trước khi ký kết hợp đồng với công ty quản lý quỹ.

Cách thức hoạt động của quỹ tương hỗ hiện nay

IV. Lợi ích của quỹ tương hỗ

Ưu điểm của quỹ tương hỗ:

– Nhà đầu tư không cần có quá nhiều kinh nghiệm vẫn tham gia được. Thay vì tốn thời gian tìm hiểu thông tin tài chính, bạn có thể ủy thác hoàn toàn cho công ty quản lý quỹ, họ sẽ đưa ra những quyết định đầu tư thích hợp cho bạn;

– An toàn hơn so với việc đầu tư độc lập vào thị trường chứng khoán. Luôn có các chuyên gia tài chính tư vấn, đảm bảo an toàn nhất cho vốn và lợi nhuận của bạn;

– Danh mục đầu tư rất đa dạng từ chứng khoán, hợp đồng quyền chọn, hàng hóa, ngoại tệ và nhiều loại hàng hóa khác. Sự đa dạng này giúp lợi nhuận gia tăng.

– Tính thanh khoản tốt, bạn có thể ngừng tham gia vào quỹ bất cứ lúc nào bạn muốn.

Lợi ích khi góp vốn vào quỹ tương hỗ

V. Danh sách quỹ tương hỗ hiện tại ở Việt Nam

Dưới đây là các quỹ tương hỗ tại Việt Nam mà bạn có thể tham khảo:

– Công ty quản lý quỹ Vietcombank VCBF, được thành lập từ năm 2005;

– Quỹ Dragon Capital Việt Nam DCBC, hoạt động từ năm 1994;

– Công ty quản lý quỹ IPAAM, ra đời năm 2008 do VNDirect sở hữu hoàn toàn;

– Quỹ đầu tư cổ phiếu Techcombank TCEF;

– Quỹ đầu tư cổ phiếu Hưng Thịnh Vinawealth VEOF;

– Quỹ đầu tư Năng Động Việt Nam VFMVFA;

– Quỹ đầu tư liên kết cùng Bảo Việt BVFED;

– Quỹ đầu tư định kỳ MBBank MBVF;

– Quỹ đầu tư của VIC Partners;

– Quỹ đầu tư Vinasa Angels Network;

– Công ty TNHH Angel 4 Us – mạng lưới nhà đầu tư thiên thần cho startup tại Việt Nam;

– Hội doanh nghiệp trẻ Hà Nội – Hanoi Young Business Association;

– Quỹ đầu tư IMJ Investment Partners đến từ Singapore;

– Quỹ đầu tư IDG Ventures Vietnam;

– Quỹ đầu tư khởi nghiệp ONECAPITALWAY.

VI. Rủi ro khi đầu tư vào quỹ tương hỗ

Không có giải pháp đầu tư nào là tuyệt đối an toàn. Với quỹ tương hỗ, có thể xảy ra rủi ro khi nhà đầu tư tổn thất một phần hoặc toàn bộ vốn nếu giá trị tài sản ròng sụt giảm nghiêm trọng. Mỗi khi thị trường biến động, cổ tức hoặc lãi suất cũng có sự thay đổi. Rủi ro mất trắng vốn hiện nay khá hiếm do thường có sự bù trừ giữa các danh mục đầu tư, thay vì giảm đồng loạt.

Hiệu suất quá khứ của quỹ không mang ý nghĩa dự đoán tương lai của nó, nhưng nó cung cấp một cái nhìn về mức độ biến động của quỹ trong một giai đoạn nhất định. Quỹ có biến động càng lớn thì rủi ro càng cao.

VII. Sai lầm khi đầu tư vào quỹ tương hỗ

Một số lỗi mà nhà đầu tư có thể phạm phải khi tham gia vào quỹ tương hỗ:

– Xem nhẹ các loại phí quản lý của quỹ: Tham gia quỹ tương hỗ nghĩa là phải chi trả nhiều loại phí như phí thường niên, phí hiệu quả, phí tham gia, phí rút lui, phí cổ đông, phí lưu ký, phí kế toán… Với số vốn nhỏ, sau khi trừ các phí, lợi nhuận có thể không còn nhiều.

– Quá tự tin vào quỹ mình chọn: Nhiều người đặt niềm tin lớn vào quỹ mà họ lựa chọn, đầu tư toàn bộ vốn theo lời hứa tăng trưởng đều đặn. Tuy nhiên, thất bại vẫn có thể xảy ra và hậu quả có thể khó đoán.

– Chọn nhầm công ty quản lý quỹ, không nhận ra được giới hạn của bản thân: Không phải mọi công ty quản lý đều uy tín hay đưa ra tư vấn đúng cho kế hoạch của bạn. Đồng thời, bạn cần tự vượt qua giới hạn kiến thức của mình. Một khi chưa xác định rõ khẩu vị rủi ro của bản thân, bạn có thể gặp thua lỗ nặng dẫn đến choáng váng và mắc phải nhiều sai lầm hơn.

Để tránh sai lầm khi đầu tư vào quỹ tương hỗ, bạn nên tuân thủ những nguyên tắc sau:

– Nên đóng góp vốn đều đặn vào quỹ: Nhiều người nhầm lẫn rằng chỉ cần đầu tư ban đầu, quỹ sẽ tự động sinh lời. Nhưng thực tế, nếu không liên tục bổ sung vốn, dù có lãi kép thì khoản tiền thu về cũng không nhiều.

Hiểu đơn giản, quỹ liên tục đầu tư, có khoản sinh lời tốt cũng có khoản không. Khi thua lỗ, tất cả đều phải chia sẻ phần lỗ. Nếu vốn của bạn ít hơn, bạn sẽ phải dùng tiền lời để bù đắp, khiến số tiền còn lại không đáng kể.

– Nên chọn quỹ đầu tư phù hợp với khả năng chịu rủi ro của bạn: Tìm hiểu kỹ các quỹ tương hỗ để biết danh mục đầu tư có phù hợp với vốn và phong cách của bạn, trước khi tin tưởng vào công ty quản lý quỹ đó.

– Luôn dự đoán các rủi ro có thể xảy ra. Không công ty quỹ nào đảm bảo mức lợi nhuận cụ thể, nhưng mức tăng trưởng có thể đạt tới 15% mỗi năm. Yếu tố thị trường ảnh hưởng mạnh mẽ đến lợi nhuận và lỗ của quỹ. Nếu thấy lỗ nhẹ cũng là điều bình thường.

Tổng thể, quỹ tương hỗ là một mô hình đầu tư đáng cân nhắc, khá an toàn và thuận tiện. Nếu bạn có vốn nhàn rỗi, hãy ngay lập tức tham gia vào quỹ tương hỗ. Không cần quá nhiều kinh nghiệm, tiền của bạn sẽ được các chuyên gia đầu tư hiệu quả nhất.

Với thông tin trên về quỹ tương hỗ, mong rằng Chuyên Tài Chính đã mang đến cho bạn kiến thức bổ ích. Chúc bạn gặt hái thành công!