Đầu tư chứng khoán có thể mang lại lợi nhuận đáng kể cho người tham gia, do đó, nhiều người đã chọn con đường này để tạo thêm nguồn thu nhập thụ động. Tuy nhiên, không phải cứ đầu tư là sẽ có lãi. Nhiều người đã rơi vào tình cảnh mất trắng. Vậy những sai lầm nào cần tránh để không gặp thất bại trên thị trường chứng khoán? Cùng tìm hiểu với chuyentaichinh.com nhé.
1. Chưa nghiên cứu kỹ thị trường trước khi đầu tư
Sau đại dịch Covid-19, lượng người tham gia vào thị trường chứng khoán đã tăng đáng kể. Nhiều người vội vã đầu tư mà không tìm hiểu kỹ cách hoạt động, dẫn đến việc đổ tiền một cách thiếu cân nhắc và thua lỗ dai dẳng.
Việc nghiên cứu và quan sát thị trường rất quan trọng khi đầu tư
Khi có được những khoản lãi đầu tiên, nhiều người cho rằng mình đã có quyết định đúng và tiếp tục theo đuổi những suy nghĩ không chính xác, dẫn đến việc mất tiền không kiểm soát, với những kỳ vọng quá lớn. Thực tế là, không ai có thể may mắn mãi mãi, và nhiều trường hợp phải trả giá đắt khiến tình hình tài chính lụi bại. Hãy nhớ rằng thị trường chứng khoán như một cái “nồi không đáy”; cần phải khám phá và nghiên cứu kỹ trước khi đầu tư.
2. Thiếu kiến thức từ các chuyên gia đầu tư
Nếu coi thị trường chứng khoán như một bài toán, thì các chuyên gia tài chính chính là những người hướng dẫn ta tìm ra các phương pháp giải tối ưu. Khi bước chân vào bất cứ lĩnh vực nào, việc có một người hướng dẫn giỏi đồng hành sẽ nâng cao tỷ lệ thành công.
Trang bị kiến thức và kinh nghiệm từ những chuyên gia trong lĩnh vực đầu tư
Những chuyên gia có tiếng, với kinh nghiệm lâu năm và khả năng dự đoán nhạy bén về cổ phiếu tiềm năng, có thể cung cấp những lời khuyên hữu ích. Họ đã trải nghiệm và học hỏi từ nhiều thất bại trong đầu tư, vì vậy, nghe lời họ là cách để học tập và cân nhắc lại các quyết định của bản thân.
3. Thiếu kế hoạch cắt lỗ và trung bình giá
Một sai lầm nguy hiểm là không chịu cắt lỗ khi cần thiết, hay không chuẩn bị sẵn kế hoạch cắt lỗ cụ thể. Giá cổ phiếu có thể tăng hay rơi tự do một cách khó lường. Do đó, việc xác định mức cắt lỗ rõ ràng giúp bạn tránh khỏi sự phụ thuộc vào vận may và rơi vào bẫy tài chính của nhiều “cá mập” trên thị trường.
Nên ưu tiên việc bảo toàn vốn khi có sự cố xảy ra, và luôn tỉnh táo để đánh giá cổ phiếu một cách khách quan. Xây dựng và tuân thủ kế hoạch chốt lời và cắt lỗ của riêng mình. Khi không còn lựa chọn tốt hơn, việc bán cổ phiếu và kiên nhẫn chờ thời cơ khác là điều cần thiết, thay vì cố bám vào những kỳ vọng vô vọng.
Phân bổ danh mục đầu tư hợp lý sẽ giúp bạn giảm thiểu rủi ro khi đầu tư
4. Đầu tư chứng khoán theo linh cảm, không có kế hoạch
Khi con người có thể loại bỏ những cảm tính, quyết định đầu tư và kinh doanh sẽ trở nên minh mẫn hơn. Tuy nhiên, điều này không phải ai cũng thực hiện được.
Trên ứng dụng chứng khoán, luôn có các bảng biểu thống kê cùng báo cáo cập nhật về doanh nghiệp và cổ phiếu, nhưng nhiều người lại không tham khảo mà dựa vào “bản năng”, nghe theo bạn bè, hội nhóm, mạng xã hội hay thậm chí là những thông tin vô căn cứ từ báo lá cải. Họ thiếu kế hoạch dự phòng cho rủi ro, dẫn đến việc thất bại, chỉ là sớm hay muộn mà thôi.
Cần có kế hoạch đầu tư rõ ràng, phù hợp với mức độ chấp nhận rủi ro của bản thân
Hãy nhớ rằng, các phân tích sâu và yếu tố logic quyết định phần lớn đến thành công trong đầu tư chứng khoán. Dù cảm tính đôi khi đúng, nhưng tầm ảnh hưởng của nó là rất nhỏ. Cần duy trì sự tỉnh táo và dựa trên những số liệu thực tế thay vì một vài lời nói từ người khác, cho dù họ có ảnh hưởng thế nào.
5. Không sử dụng các phương pháp phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản
Thời điểm tốt nhất để mua cổ phiếu là từ 7 – 8 tuần khi giá cổ phiếu bứt phá khỏi nền giá vững chắc. Để xác định chính xác thời điểm này, nhà đầu tư cần sử dụng thành thạo các phương pháp phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản từ biểu đồ cổ phiếu.
Những phương pháp này là công cụ hữu ích giúp nhà đầu tư nhận biết sự phá vỡ của các ngưỡng hỗ trợ và kháng cự, đồng thời thiết lập ngưỡng an toàn mới, qua đó đánh giá chính xác xu hướng biến động giá cổ phiếu và đưa ra mức giá dự đoán cho tương lai.
Sử dụng linh hoạt các phương pháp đầu tư thông minh để đạt hiệu suất cao nhất
6. Nóng vội, tham lam, không quan sát thị trường
Nhiều nhà đầu tư, khi đã nắm vững lý thuyết trong ngành, thường ảo tưởng về khả năng dự đoán của mình và tin rằng thị trường sẽ biến động đúng như họ đã học, nhờ vào những lần may mắn trước đó. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán không tuân theo quy luật cố định nào và luôn tiềm ẩn những rủi ro bất ngờ. Chỉ cần một phút kiêu ngạo cũng có thể dẫn đến quyết định sai lầm.
Nhà đầu tư cần duy trì trạng thái tỉnh táo, không tự mãn khi có lợi nhuận và không thất vọng khi thua lỗ, xây dựng nhiều kịch bản trước khi tham gia vào bất kỳ cơ hội nào trên thị trường.
Ví dụ, nên chốt lời và cắt lỗ vào lúc nào, và cách xử lý khi gặp tình huống đặc biệt xấu. Việc chuẩn bị kịch bản trước giúp bạn luôn trong tư thế chủ động, tránh để những thông tin tiêu cực làm lay động tâm lý.
Hãy cân nhắc kỹ các khoản đầu tư của mình và chịu trách nhiệm với quyết định đó nhé
Hiện nay, nhiều nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính với kỳ vọng thu lợi nhuận kép. Nhưng theo một số chuyên gia, nếu thị trường bị nhiễu loạn tin tức, việc sử dụng đòn bẩy đòi hỏi sự kiên nhẫn với chiến lược đã đề ra, đừng nên hấp tấp chạy theo tin đồn. Hãy làm như “sói chờ mồi”, đợi thị trường hấp thụ hết những thông tin tiêu cực rồi hãy chọn thời điểm để hành động.
7. Không tính toán các khoản phí, thuế khi giao dịch chứng khoán
Trong giao dịch chứng khoán, các chi phí như phí chuyển khoản, phí giao dịch lô lẻ, phí dịch vụ, phí lưu ký, phí chuyển sở hữu, thuế TNCN (0.1% giá trị giao dịch bất kể lãi lỗ) và thuế thu nhập từ cổ tức (5%) là không thể tránh khỏi. Nhà đầu tư nên chọn các công ty chứng khoán có mức phí thấp hoặc miễn phí giao dịch để tránh mất một khoản tiền đáng kể do các loại phí này mang lại.
Các khoản thuế và phí giao dịch cũng rất cần được chú ý
8. Tâm lý dễ bị ảnh hưởng, FOMO theo thị trường
FOMO – nỗi sợ bỏ lỡ, là hiệu ứng tâm lý quen thuộc trong thị trường chứng khoán, ngay cả những nhà đầu tư kinh nghiệm cũng có thể mắc phải.
Hiệu ứng này xảy ra khi một cổ phiếu tăng giá mạnh và nhiều người đổ xô mua vào, khiến bạn cảm thấy sợ lỡ mất cơ hội và tham gia, nhưng sau đó giá cổ phiếu giảm và bạn phải chịu lỗ.
Thay vì nghe theo đám đông, bạn nên tự dự đoán thị trường bằng cách theo dõi thông tin từ sàn giao dịch điện tử, so sánh với các quy tắc đã biết, và đọc các báo cáo tài chính kết hợp biểu đồ chứng khoán để đưa ra quyết định chính xác. Luôn bình tĩnh trước biến động, tìm hiểu về giá trị dài hạn và tiềm năng của doanh nghiệp sẽ giúp bạn vững vàng hơn trước làn sóng FOMO.
Giữ vững tâm lý, tránh theo đám đông khi đầu tư
9. Ôm cổ phiếu đầu cơ
Đầu cơ cổ phiếu là việc mua và tích trữ cổ phiếu số lượng lớn ở giá thấp nhằm tạo sự khan hiếm, sau đó tận dụng lúc thiếu cung để bán với giá cao hoặc bán khống khi giá giảm rồi mua lại rẻ hơn. Dù rủi ro rất cao, nhưng nhiều nhà đầu tư ngắn hạn sẵn sàng chấp nhận vì lợi nhuận đạt được vô cùng cao.
Các nhà đầu tư này thường nhắm đến các mã cổ phiếu có giá thấp, số lượng phát hành giới hạn, khối lượng giao dịch ít hoặc những cổ phiếu mới nổi đang trên đà phát triển mạnh.
10. Đầu tư tất cả vốn vào một cổ phiếu
Trong mọi lĩnh vực, nhà đầu tư đều ít nhất một lần nghe câu “không nên bỏ hết trứng vào một giỏ”. Trong đầu tư chứng khoán, việc đổ hết tiền vào một mã cổ phiếu cụ thể có thể mang lại rủi ro lớn. Tất nhiên, nếu cổ phiếu đó phát triển tốt, người đầu tư có thể thu được lợi nhuận vượt trội hơn so với người khác. Ngược lại, chỉ cần một làn sóng giảm cũng đủ khiến họ trắng tay.
Hãy đầu tư vào chứng khoán bằng tiền nhàn rỗi của bạn
Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư là cần thiết, chọn nhiều mã cổ phiếu khác nhau để phân tán rủi ro một cách hiệu quả. Khi một cổ phiếu giảm, các cổ phiếu khác có thể bù đắp khoản thiếu hụt đó.
Nhà đầu tư có thể cân nhắc đầu tư vào nhiều lĩnh vực khác nhau, nhưng cần có kiến thức nhất định về chúng để tránh tình trạng mua theo cảm tính khi thấy cổ phiếu nào đó có vẻ tốt.
11. Mua cổ phiếu tại đỉnh
Mua cổ phiếu tại đỉnh giá là việc mà người chơi chứng khoán thực hiện, kỳ vọng giá sẽ tăng để bán ra thu lợi nhuận lớn.
Nếu giá tiếp tục tăng như dự kiến, nhà đầu tư có thể thu lời nhiều. Nhưng nếu giá quay đầu giảm sâu, nguy cơ thua lỗ rất lớn, thậm chí có thể mất trắng, và bạn chỉ biết nhìn tài khoản dần cạn kiệt mà không cách nào cứu vãn. Khi cơ hội đầu tư mới xuất hiện, bạn cũng không thể tham gia vì vốn đã bị giữ lại do sai lầm này. Hơn nữa, tâm lý và tinh thần có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, khiến bạn khó tập trung vào công việc khác, thường xuyên kiểm tra để xem có thể gỡ gạc chút nào được không.
Tóm lại, để tránh nguy cơ mất hết vốn khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần kiểm soát bản thân và tránh những sai lầm đã nêu, dù điều này khá thách thức, ngay cả với người chuyên nghiệp. Hi vọng thông tin từ Chuyên Tài Chính sẽ giúp bạn giảm thiểu rủi ro khi đầu tư. Chúc bạn gặt hái thành công!
Đừng bỏ lỡ cơ hội tìm hiểu thêm nhiều thông tin hấp dẫn tại chuyên mục Chứng Khoán để củng cố kiến thức tài chính của bạn.