DCA là một chiến lược đầu tư được nhiều người áp dụng và là chiến lược quan trọng góp phần vào thành công của nhiều dự án đầu tư. Mua thấp bán cao là mục tiêu mà mọi nhà đầu tư trên thị trường đều nhắm đến. Tuy nhiên, việc đoán đúng đáy của cổ phiếu là rất khó khăn và nhà đầu tư không thể chắc chắn liệu giá cổ phiếu sẽ tiếp tục tăng hay giảm.
Tại CHUYEN TAI CHINH, chúng tôi luôn khuyến khích nhà đầu tư trang bị kiến thức nền tảng và tiếp cận các chiến lược đầu tư thông minh, trong đó chiến lược trung bình giá (Dollar-Cost Averaging – DCA) là một phương pháp được đánh giá cao về tính hiệu quả và bền vững.
1. DCA là gì?
Dollar-Cost Averaging (DCA – chiến lược trung bình giá) là một chiến lược giúp giảm thiểu rủi ro khi đầu tư vào thị trường. Cụ thể, đây là một phương pháp đầu tư trong đó số tiền được chia thành các phần nhỏ hơn và được đầu tư từng phần một cách đều đặn theo lịch đã định trước như hàng tuần, tháng hay quý cho đến khi hết vốn.
DCA là viết tắt của chiến lược Dollar-Cost Averaging
Chiến lược này nhằm mục tiêu giảm tác động của biến động giá đến tài sản mục tiêu; vì giá có thể thay đổi khi thực hiện các khoản đầu tư định kỳ. Điều này giúp giảm rủi ro nếu mua phải giá đỉnh khi thị trường tăng cao.
2. Cách thức hoạt động của phương pháp Dollar-cost averaging (DCA)
Chiến lược đầu tư DCA hoạt động khá đơn giản. Sau khi xem xét các yếu tố về giá, loại tài sản và biến động thị trường ngắn và dài hạn, nhà đầu tư sẽ phân chia số vốn ban đầu thành các phần nhỏ và đầu tư đều đặn vào các tài sản tiềm năng theo chu kỳ.
Nhà đầu tư thường mua ít cổ phiếu hoặc chứng chỉ quỹ hơn khi giá cao và nhiều khi giá thấp. Nhờ đó, dù thị trường có biến động, vốn đầu tư vẫn được duy trì ở mức trung bình khi rủi ro thua lỗ giảm đi đáng kể.
DCA là chiến lược tối ưu khi đầu tư
Dưới đây là ví dụ về cách thức hoạt động của chiến lược DCA khi nhà đầu tư mua chứng chỉ quỹ mở cổ phiếu VEOF qua ứng dụng Chuyên Tài Chính với số vốn ban đầu chỉ từ 2.000.000 đồng.
Giả sử nhà đầu tư đầu tư 10 triệu mỗi tháng vào chứng chỉ quỹ VEOF. Nếu giá VEOF là 19.600 vào tháng 2/2021, bạn sẽ mua 510 CCQ, nhưng khi giá giảm xuống còn 19.200 vào tháng 3/2021, bạn sẽ mua 521 CCQ.
Giá trung bình: 20.000.000/1031= 19.398 đồng. Nếu sau đó giá VEOF vượt qua mốc 19.398 đồng, nhà đầu tư đã có lời.
Nếu đầu tư toàn bộ 20.000.000 đồng vào chứng chỉ quỹ trong tháng 2, số lượng CCQ mua được là
20.000.000/19.600 = 1020.
Giả sử giá VEOF tháng 3 là 19.400 đồng:
Với cách tiếp cận DCA, tổng giá trị tài sản sẽ tăng lên thành: 19.400 * 1.031 = 20.001.400 đồng.
Còn nếu đầu tư toàn bộ một lần, giá trị tài sản sẽ giảm xuống còn: 19.400 * 1.020 = 19.788.000 đồng.
3. Ưu điểm và nhược điểm của chiến lược trung bình hóa chi phí đầu tư
3.1. Ưu điểm
Giảm nguy cơ nếu đặt lệnh mua không đúng thời điểm
Áp dụng chiến lược DCA giúp nhà đầu tư tránh được những quyết định sai lầm như mua vào khi giá cao hoặc bán ra khi giá thấp. Thay vào đó, chiến lược này khuyến khích nhà đầu tư tập trung vào việc đầu tư đều đặn số tiền cố định mỗi kỳ, không để tâm đến sự biến động giá của từng giao dịch.
Khuyến khích tập trung vào mục tiêu lâu dài chứ không phải biến động tạm thời
Thị trường luôn biến động, và ngay cả nhà đầu tư chuyên nghiệp cũng khó lòng đoán chính xác điểm mua/bán tối ưu trong dài hạn. DCA là chiến lược thích hợp cho đầu tư lâu dài, không phải chờ cơ hội trên thị trường.
Nhiều người đầu tư thường hay sa vào việc dự đoán thị trường để tìm kiếm cơ hội mua/bán tốt, điều này vô tình tạo ra áp lực và có thể dẫn đến những quyết định thiếu cẩn trọng như đầu tư hấp tấp hoặc không dám phân bổ vốn hợp lý.
Về lâu dài, việc mải miết canh thị trường làm hao tốn thời gian và công sức không đáng với lợi ích đầu tư.
DCA mang lại lợi ích từ việc giảm thiểu chi phí đầu tư
Không cần số vốn lớn ban đầu
Thay vì rót một lượng lớn vốn cùng lúc, nhà đầu tư có thể đầu tư số tiền nhỏ đều đặn vào các tài sản như chứng chỉ quỹ. Điều này cho phép nhà đầu tư khai thác tiềm năng tăng trưởng mà không cần đợi tích lũy số vốn lớn. Ngay cả khi thị trường giảm, vẫn có cơ hội sinh lời từ DCA.
Tránh ảnh hưởng cảm tính
Trong lĩnh vực đầu tư, việc mất kiểm soát cảm xúc rất phổ biến và mang lại nhiều rủi ro. Nhà đầu tư mới thường dễ bị chi phối bởi cảm tính. Phương pháp DCA giúp giảm bớt rủi ro này, tránh tình trạng FOMO, và mang lại kế hoạch đầu tư thông minh, bền vững.
Tiết kiệm thời gian
Theo dõi thị trường và nghiên cứu chiến lược đòi hỏi nhiều thời gian và nỗ lực. Điều này không phù hợp với nhà đầu tư mới hoặc ít kinh nghiệm. Làm theo chiến lược DCA đã đề ra, nhà đầu tư không mất nhiều thời gian theo dõi biến động giá, tạo thêm thời gian phát triển nguồn thu nhập khác.
Phương pháp DCA giúp tối ưu hóa thời gian một cách đáng kể
3.2. Nhược điểm
Chi phí giao dịch cao hơn
Khi mua chứng chỉ quỹ theo định kỳ với số lượng nhỏ, nhà đầu tư có thể phải đối mặt với chi phí giao dịch cao hơn, có nguy cơ làm giảm lợi nhuận tích lũy từ tài sản lưu động trong danh mục.
Ưu tiên phân bổ tài sản
Các nhà phê bình cho rằng việc phân bổ tài sản nên tập trung vào quản trị rủi ro. Chiến lược DCA có thể làm tăng rủi ro vì chiến lược này mất nhiều thời gian hơn để đạt được các mục tiêu phân bổ tài sản.
Với sự thay đổi kinh tế không ngừng, nhà đầu tư cần linh hoạt điều chỉnh danh mục để tránh thua lỗ và tận dụng cơ hội mới.
Nhà đầu tư cần sử dụng chiến lược DCA một cách khôn ngoan
Tuy nhiên, đối với nhà đầu tư áp dụng DCA, có những cơ hội có thể không dễ nắm bắt. Lời khuyên là hãy gửi tiền vào tài khoản đầu tư thị trường tiền tệ có lãi và chờ thời điểm thích hợp để đầu tư vào tài sản chiến lược như mong muốn.
Lợi nhuận kỳ vọng thấp
Nguyên lý về rủi ro và lợi nhuận rất đơn giản: rủi ro cao thì lợi nhuận cao và ngược lại. Do đó, chiến lược DCA nhằm giảm thiểu rủi ro sẽ dẫn đến lợi nhuận thấp hơn.
Thị trường thường có xu hướng tăng giá qua thời gian, và việc sử dụng phương pháp trung bình hóa chi phí có thể khiến nhà đầu tư lỡ cơ hội thu lợi lớn hơn so với việc đầu tư một lần.
4. Công thức tính trung bình giá DCA
Cách 1: Trung bình giá yếu: Khi số lượng mua mới ít hơn vốn ban đầu, giá trung bình sẽ giảm nhẹ so với lần mua đầu tiên.
Ví dụ:
Lần đầu bạn mua 500 cổ phiếu A với giá 50.000đ
Lần sau bạn mua 100 cổ phiếu A với giá 30.000đ
Tổng bạn mua: 600 cổ phiếu
Giá trung bình hiện tại là: (500 x 50.000 + 100 x 30.000) : 600 = 46.666đ
Cách 2: Trung bình giá cân bằng: Khi số lượng mua mới bằng với lần đầu, giá trung bình mới sẽ là (giá mới + giá cũ)/2.
Cách tính DCA hiệu quả
Ví dụ:
Bạn mua 200 cổ phiếu A với giá 50.000đ lần đầu tiên.
Lần thứ hai, bạn mua 200 cổ phiếu A với giá 30.000đ
Lúc này, tổng số cổ phiếu bạn sở hữu là 400
Giá trung bình hiện tại là: (50.000 + 30.000)/2 = 40.000đ
Cách 3: Trung bình gia mạnh: Khi số lượng mua mới vượt trội so với lượng ban đầu, giá trung bình sẽ giảm đáng kể.
Ví dụ:
Lần đầu tiên, bạn mua 200 cổ phiếu A với giá 50.000đ
Lần thứ hai, bạn mua tới 500 cổ phiếu A giá 30.000đ
Lúc này, tổng số cổ phiếu bạn mua là 700
Giá trung bình hiện tại là: (200 x 50.000 + 500 x 30.000) : 700 = 35,714đ
5. Cách áp dụng chiến lược DCA hiệu quả
5.1. Khi nào nên áp dụng chiến lược DCA
Chiến lược trung bình giá CDA là một phương pháp dài hạn, đòi hỏi kiến thức nhất định về biến động tương lai của thị trường, đặc biệt là chứng khoán.
Thời điểm thích hợp áp dụng DCA
Lưu ý:
– Nếu thị trường đang trong xu hướng giảm, DCA không nên sử dụng vì có thể dẫn đến tài khoản bị lỗ.
– Khi thị trường bùng nổ mạnh, DCA không mang lại nhiều hiệu quả và có thể giảm lợi nhuận.
Vậy khi nào DCA có hiệu quả?
– Nên áp dụng DCA khi thị trường đang trong xu hướng
– Thị trường có dấu hiệu điều chỉnh giảm
– Thị trường đang ở vùng hỗ trợ mạnh
5.2. Cách áp dụng chiến lược DCA
– Hãy xác định số tiền bạn muốn đầu tư. Đó có thể là một lần hoặc theo lịch trình định kì.
– Quyết định tần suất đầu tư: hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, hoặc bất kỳ khoảng thời gian nào bạn mong muốn.
– Chia nhỏ khoản đầu tư thành nhiều kỳ. Đó có thể là một vài lần, hoặc tạo thành thói quen lâu dài.
– Đầu tư số tiền cố định cho mỗi khoảng thời gian. Chia số tiền tổng đầu tư cho số kỳ. Đối với kế hoạch không thời hạn, hãy đảm bảo ngân sách phù hợp với khả năng.
– Theo đuổi kế hoạch, bất kể tình hình thị trường ra sao trong một ngày hay một tuần cụ thể.
Hướng dẫn áp dụng DCA hiệu quả trong đầu tư
6. Những đối tượng phù hợp với chiến lược DCA
– Nhà đầu tư vốn nhỏ: Phương pháp lướt sóng có thể rủi ro cao trong xu hướng giảm, trong khi DCA lại hữu ích với người vốn nhỏ và ít kinh nghiệm.
– Những người có khẩu vị rủi ro thấp: Với người chấp nhận rủi ro thấp và đầu tư dài hạn, DCA là phương pháp tối ưu vốn lẫn lợi nhuận.
– Những người bận rộn: Nếu bạn coi đầu tư như tiết kiệm và ít thời gian theo dõi thị trường, DCA giúp tránh rủi ro không cần thiết.
Không có cách đầu tư nào là hoàn toàn đúng đắn. Nhưng nếu bạn đang tìm cách gia tăng tài sản ròng mà sợ bị cám dỗ, dành nhiều thời gian theo dõi thị trường để đặt lệnh, thì chiến lược trung bình giá chi phí đầu tư có thể là giải pháp hiệu quả.
Với những thông tin trên, Chuyên tài chính hy vọng bạn đã nắm rõ chiến lược DCA và biết cách tối ưu chi phí đầu tư của mình. Chúc bạn thành công!
