Định Phí Là Gì? So Sánh Định Phí và Biến Phí chi Tiết

Khái niệm định phí và biến phí là những thuật ngữ quen thuộc trong lĩnh vực kế toán và quản trị doanh nghiệp. Để xây dựng được chiến lược kinh doanh hiệu quả nhất, các nhà quản lý cần nắm vững đặc điểm và vai trò của từng loại chi phí này, đồng thời biết cách cân đối giữa chúng. Cùng tìm hiểu chi tiết chủ đề này qua bài viết bên dưới của CHUYÊN TAI CHÍNH nhé.

1. Định phí và biến phí là gì?

Định phí, hay chi phí cố định (Fixed cost, ký hiệu: FC), là loại chi phí không phụ thuộc vào mức độ hoạt động của doanh nghiệp.

Định phí thường bao gồm các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng nhằm tạo ra năng suất sản xuất kinh doanh như: khấu hao tài sản cố định, chi phí thuê tài sản, lương nhân viên và quản lý, chi phí nghiên cứu và đào tạo, thiết bị máy móc, bảo hiểm chống cháy nổ, trộm cắp.

Khám phá khái niệm định phí và biến phí

Biến phí, hay chi phí biến đổi (Variable charges), là các chi phí biến động theo hoạt động kinh doanh thay đổi. Biến phí bao gồm: nguyên vật liệu sản xuất, chi phí sản xuất như tiền điện, nước, sửa chữa máy móc, bao bì đóng gói, hoa hồng…

Biến phí có thể được phân thành hai loại:

• Biến phí tỷ lệ: là loại phí tăng giảm đồng đều theo mức độ hoạt động sản xuất kinh doanh.
• Biến phí cấp bậc: chỉ thay đổi khi hoạt động của doanh nghiệp vượt qua một ngưỡng nhất định.

2. Đặc điểm của định phí và biến phí

Định phí và biến phí cùng góp phần tạo nên tổng chi phí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

2.1 Đặc điểm của định phí

Tổng định phí không biến đổi khi mức độ hoạt động dao động trong một giới hạn nhất định. Tuy nhiên, định phí trên mỗi đơn vị sản phẩm lại thay đổi theo mức độ hoạt động. Định phí vẫn có thể tồn tại ngay cả khi công ty tạm dừng hoạt động.

Phân biệt định phí và biến phí dựa theo đặc điểm

2.2 Đặc điểm của biến phí

Biến phí liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh và có những đặc điểm sau:

• Tổng biến phí sẽ tăng hoặc giảm tùy theo mức độ hoạt động.
• Biến phí trên mỗi đơn vị sản phẩm không thay đổi dù mức độ hoạt động thay đổi;
• Khi công ty không hoạt động, biến phí sẽ bằng 0.

3. Phân biệt định phí và biến phí

Dựa trên đặc điểm, có thể phân loại chi phí biến đổi và chi phí cố định như sau:

4. Ý nghĩa của định phí

Chi phí cố định và biến đổi là hai thành phần cơ bản để duy trì hoạt động kinh doanh. Doanh nghiệp cần xác định, cân bằng giữa hai loại chi phí này để đưa ra chiến lược kinh doanh tối ưu nhất.

Doanh nghiệp cần tìm mọi cách giảm chi phí để tăng lợi nhuận

Việc tính toán định phí giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về các chi phí quan trọng, hỗ trợ trong việc phân tích chi phí cố định và biến đổi theo thời gian, từ đó xây dựng chiến lược tài chính hiệu quả.

Để tối ưu hóa hoạt động kinh doanh, cần điều chỉnh giữa việc tối đa hóa lợi nhuận và cắt giảm chi phí, dựa trên các chiến lược khác nhau, nhằm thích ứng với chi phí cố định và biến động trong sản xuất.

5. Các loại định phí

Trong kế toán quản trị, định phí được phân thành hai loại: Định phí bắt buộc và định phí tùy ý.

5.1 Định phí bắt buộc

Đây là loại chi phí không thể loại bỏ dù doanh nghiệp không hoạt động. Bản chất của định phí này là bắt buộc và ổn định, khó có thể thay đổi. Do đó, trước khi chi tiêu cho loại phí này, chủ doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Định phí bắt buộc bao gồm chi phí khấu hao tài sản, chi phí thuê nhân công, và quản lý phân xưởng. Ngay cả khi một bộ phận ngừng hoạt động, định phí này vẫn tồn tại và khó có thể cắt giảm nhanh chóng.

Trước khi quyết định triển khai dự án, chủ doanh nghiệp hoặc nhà quản lý cần kiểm soát định phí bắt buộc theo hướng phù hợp với mục tiêu dài hạn, nhằm tận dụng tối đa công suất mà loại phí này mang lại.

Cần có chiến lược khống chế định phí dài hạn

5.2 Định phí tùy chọn

Đây là loại chi phí có thể thay đổi nhanh chóng dựa trên quyết định của ban lãnh đạo. Một số ví dụ về định phí tùy chọn bao gồm các chi phí cho marketing, quảng cáo sản phẩm, chi phí đào tạo nhân sự… Định phí tùy chọn được xác định hàng năm nhưng có thể điều chỉnh hoặc cắt giảm khi cần thiết.

Định phí tùy chọn thường liên quan đến các kế hoạch ngắn hạn. Hàng năm, quản lý cần xem xét và điều chỉnh mức chi phí này sao cho phù hợp với tình hình thực tế của doanh nghiệp, có thể tăng, giảm hoặc hoàn toàn loại bỏ.

Định phí tùy chọn cũng gắn liền với sự tồn tại và phát triển của các bộ phận trong tổ chức. Khi một bộ phận bị giải thể, định phí tùy chọn liên quan cũng sẽ dừng theo.

Định phí tùy chọn có thể nhanh chóng điều chỉnh hoặc giảm bớt tùy theo tình hình công ty

6. Công thức tính định phí và biến phí

Công thức tính định phí (chi phí cố định): y = b

Công thức tính biến phí (chi phí biến đổi): y = a.x

Áp dụng công thức tính chi phí cố định và chi phí biến đổi

Trong đó:

Bạn nên đọc: Giao Dịch CFD

a là chi phí biến đổi trên mỗi đơn vị

b là chi phí cố định

x là mức độ hoạt động

Ví dụ: Tính chi phí biến đổi và cố định cho một công ty khởi nghiệp như sau:

Công ty A chuyên sản xuất và bán hàng mang đi gồm thực phẩm, cà phê và đồ uống. Họ có 3 nhân viên thực hiện bán và giao hàng tận nơi, mỗi người nhận lương 5 triệu đồng/tháng. Chi phí cố định vận hành cửa hàng là 20 triệu đồng/tháng. Nếu mở thêm chi nhánh thứ hai với quy mô tương tự cần tổng cộng 6 nhân viên.

Chi phí biến đổi được tính như sau: y = 5 x 6 = 30 triệu đồng.

Hy vọng rằng thông tin về chi phí cố định và biến đổi mà Chuyên Tài Chính cung cấp sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, đặc điểm của hai loại chi phí này, từ đó xây dựng các kế hoạch phù hợp nhằm tối ưu hóa lợi nhuận cho công ty.