Ngành mía đường ngày càng thu hút mạnh mẽ sự quan tâm từ các nhà đầu tư nhờ tiềm năng phát triển ổn định và vị trí quan trọng trong lĩnh vực nông nghiệp. Dưới đây là danh sách các cổ phiếu chủ chốt trong ngành tại Việt Nam được Chuyên tài chính tổng hợp, cung cấp thông tin giúp bạn dễ dàng lựa chọn và giám sát những doanh nghiệp triển vọng trong lĩnh vực này.
Đặc điểm cổ phiếu ngành mía đường
Cổ phiếu ngành mía đường nằm trong nhóm cổ phiếu nông sản, với giá trị phụ thuộc chính vào sản lượng và giá đường trên thị trường. Ngành này thường chịu tác động từ thời tiết, chính sách nhà nước và biến động giá quốc tế. Một đặc điểm nổi bật là cổ phiếu có tính chu kỳ cao, do sự thay đổi mùa vụ thu hoạch mía mỗi năm, dẫn đến lợi nhuận của các doanh nghiệp cũng biến động theo từng giai đoạn.
Công nhân đang thu hoạch mía
Các doanh nghiệp trong ngành chủ yếu là quy mô vừa và nhỏ, sản xuất phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên và chất lượng giống mía. Dù đối mặt nhiều thách thức từ cạnh tranh và biến đổi chính sách thuế, ngành vẫn giữ vai trò quan trọng trong kinh tế nông nghiệp, đặc biệt tại những vùng sản xuất lớn ở Việt Nam.
Thực trạng thị trường mía đường hiện nay
Thị trường mía đường Việt Nam đang đối mặt nhiều thách thức, đặc biệt là cạnh tranh từ đường nhập khẩu. Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) đã mở cửa cho sản phẩm đường từ các nước trong ASEAN, nổi bật là Thái Lan – một nhà sản xuất mạnh mẽ. Điều này gây áp lực lớn cho doanh nghiệp nội địa trước tình trạng giá đường giảm và thị phần co hẹp.
Thêm vào đó, việc đối phó với đường nhập lậu và tồn kho cao vẫn là một vấn đề đáng lo ngại. Cuối năm 2023 và đầu 2024, tình trạng nhập lậu gia tăng khiến nhiều doanh nghiệp không thể tiêu thụ sản phẩm, dẫn đến tồn kho lớn. Theo VSSA, đến 31/03/2024, tồn kho các doanh nghiệp mía đường gần 8.6 ngàn tỷ đồng, thành phẩm chiếm hơn 63%. KTS ghi nhận tồn kho tăng hơn 180 tỷ đồng, tăng gần 500% so với đầu niên độ. QNS, LSS và SLS cũng ghi nhận mức tồn kho cao kỷ lục. TTC AgriS giữ mức tồn kho ổn định nhưng có giá trị cao nhất với hơn 4.5 ngàn tỷ đồng, thành phẩm gần gấp rưỡi so với đầu niên độ 2023-2024.
Dù vậy, thị trường mía đường vẫn có dấu hiệu tích cực do nhu cầu tiêu thụ đường trong và ngoài nước duy trì ở mức cao. Các chính sách hỗ trợ từ nhà nước như áp thuế chống bán phá giá với đường nhập khẩu đã tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng hơn cho doanh nghiệp nội địa.
Phân tích tiềm năng đầu tư vào cổ phiếu ngành mía đường
Sản lượng niên vụ mía đường 2023-2024 tăng đáng kể so với năm trước. Diện tích mía thu hoạch dự kiến đạt 159.159 ha, tăng 12%. Sản lượng mía chế biến được dự đoán vượt 10,9 triệu tấn, tăng 13%, với sản lượng đường dự kiến đạt trên 1 triệu tấn, tăng 10%.
Dù sản lượng đã tăng nhưng vẫn chỉ đáp ứng khoảng 1/3 nhu cầu tiêu thụ trong nước, phần còn lại phải dựa vào đường nhập khẩu. Theo Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS), giá đường trong nước sẽ chịu ảnh hưởng từ tình hình cung-cầu nội địa.
Nhà máy sản xuất đường
Mặc dù giá đường trên thị trường quốc tế có xu hướng giảm, giá trong nước có thể vẫn duy trì mức cao trước khi có sự điều chỉnh. Cuối quý 1/2024, giá đường tại Việt Nam giảm xuống còn 20.500 đồng/kg, dù vẫn cao hơn mức trung bình năm 2023.
Trong niên độ tài chính từ 01/01 đến 30/12, Đường Quảng Ngãi (QNS) đạt lãi ròng gần 532 tỷ đồng trong quý đầu năm 2024, tăng 68% so với cùng kỳ. Lợi nhuận tăng nhờ sản lượng tiêu thụ đường tăng 38%, giá thành sản xuất hạ, và các biện pháp kiểm soát đường nhập lậu từ Bộ Công Thương. Mảng đường đóng góp 48% doanh thu và 40% lợi nhuận gộp của QNS, với doanh thu đạt 1.124 tỷ đồng và lợi nhuận gộp 325 tỷ đồng, tăng lần lượt 51% và 94%. Biên lợi nhuận gộp của mảng đường cải thiện lên 29%, nâng tổng biên lãi gộp của công ty lên 32%, so với 28% của quý 1/2023.
Doanh nghiệp ngành mía đường thường có niên độ tài chính trùng với vụ mía, từ 01/07 đến 30/06 năm sau. Đến nay, nhiều doanh nghiệp đã công bố kết quả kinh doanh quý 3 của niên độ 2023-2024. Mía Đường Lam Sơn (LSS) ghi nhận lãi ròng khoảng 32 tỷ đồng trong quý 3, tăng hơn 4.5 lần so với cùng kỳ năm trước nhờ doanh thu tăng 79% lên 726 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng đầu năm, LSS đạt lãi trước thuế hơn 106 tỷ đồng, gấp 5.5 lần cùng kỳ và lãi ròng hơn 89 tỷ đồng, vượt xa kết quả của 6 năm gần đây.
Thành Thành Công – Biên Hòa (TTC AgriS, SBT) báo cáo tăng trưởng 37% trong lãi trước thuế, đạt hơn 204 tỷ đồng. Biên lãi gộp cải thiện lên 13%, nhờ vào việc chuyển đổi sang sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Trong quý 3, kênh B2C của TTC AgriS tăng trưởng hơn 58%, kênh B2B tăng gần 34%. Lũy kế 9 tháng, tổng sản lượng tiêu thụ đạt hơn 910 ngàn tấn, với lãi trước thuế khoảng 682 tỷ đồng, tăng 17% và lãi ròng tăng 18%, đạt hơn 553 tỷ đồng.
Mía Đường Sơn La (SLS) có biên lãi gộp quý 3 cao, đạt khoảng 41%, tăng 13 điểm phần trăm so với cùng kỳ. Dù lãi ròng giảm nhẹ 6% xuống còn 102 tỷ đồng, EPS vẫn trên 10.000 đồng. Lũy kế 9 tháng, SLS lãi ròng khoảng 291 tỷ đồng, giảm 2% nhưng vượt gấp đôi kế hoạch năm. SLS là công ty duy nhất trên sàn được hưởng thuế ưu đãi doanh nghiệp, nên lãi trước thuế tương đương với lãi ròng.
Đường Kon Tum (KTS) gặp khó khăn với lợi nhuận giảm 11%, chỉ đạt 11 tỷ đồng trong quý 3, do sản lượng tiêu thụ giảm. Dù vậy, biên lãi gộp của KTS cải thiện lên 24%, so với 17% của cùng kỳ năm trước. Tổng lãi 9 tháng đầu năm giảm 27% và chỉ đạt 38% mục tiêu lợi nhuận.
Tổng thể, cổ phiếu ngành mía đường là một lựa chọn đáng cân nhắc cho nhà đầu tư tìm kiếm sự ổn định và tiềm năng tăng trưởng dài hạn. Nhất là khi ngành bắt đầu thể hiện những cải tiến trong năng suất và chất lượng.
Danh sách cổ phiếu ngành mía đường đã niêm yết
STT |
Mã chứng khoán |
Tên Doanh nghiệp |
Sàn giao dịch |
1 |
STB |
CTCP Thành Thành Công – Biên Hòa |
HSX |
2 |
LSS |
CTCP Mía đường Lam Sơn |
HSX |
3 |
BBC |
CTCP Bibica |
HSX |
4 |
SLS |
CTCP Mía đường Sơn La |
HNX |
5 |
KTS |
CTCP Đường Kom Tum |
HNX |
6 |
QNS |
CTCP Đường Quảng Ngãi |
UPCOM |
7 |
CBS |
CTCP Mía đường Cao Bằng |
UPCOM |
5 cổ phiếu mía đường tiềm năng nhất
1. CTCP Mía đường Lam Sơn (LASUCO) – Mã: LSS
CTCP Mía đường Lam Sơn
Giới thiệu về CTCP Mía đường Lam Sơn
CTCP Mía Đường Lam Sơn (LASUCO) nằm trong top đầu ngành mía đường Việt Nam, với năng lực mở rộng, cạnh tranh và hội nhập toàn cầu. Đường là sản phẩm chủ lực của LASUCO, đóng góp khoảng 90% vào doanh thu và lợi nhuận. Những sản phẩm khác phục vụ sản xuất đường, có tỉ trọng nhỏ. Công ty hiện nâng công suất nhà máy đường số II từ 4,500 TMN lên 8,000 TMN, tổng công suất ép của cả hai nhà máy từ 7,000 TMN lên 10,500 TMN.
Thông tin niêm yết:
- Sàn: HSX
- Ngành: Mía đường
- Vốn điều lệ: 745,5 tỷ đồng
- Số cổ phiếu niêm yết: 70 triệu cp
Hoạt động kinh doanh:
- Sản xuất đường
- Nông nghiệp công nghệ cao
- Sản xuất đồ uống có cồn và không cồn
- Cung cấp giống cây
- XNK vật tư nông nghiệp
- Nghiên cứu khoa học nông nghiệp
2. CTCP Thành Thành Công – Biên Hòa (TTC AgriS) – Mã: SBT
Giới thiệu CTCP Thành Thành Công – Biên Hòa
CTCP Thành Thành Công – Biên Hòa (TTC AgriS) dẫn đầu trong sản xuất đường tại Việt Nam. Với dây chuyền hoàn toàn tự động và đội ngũ nhân viên kinh nghiệm, công ty đã khẳng định được vị trí trên thị trường. SBT đang mở rộng lĩnh vực kinh doanh, đầu tư vào dự án có lợi nhuận cao như TTTM, khách sạn, hội nghị và Khu công nghiệp Bourbon An Hòa, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.
Thông tin niêm yết:
- Sàn giao dịch: HSX
- Ngành: Mía đường
- Vốn điều lệ: 6,387,694,800,000 đồng
- Cổ phiếu đang niêm yết: 673,188,563 cp
Lĩnh vực kinh doanh:
- Sản xuất và kinh doanh đường
- Sản xuất thực phẩm có đường
- Sản xuất nước khoáng
- Bán buôn máy móc trong lĩnh vực nông nghiệp
- Nghiên cứu công nghệ
- Kinh doanh bất động sản, nhà hàng, khách sạn
3. Công ty Cổ phần đường Quảng Ngãi (QNS) – Mã cổ phiếu: QNS
Công ty Cổ phần đường Quảng Ngãi
Giới thiệu Công ty Cổ phần đường Quảng Ngãi
Qua hơn một thập kỷ hoạt động, Công ty Cổ phần Đường Quảng Ngãi (QNS) đã xây dựng được vị thế vững chãi trong ngành mía đường, được người tiêu dùng tin cậy cả trong và ngoài nước.
QNS nổi bật với đường làm từ mía và các sản phẩm sữa đậu nành. Vinasoy, thương hiệu sữa đậu nành của công ty, đã trở thành một trong những tên tuổi hàng đầu trên thị trường. Bên cạnh đường và sữa đậu nành, QNS còn mở rộng sang các lĩnh vực như nước khoáng, điện sinh khối, và sản xuất bao bì.
Công ty đã phát triển mạnh mẽ với hệ thống phân phối rộng khắp, đóng góp đáng kể cho nền nông nghiệp và công nghiệp thực phẩm Việt Nam. Ngoài đầu tư vào máy móc, thiết bị, QNS cũng đầu tư mạnh vào phát triển và cơ giới hóa vùng nguyên liệu nhằm đảm bảo năng suất và chất lượng nguyên liệu mía.
Thông tin niêm yết:
- Sàn giao dịch: Upcom
- Ngành: Mía đường
- Vốn điều lệ: 3,569,410,230,000 đồng
- Cổ phiếu đang niêm yết: 356,939,955 cp
- Cổ phiếu đang lưu hành: 356,939,955 cp
Lĩnh vực kinh doanh:
- Sản xuất và chế biến đường, mật, thực phẩm
- Khai thác nước khoáng
- Kinh doanh thương mại
- Sản xuất và kinh doanh mía giống, nguyên liệu
4. Công ty Cổ phần Mía Đường Sơn La (SLS)
Giới thiệu Công ty Cổ phần Mía Đường Sơn La
Công ty Cổ phần Mía Đường Sơn La (SLS), một trong những doanh nghiệp nổi bật trong ngành mía đường tại khu vực Tây Bắc Việt Nam, đã đạt được nhiều thành công nhờ sử dụng nguồn nguyên liệu chất lượng và quy trình sản xuất hiện đại để cung cấp sản phẩm chất lượng cho thị trường trong nước.
Thông tin niêm yết:
- Sàn giao dịch: HNX
- Nhóm ngành: Sản xuất
- Ngành: Sản xuất thực phẩm
- Ngày niêm yết: 16/10/2012
- Vốn điều lệ: 97,919,450,000
- Số CP niêm yết: 9,791,945
Số CP đang LH: 9,791,945
Lĩnh vực kinh doanh:
- Sản xuất và kinh doanh đường
- Chế biến sản phẩm từ mía
- Kinh doanh xuất nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp và vật tư nông nghiệp
- Nghiên cứu và phát triển khoa học công nghệ trong nông nghiệp
5. Công ty Cổ phần Đường Kon Tum (KTS)
Giới thiệu công ty Cổ phần Đường Kon Tum
Hoạt động tại khu vực Tây Nguyên, Việt Nam, Công ty Cổ phần Đường Kon Tum (KTS) đã xây dựng một thương hiệu uy tín trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh đường nhờ quy trình sản xuất khép kín và nhiều năm kinh nghiệm, đáp ứng tốt nhu cầu tiêu thụ đường trong nước.
Thông tin niêm yết:
- Sàn giao dịch: HNX
- Nhómngành: Sản xuất
- Ngành: Sản xuất thực phẩm
- Ngày niêm yết: 31/12/2010
- Vốn điều lệ: 50,700,000,000
- Số CP niêm yết: 5,070,000
Lĩnh vực kinh doanh:
- Sản xuất và phân phối đường
- Chế biến các sản phẩm từ mía
- Mua bán các loại nông sản
- Cung cấp dịch vụ và vật tư nông nghiệp
Điều cần biết khi đầu tư cổ phiếu ngành mía đường
Khi đầu tư vào cổ phiếu mía đường, có vài yếu tố quan trọng nhà đầu tư nên cân nhắc:
Biến động giá: Giá cả đường trên thị trường quốc tế và nội địa có ảnh hưởng lớn đến doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp mía đường. Nhà đầu tư cần theo dõi giá đường cùng các yếu tố ảnh hưởng như thời tiết, nhu cầu và chính sách thương mại.
Năng suất mía: Khả năng sinh lời được quyết định bởi năng suất và hiệu quả sản xuất. Các yếu tố công nghệ, quy trình sản xuất và quản lý nguyên liệu đóng vai trò chủ yếu. Doanh nghiệp kiểm soát tốt chi phí sẽ có biên lợi nhuận cao hơn, đặc biệt khi giá đường giảm.
Tình hình tài chính: Xem xét kỹ báo cáo tài chính của công ty, kể cả nợ phải trả, dòng tiền và khả năng thanh khoản. Công ty có nợ thấp và dòng tiền ổn định sẽ dễ dàng vượt qua khó khăn. Ngoài ra, chính sách cổ tức cũng là nguồn thu nhập quan trọng cho nhà đầu tư, nhất là trong ngành mía đường nhiều biến động.
Nhu cầu tiêu thụ: Dự đoán xu hướng tiêu thụ đường trong tương lai, ở cả thị trường nội địa và quốc tế, sẽ giúp đánh giá tiềm năng tăng trưởng của doanh nghiệp mía đường.
Đầu tư vào cổ phiếu mía đường yêu cầu nghiên cứu kỹ và nắm bắt thông tin thị trường để đưa ra quyết định sáng suốt. Với những thông tin trên, Chuyên Tài Chính hy vọng nhà đầu tư sẽ có thêm dữ liệu để định hướng đầu tư của mình.