Cách Tính Chi Phí Cận Biên (Marginal Cost) Hiệu Quả và Nhanh Chóng

1. Chi phí cận biên là gì?
Chi phí cận biên hay chi phí biên (tiếng Anh: Marginal cost) là chi phí phát sinh khi sản xuất thêm một đơn vị sản phẩm. Nó được tính bằng tổng thay đổi chi phí sản xuất chia cho sự thay đổi trong số lượng hàng hóa.
Trong một thị trường cạnh tranh hoàn hảo, doanh nghiệp dựa vào chi phí cận biên so với giá bán để xác định sản lượng tối ưu.
Biểu đồ đường chi phí cận biên:

Ở đây, (q) là sản lượng đầu ra; (q*) là sản lượng tại đó chi phí cận biên đạt mức tối thiểu.

Đường chi phí biên thường có dạng chữ U, biểu thị rằng khi sản lượng thấp, chi phí biên cao và ngược lại.

Khi sản lượng gia tăng, đường chi phí biên dần trở nên thoải hơn, và chi phí biên đạt mức tối thiểu tại một điểm nhất định trước khi tăng trở lại nếu sản lượng vượt qua ngưỡng tối ưu.

Tìm hiểu thêm về chi phí cận biên

Lý do là:

Khi sản lượng sản phẩm không cao, điều này dẫn đến tình trạng dư thừa trong khả năng sản xuất, cũng như trong quy mô và công suất của một số yếu tố sản xuất cố định. Kết quả là, chi phí cố định tồn tại mà không có gì bù đắp.

Trong bối cảnh này, khi sản lượng gia tăng, chi phí không nhất thiết phải tăng theo tỉ lệ, mà thực tế là doanh nghiệp chỉ đang sử dụng hiệu quả hơn nguồn khả năng sẵn có, khai thác sự dư thừa một cách hợp lý. Do đó, chi phí bổ sung cho mỗi đơn vị hàng hóa sản xuất ra sẽ giảm so với trước kia.

Khi đã tận dụng triệt để các lợi thế và tối ưu hóa chi phí cố định cho quy mô sản xuất, sẽ có những chi phí mới phát sinh như việc đầu tư thêm tài sản cố định hoặc chi phí quản lý tăng. Khi đó, chi phí cận biên sẽ tăng lên.

2. Công thức tính chi phí cận biên

Chi phí cận biên = Thay đổi tổng chi phí / Thay đổi tổng số lượng

Khám phá: CAPTCHA Kiếm Tiền Online

Biểu diễn công thức:

Trong đó:

∆C là sự biến đổi của tổng chi phí, bằng tổng chi phí mới trừ đi tổng chi phí ban đầu.

∆Q là sự thay đổi của tổng số lượng,
“`bằng tổng sản lượng hiện tại trừ đi tổng sản lượng ban đầu.

Phương pháp tính chi phí cận biên một cách nhanh chóng và chính xác

3. Ý nghĩa và tầm quan trọng của việc xác định chi phí cận biên

Phân tích chi phí cận biên đóng vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp, giúp tối ưu hóa quy mô sản xuất nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

Nếu doanh thu biên > chi phí biên của sản phẩm bổ sung, lợi nhuận có khả năng tăng lên đáng kể.

Nếu doanh thu biên ≤ chi phí biên kéo dài, doanh nghiệp nên cải thiện quản lý doanh thu và chi phí, hoặc cần cân nhắc ngừng sản xuất do tổn thất.

Phân tích chi phí cận biên là phần không thể thiếu trong phân tích tổng quan, giúp ban giám đốc đánh giá được khả năng cung ứng hàng hóa và dịch vụ tới khách hàng.

Tìm hiểu thêm: Giá Vàng Mi Hồng Hôm Nay

Vai trò của phương pháp chi phí cận biên:

Hỗ trợ nhà quản lý trong việc so sánh kết quả thực hiện kế hoạch, đối chiếu doanh thu… từ đó đưa ra quyết định loại bỏ những hoạt động không hiệu quả.

Lợi ích của việc xác định chi phí cận biên của doanh nghiệp

4. Những lưu ý khi phân tích chi phí cận biên

Khi tiến hành phân tích chi phí cận biên, cần lưu ý một số điểm sau:

Trong một số lĩnh vực như hàng không và vận tải biển, có những sản phẩm chưa hoàn thành nhưng giá trị của chúng tương ứng với doanh thu. Nếu chi phí cố định không được ghi nhận vào giá trị cuối kỳ của sản phẩm chưa hoàn thành, doanh thu hàng năm có thể được xem là lỗ, nhưng khi sản phẩm hoàn thành, lợi nhuận lại rất lớn. Việc áp dụng phân tích chi phí cận biên trong trường hợp này sẽ không cho kết quả chính xác.

Có những trường hợp chi phí cận biên của doanh nghiệp tăng đáng kể. Ví dụ, với công ty điện lực, trong ngày nắng nóng, nhu cầu sử dụng điện tăng cao, buộc công ty phải sản xuất thêm điện. Ngoài việc sử dụng nhà máy phát điện, còn cần phải sử dụng máy phát điện dự phòng, dẫn đến chi phí tăng, từ đó chi phí cận biên cũng cao hơn.

Một ví dụ khác là trong ngành hàng không, chi phí để thêm một hành khách chỉ nằm ở mức rất thấp, chẳng hạn chỉ là chi phí cho một chiếc bánh hoặc ly nước khi còn ghế trống. Điều này cho thấy chi phí vốn và lao động không tăng.

Các yếu tố ảnh hưởng tới chi phí cận biên mà bạn nên chú ý

Thời gian không được xem xét trong phân tích chi phí cận biên. Chẳng hạn, nếu hai công việc tương đồng nhưng A hoàn thành chậm hơn B, chi phí thực tế phát sinh cho công việc của A cao hơn B, nhưng điều này không được phản ánh trong phân tích chi phí cận biên.

Chi phí biên, khi xem nhẹ, có thể coi là tương đương với chi phí cố định. Tuy có khả năng kiểm soát, nhưng điều này đôi khi làm cho việc quản lý chi phí cố định trở nên kém hiệu quả.

Xem thêm: Amibroker: Ưu Điểm, Nhược Điểm, Hướng Dẫn Sử Dụng

Vì vậy, doanh nghiệp cần thận trọng khi áp dụng chi phí cận biên vào các tình huống riêng lẻ. Nếu không giải thích và trình bày rõ ràng về chi phí biên cho những biến đổi, lãnh đạo có thể đưa ra các quyết định quản trị không chính xác.

5. Mối quan hệ giữa chi phí cận biên và chi phí bình quân

Khi sản lượng tăng, chi phí bình quân giảm, và chi phí cận biên nhỏ hơn chi phí bình quân;

Khi sản lượng giảm, chi phí bình quân lại tăng, khiến chi phí cận biên lớn hơn chi phí bình quân;

Nếu chi phí bình quân duy trì không đổi, luôn ở mức tối đa hoặc tối thiểu, thì chi phí cận biên sẽ bằng với chi phí bình quân.

Tiêu chí	Chi phí biên	Chi phí bình quân
Khái niệm	Là chi phí tăng thêm khi sản xuất thêm một đơn vị sản lượng.	Chi phí được tính dựa trên mỗi sản phẩm riêng lẻ.
Cách tính	Tổng chi phí biến đổi / phần tăng sản lượng.	Tổng chi phí / toàn bộ số lượng sản phẩm đã sản xuất.
Lợi ích	Giúp nhà quản lý đối chiếu và đánh giá hiệu quả thực hiện kế hoạch.	Đánh giá tác động khi sản lượng thay đổi đối với chi phí từng đơn vị sản phẩm.

Một số tình huống đặc biệt giữa chi phí biên và chi phí bình quân:

Một số lĩnh vực như mạng truyền tải điện có chi phí biên không thay đổi, nghĩa là mỗi đơn vị sản phẩm thêm vào đều có chi phí bổ sung giống nhau, khiến cho đường cong chi phí bình quân liên tục giảm dần và tiệm cận với chi phí biên. Trong những trường hợp như vậy, chi phí biên luôn nhỏ hơn chi phí bình quân.

Chi phí biên hoặc bình quân có thể không tuân theo sự tuyến tính hoặc không liên tục, vì vậy đường cong chi phí thường chỉ được mô tả trong một phạm vi sản xuất nhất định của một công nghệ cụ thể.

Điểm cân bằng giá chi phí bình quân là nơi mà đường cong chi phí bình quân và đường cầu thị trường gặp nhau theo phương pháp định giá chi phí bình quân. Đây chính là điểm được chọn để tiến hành sản xuất.

6. Phương pháp giảm chi phí cận biên hiệu quả

Để giảm chi phí cận biên, các doanh nghiệp cần phải:

Nâng cao quản lý chi phí sản xuất vì đây là yếu tố quan trọng quyết định giá thành sản phẩm và lợi nhuận thu về;

Đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ hiện đại, tổ chức đào tạo nhân viên, tăng năng suất lao động và giá trị gia tăng của sản phẩm để quy mô doanh nghiệp có thể mở rộng.

Thường xuyên đánh giá và tối ưu hóa các chính sách quản lý sao cho phù hợp nhất với quy mô sản xuất, từ đó tăng cường hiệu suất và hiệu quả nguồn nhân lực.

Nắm chắc các chỉ số quan trọng như chi phí cận biên và lợi nhuận biên là yếu tố cần thiết để nhà quản trị đưa ra những chiến lược kịp thời và phù hợp với công ty.

Tuy vậy, không phải lúc nào chi phí cận biên cũng cho kết quả chính xác; cần được sử dụng đúng đắn cho từng nghiệp vụ và tình huống cụ thể. Chuyên Tài Chính hy vọng rằng thông tin trên sẽ giúp bạn xác định được chi phí cận biên và hỗ trợ cho quá trình đánh giá, xây dựng chiến lược kinh doanh của bạn.