Bản cáo bạch cung cấp cho nhà đầu tư những thông tin chi tiết về doanh nghiệp, trạng thái tài chính, kế hoạch sử dụng vốn và quyền lợi nhà đầu tư, giúp họ quyết định việc có nên mua chứng khoán của doanh nghiệp đó hay không.
Trong bài viết dưới đây, chuyên Tài Chính sẽ giới thiệu chi tiết về chủ đề này, mời bạn đón đọc.
Bản cáo bạch là gì?
Bản cáo bạch là tài liệu hoặc dữ liệu điện tử công khai, cung cấp thông tin chính xác, khách quan về tình trạng tài chính, hoạt động kinh doanh, chiến lược tương lai và các yếu tố quan trọng khác liên quan đến chào bán hoặc niêm yết chứng khoán.
Tìm hiểu về bản cáo bạch của một doanh nghiệp
Theo Khoản 23 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019, bản cáo bạch là một yếu tố quan trọng giúp đảm bảo tính minh bạch, giúp nhà đầu tư nắm rõ hoạt động doanh nghiệp, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hoặc mua chứng khoán.
Khi có ý định phát hành chứng khoán, doanh nghiệp cần lập một bản cáo bạch sơ bộ để công bố thông tin cho Ủy ban Chứng Khoán Nhà nước xem xét. Sau khi được chấp thuận, bản sơ bộ này trở thành chính thức.
Ý nghĩa và tầm quan trọng của bản cáo bạch
Bản cáo bạch là công cụ quan trọng trong quản lý và điều hành doanh nghiệp. Nó cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình tài chính, chiến lược kinh doanh và các rủi ro cũng như cơ hội tiềm ẩn. Thông qua việc phân tích bản cáo bạch, nhà quản lý có thể đánh giá hiệu quả hoạt động, nhận diện các vấn đề cần cải thiện và lập kế hoạch phát triển bền vững.
Đối với nhà đầu tư, bản cáo bạch là nguồn thông tin thiết yếu để đánh giá tiềm năng đầu tư, hỗ trợ quyết định chính xác và thông thái. Việc công bố bản cáo bạch minh bạch cũng thể hiện sự tôn trọng nguyên tắc quản trị và trách nhiệm xã hội, củng cố lòng tin từ cộng đồng và thị trường.
Pháp luật quy định về lập bản cáo bạch
Khi lập bản cáo bạch, doanh nghiệp phải tuân thủ những quy định sau:
– Thông tin công bố cần rõ ràng, chính xác, trung thực, dễ hiểu, và không mâu thuẫn.
– Phải kèm giải thích cho các từ viết tắt hoặc thuật ngữ chuyên ngành và kỹ thuật. Bản cáo bạch phải trình bày đầy đủ những nội dung ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư.
– Thông tin quan trọng, mang tính so sánh cần nêu rõ nguồn tham chiếu.
– Hình thức bản cáo bạch phải tuân thủ quy định về kiểu chữ, kích cỡ, trình bày để dễ đọc.
– Nội dung phải nêu rõ thông tin tài chính và hoạt động kinh doanh trong 2 năm gần nhất. Nếu là công ty mẹ, cần công bố kết quả kinh doanh hợp nhất và của công ty mẹ.
– Phân loại và sắp xếp các nhân tố rủi ro theo nhóm, với tiêu đề phù hợp, làm rõ ảnh hưởng đến lĩnh vực kinh doanh, thông tin chào bán, giá chứng khoán và dự án sử dụng vốn từ việc chào bán.
Theo mức độ rủi ro giảm dần:
– Bản cáo bạch cần chứa thông tin về chủ sở hữu doanh nghiệp, các cổ đông quan trọng, Chủ tịch công ty, các thành viên Hội đồng quản trị và Hội đồng thành viên, Trưởng Ban Kiểm soát, Tổng giám đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó Giám đốc), Kế toán trưởng và những thông tin liên quan đến quyền lợi của cổ đông.
– Phải nêu rõ mục tiêu chào bán, phát hành cổ phiếu và kế hoạch sử dụng vốn thu được từ đợt phát hành. Kế hoạch này cần được Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu doanh nghiệp phê duyệt.
– Trong trường hợp cần sửa đổi hoặc bổ sung Bản cáo bạch, công ty phát hành phải làm rõ các nội dung thay đổi, kèm theo lý do cụ thể.
Ví dụ về bản cáo bạch của công ty GELEX
Các thành phần trong nội dung bản cáo bạch
Mỗi công ty có cách trình bày bản cáo bạch riêng, nhưng cần bao gồm những nội dung như sau:
- Giới thiệu tổng quan về công ty: Tên công ty, địa chỉ trụ sở chính, lịch sử hình thành, quy mô hoạt động, định hướng phát triển, mục tiêu kinh doanh, vị thế trên thị trường, cùng với sản phẩm và dịch vụ của công ty.
- Thông tin về hoạt động kinh doanh: Cung cấp thông tin về doanh thu, lợi nhuận, tỷ suất sinh lời, tốc độ tăng trưởng, và chiến lược tiếp thị.
- Thông tin về tài chính: Chi tiết tình hình tài chính của công ty, bao gồm doanh thu, lợi nhuận, tài sản và nợ phải trả, cùng với các chỉ số tài chính quan trọng.
- Thông tin về quản lý và nhân sự: Thông tin về đội ngũ nhân sự, chính sách nhân sự, chế độ phúc lợi và đào tạo.
- Thông tin về quản trị: Bao gồm thông tin về ban lãnh đạo, cấp quản lý và các chính sách quản trị.
- Thông tin về ngành và môi trường kinh doanh: Tình hình ngành nghề, môi trường kinh doanh hiện tại của công ty, các chính sách, cạnh tranh, rủi ro và cơ hội trong ngành.
- Thông tin phụ: Thường xuất hiện ở phần cuối của bản cáo bạch, bao gồm chứng chỉ, giấy phép, bằng cấp và thông tin liên quan khác.
Bên cạnh thông tin chung, pháp luật còn có những quy định cụ thể khi công ty muốn chào bán cổ phiếu, trái phiếu hoặc chứng chỉ quỹ ra công chúng:
1. Bản cáo bạch đối với việc chào bán cổ phiếu, trái phiếu ra công chúng
Theo Khoản 1 Điều 19 Luật Chứng khoán 2019, bản cáo bạch của công ty chào bán cổ phiếu, trái phiếu ra công chúng bao gồm:
– Thông tin về tổ chức phát hành: Cơ cấu tổ chức, hoạt động kinh doanh, tài sản, tình hình tài chính, thông tin về Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu công ty, Tổng giám đốc/Giám đốc, Phó Tổng giám đốc/Phó Giám đốc, Kế toán trưởng và cơ cấu cổ đông.
– Thông tin về đợt chào bán và chứng khoán chào bán: Điều kiện chào bán, các yếu tố rủi ro, lợi nhuận dự kiến và kế hoạch cổ tức của năm gần nhất sau khi phát hành chứng khoán, kèm theo phương án sử dụng tiền thu được từ cổ phiếu chào bán.
– Báo cáo tài chính của doanh nghiệp trong hai năm gần nhất.
Thông tin cơ cấu công ty trong bản cáo
2. Cấu trúc của bản cáo bạch khi chào bán chứng chỉ quỹ công khai
Theo Khoản 2 Điều 19 Luật Chứng khoán 2019, bản cáo bạch cho việc công ty chào bán cổ phiếu, trái phiếu ra công chúng bao gồm các thông tin sau:
– Loại hình và quy mô của quỹ đầu tư chứng khoán;
– Mục tiêu, chiến lược, phương pháp và quy trình đầu tư cùng các yếu tố rủi ro;
– Tóm tắt các điểm chính trong dự thảo Điều lệ quỹ;
– Kế hoạch phát hành chứng chỉ quỹ và hướng dẫn tham gia quỹ;
– Tóm tắt thông tin về công ty quản lý quỹ, ngân hàng giám sát và quy định về giao dịch với các bên liên quan;
– Các thông tin khác theo mẫu Bản cáo bạch.
3. Yêu cầu chữ ký trong bản cáo bạch
Theo Khoản 3 Điều 19 Luật Chứng khoán 2019, khi chào bán cổ phiếu hoặc trái phiếu, bản cáo bạch cần có chữ ký của:
- Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty;
- Tổng giám đốc hoặc Giám đốc;
- Giám đốc tài chính hoặc Kế toán trưởng;
- Người đại diện pháp luật của tổ chức tư vấn hoặc bảo lãnh phát hành.
Với chào bán chứng chỉ quỹ, cần các chữ ký của:
- Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty;
- Tổng giám đốc (Giám đốc) của công ty quản lý quỹ;
- Người đại diện pháp luật của tổ chức bảo lãnh phát hành.
Việc ký thay phải có văn bản ủy quyền hợp lệ.
Lợi ích của bản cáo bạch cho doanh nghiệp và nhà đầu tư
Dành cho doanh nghiệp
Với doanh nghiệp, bản cáo bạch không chỉ là minh chứng về sự tuân thủ pháp luật, mà còn thể hiện cam kết quản lý chuyên nghiệp. Nó là công cụ xây dựng quan hệ với khách hàng và đối tác, tạo dựng lòng tin và hợp tác dài lâu.
Trong thị trường cạnh tranh hiện nay, bản cáo bạch giúp doanh nghiệp nổi bật, thu hút sự chú ý của nhà đầu tư. Đồng thời hỗ trợ trong quản lý rủi ro và quản trị hiệu quả, đảm bảo phát triển bền vững.
Cuối cùng, tuân thủ các quy định về bản cáo bạch giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh và minh bạch.
Dành cho nhà đầu tư
Bản cáo bạch là tài liệu pháp lý cung cấp thông tin toàn diện và xác thực về một doanh nghiệp, giúp nhà đầu tư nắm bắt rõ hơn cơ hội và thách thức mà công ty đối mặt. Nhờ đó, nhà đầu tư hiểu rõ về lịch sử, mô hình kinh doanh, lãnh đạo, sản phẩm và kế hoạch tương lai của doanh nghiệp, từ đó đánh giá tiềm năng tăng trưởng và khả năng sinh lời chính xác hơn.
Ngoài ra, bản cáo bạch còn trình bày về các vấn đề pháp lý, rủi ro tiềm ẩn và yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất, giúp nhà đầu tư xác định mức độ rủi ro chấp nhận được khi đầu tư.
Thông tin về các khoản nợ, các hợp đồng quan trọng, cũng như các vấn đề liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ và các quy định ngành nghề được trình bày chi tiết, cho phép nhà đầu tư hiểu rõ về doanh nghiệp.
Bản cáo bạch không chỉ là công cụ để doanh nghiệp thể hiện niềm tin và cam kết tuân thủ pháp lý mà còn phản ánh việc áp dụng quản trị công ty tốt. Điều này không chỉ củng cố niềm tin của nhà đầu tư mà còn nâng cao uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp trên thị trường.
Cuối cùng, bản cáo bạch giúp giao dịch cổ phiếu diễn ra minh bạch và công bằng, đảm bảo rằng mọi nhà đầu tư, từ cá nhân đến tổ chức, đều được tiếp cận thông tin đầy đủ và chính xác về doanh nghiệp. Điều này tạo môi trường đầu tư lành mạnh, nơi quyết định dựa trên sự hiểu biết sâu rộng và đánh giá khách quan, thay vì dựa vào tin đồn hay thông tin không chính thức. Bản cáo bạch, vì thế, không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là tài nguyên quý giá cho cả nhà đầu tư và doanh nghiệp xây dựng mối quan hệ đầu tư bền vững.
Xem bản cáo bạch của doanh nghiệp ở đâu?
Bản cáo bạch của doanh nghiệp có thể được tìm thấy trên trang web của công ty và các trang của Sở giao dịch chứng khoán (HNX, HoSE) nơi đăng ký niêm yết cổ phiếu.
Nhà đầu tư cũng có thể tham khảo bản cáo bạch tại văn phòng hoặc trang web của các công ty chứng khoán, đại lý phân phối hay các trang web chuyên về chứng khoán (như vietstock, VCFB, BVBF…)
Nhà đầu tư có thể xem bản cáo bạch được công khai trên website của doanh nghiệp hoặc công ty chứng khoán
Cách đọc bản cáo bạch và khai thác thông tin tốt nhất
Đối với nhà đầu tư, việc nghiên cứu bản cáo bạch và nắm rõ hoạt động công ty là vô cùng quan trọng. Ngoài việc mô tả cấu trúc các loại cổ phiếu và việc sử dụng nguồn vốn từ IPO, bản cáo bạch còn cung cấp thông tin quan trọng về hoạt động và chiến lược phát triển trong tương lai của công ty.
Dưới đây là những thông tin chính cần chú ý khi đọc bản cáo bạch của doanh nghiệp:
Chi tiết:
Trang bìa bao gồm: Tên công ty, thông tin đăng ký kinh doanh (số ĐKKD, ngày cấp, nơi cấp, thay đổi lần thứ mấy), mục đích của bản cáo bạch (niêm yết cổ phiếu hay phát hành thêm…), nơi cung cấp bản cáo bạch (công ty phát hành, địa chỉ, điện thoại, website), thông tin người phụ trách công bố (tên, chức vụ, số điện thoại liên hệ). Ngoài ra, còn có phần tóm tắt về lịch sử, nền tảng kinh doanh của công ty, điểm mạnh cạnh tranh, cơ hội tăng trưởng, và các diễn biến phát triển gần đây.
Nhà đầu tư cần đánh giá phần tóm tắt rủi ro, nơi đề cập các mối đe dọa tiềm tàng có thể tác động tiêu cực đến doanh nghiệp và kế hoạch tăng trưởng của họ.
Thông tin về nơi niêm yết, tên cổ phiếu, loại cổ phiếu, mệnh giá, số lượng và tổng giá trị niêm yết.
Thông tin về tổ chức kiểm toán và tư vấn.
Mục lục: Tại đây, người đọc có thể xem tổng quan các mục để có cái nhìn toàn diện.
Phần giới thiệu này cung cấp cái nhìn khái quát về quá trình hình thành, phát triển của công ty, vốn điều lệ tính đến thời điểm hiện tại, và các rủi ro về kinh tế, pháp lý mà công ty phải đối mặt. Cũng bao gồm sơ đồ tổ chức và thông tin cổ đông như số cổ phần và tỷ lệ nắm giữ.
Tiếp nữa, nội dung về hoạt động kinh doanh giúp người đọc hiểu rõ các sản phẩm, dịch vụ của công ty, giá trị mang lại, sản lượng qua các năm, chi phí sản xuất, nguyên vật liệu và tình hình nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới. Nó cũng bao gồm các hoạt động marketing và các hợp đồng đã ký kết hoặc đang thực hiện.
Tại đây, người đọc sẽ nắm bắt được vị thế của công ty so với các doanh nghiệp cùng ngành và tiềm năng phát triển trong tương lai.
Bản cáo bạch cũng trình bày tình hình tài chính hiện tại, kế hoạch sản xuất kinh doanh, lợi nhuận và kế hoạch chia cổ tức năm sau, cũng như lịch sử chia cổ tức các năm trước cùng những đánh giá từ tổ chức tư vấn. Đối với nhà đầu tư, đây là nguồn thông tin để hiểu rõ tài chính của công ty. Các doanh nghiệp lớn chuẩn bị niêm yết công khai cần công bố thông tin hoạt động và tài chính trong năm năm qua, trong khi những công ty nhỏ sắp IPO cần cung cấp dữ liệu ba năm gần nhất. Bằng việc xem xét các con số như doanh thu, thu nhập ròng, dòng tiền, nợ và các chỉ số khác, nhà đầu tư có thể đánh giá khả năng tài chính và định hướng phát triển của doanh nghiệp.
Cuối cùng là các phụ lục kèm theo và chữ ký của đại diện như: Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc, Trưởng Ban Kiểm soát, Kế toán trưởng, và đại diện tổ chức tư vấn.
Nhà đầu tư cũng có thể muốn xem xét tuyên bố quyền sở hữu có lợi trong bản cáo bạch để biết số cổ phiếu mà giám đốc điều hành và thành viên HĐQT sở hữu. Nếu lãnh đạo đầu tư mạnh vào cổ phiếu công ty, điều đó có thể báo hiệu họ tự tin vào doanh nghiệp và có động lực thúc đẩy giá cổ phiếu tăng trưởng.
Bản cáo bạch là tài liệu quan trọng, thể hiện tính minh bạch và trách nhiệm của doanh nghiệp với các bên liên quan. Nó không chỉ củng cố uy tín và hình ảnh của công ty mà còn là cơ sở để nhà đầu tư xem xét và đưa ra quyết định đầu tư.
Trên đây, Chuyên Tài Chính đã cung cấp các thông tin về bản cáo bạch cũng như vai trò và lợi ích đối với nhà đầu tư, hy vọng điều này giúp bạn khai thác thông tin hiệu quả trong quá trình đầu tư.
Khám phá thế giới đầu tư và tìm hiểu thêm những kiến thức quý báu tại Chứng Khoán, nơi có nhiều thông tin hữu ích đang chờ đón bạn!
