Việc quyết định giữa tiết kiệm và đầu tư phụ thuộc vào các yếu tố như mục tiêu tài chính cá nhân, khả năng chịu rủi ro, và kế hoạch tài chính trong dài hạn. Cùng chuyêntaichinh tìm hiểu chi tiết về chủ đề này qua bài viết dưới đây.
Khái niệm đúng về tiền nhàn rỗi
Tiền nhàn rỗi là khoản tiền không cần thiết cho chi tiêu hàng ngày hoặc các nhu cầu cấp thiết khác, và không dùng trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là số tiền còn lại sau khi bạn đã thanh toán các chi phí cuộc sống và dành một khoản dự phòng cho trường hợp khẩn cấp.
Tiền nhàn rỗi có thể sẽ không cần dùng đến trong khoảng thời gian dài
Nếu giữ nguyên tiền nhàn rỗi mà không đầu tư, số tiền này sẽ giảm giá trị do lạm phát. Như lạm phát tăng, giá trị tiền nhàn rỗi sẽ giảm. Do đó, gửi tiết kiệm hoặc đầu tư là cách bảo vệ khoản tiền này khỏi lạm phát và phát triển tài sản.
Các yếu tố cần cân nhắc giữa gửi tiết kiệm và đầu tư
Trong thời đại kinh tế hiện nay, quản lý tài chính cá nhân càng trở nên quan trọng hơn. Một trong những quyết định quan trọng là chọn giữa tiết kiệm hoặc đầu tư tiền nhàn rỗi. Đây không chỉ là quyết định tài chính mà còn phản ánh quan điểm và mục tiêu cá nhân về tương lai.
Cả tiết kiệm và đầu tư đều đóng vai trò quan trọng trong quản lý tài chính cá nhân. Tuy nhiên, lựa chọn phụ thuộc vào tình hình tài chính, mục tiêu và thời gian của bạn.
Những trường hợp bạn nên cân nhắc:
Gửi tiết kiệm: Đây là phương pháp truyền thống và an toàn để bảo toàn vốn, phù hợp cho ai ưu tiên an toàn và ổn định, không muốn đối mặt với rủi ro. Lãi suất tiết kiệm thường từ 4 – 7% mỗi năm, tùy ngân hàng và kỳ hạn.
- Ưu điểm: Cách đơn giản và an toàn để tích lũy tiền. Bạn có thể gửi vào tài khoản tiết kiệm hoặc đầu tư rủi ro thấp.
- Nhược điểm: Lợi ích ngắn hạn, không mang lại lợi nhuận cao, nhưng dễ dàng rút tiền khi cần.
Làm gì với tiền nhàn rỗi: Tiết kiệm hay đầu tư?
Đầu tư: Phù hợp cho ai muốn gia tăng tài sản và chấp nhận rủi ro nhất định. Các kênh có thể gồm cổ phiếu, bất động sản, quỹ mở, vàng hoặc bảo hiểm nhân thọ đầu tư. Đầu tư có thể mang lại lợi nhuận cao hơn nhưng kèm theo rủi ro cao và yêu cầu kiến thức, theo dõi thị trường liên tục.
- Ưu điểm: Giúp tăng giá trị tài sản theo thời gian. Bạn có thể đầu tư vào chứng khoán, bất động sản, kinh doanh, hoặc quỹ đầu tư.
- Nhược điểm: Rủi ro cao hơn so với tiết kiệm. Cần tìm hiểu kỹ trước khi đầu tư và đảm bảo bạn có kiến thức về thị trường tài chính.
Kết hợp cả hai yếu tố và duy trì sự cân đối giữa tiết kiệm – đầu tư:
- Dự phòng: Dành một phần tiền để tiết kiệm dự phòng (ít nhất 3-6 tháng chi phí sinh hoạt) nhằm ứng phó với tình huống mất việc làm hoặc trường hợp khẩn cấp.
- Đầu tư dài hạn: Đầu tư vào các mục tiêu lâu dài như nghỉ hưu, mua nhà, hoặc nền giáo dục cho con.
Quyết định giữa việc tiết kiệm hay đầu tư phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có mục tiêu tài chính, khả năng chấp nhận rủi ro, và kế hoạch tài chính dài hạn của mỗi cá nhân.
Nên kết hợp tiết kiệm và đầu tư một cách cân bằng
Một số chuyên gia tài chính khuyên rằng, nếu có một khoản tiền nhàn rỗi đủ lớn, bạn có thể phân chia nó thành hai phần: một phần để tiết kiệm nhằm đảm bảo an toàn, phần còn lại dùng để đầu tư nhằm tối ưu hóa cơ hội sinh lời.
Một số gợi ý về cách tiết kiệm, tích lũy và đầu tư tiền nhàn rỗi
1. Gửi tiết kiệm tại ngân hàng
Gửi tiết kiệm là hình thức đầu tư truyền thống. Dù lãi suất không cao (thường khoảng 4 – 7% mỗi năm), nhưng đây là cách đầu tư đơn giản và an toàn nhất. Tuy nhiên, để nhận được mức lãi này, bạn chỉ có thể rút tiền khi đáo hạn. Nếu rút trước thời điểm này, lãi suất thường chỉ từ 0.5% – 1%/năm.
2. Tiết kiệm vàng
Nhiều người thích đầu tư vàng để lưu trữ và chờ giá trị tăng lên. Vàng là kim loại quý, giá trị không đổi theo thời gian. Dù giá thị trường có giảm, giá trị căn bản vẫn duy trì. Vàng có tính thanh khoản cao, dễ chuyển đổi thành tiền.
3. Đầu tư bất động sản
Lựa chọn này phổ biến nhưng đòi hỏi kiến thức và sự am hiểu thị trường cùng số vốn lớn. Với tình hình hiện tại, bạn cần ít nhất 1 tỷ để mua đất nền ngoại ô hoặc chung cư cũ giá hời.
4. Chứng chỉ quỹ mở
Chứng chỉ quỹ mở có thể đem lại lợi nhuận ổn định, tốt hơn ngân hàng nhưng thấp hơn kênh khác do đây là ủy thác cho công ty đầu tư. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận được chia lại. Đây là cách đầu tư ít rủi ro, phù hợp cho người bận rộn hoặc ít kiến thức.
5. Bảo hiểm nhân thọ kết hợp đầu tư
Một số gói bảo hiểm cho phép kết hợp đầu tư. Bạn nên tìm hiểu kỹ về sản phẩm và điều kiện trước khi tham gia.
Hiểu rõ sản phẩm để đầu tư hiệu quả
6. Đầu tư vào cổ phiếu
Đầu tư chứng khoán có thể sinh lợi nhuận cao song cũng tiềm ẩn rủi ro khi thị trường biến động. Bạn có thể mua cổ phiếu hoặc quỹ ETF. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia để có danh mục đầu tư hiệu quả theo ngắn, trung hay dài hạn.
Đừng quên tích lũy quỹ dự phòng
Trước khi bắt đầu đầu tư, hãy đảm bảo có quỹ dự phòng để xử lý tình huống khẩn cấp. Điều này giúp yên tâm đầu tư mà không cần rút vốn bất ngờ.
Quỹ dự phòng là cứu cánh khi cần thiết
Không nên đầu tư hay tiết kiệm quá mức. Cân nhắc kết hợp cả hai để an toàn và sinh lợi. Nhớ rằng không có cách nào hoàn hảo. Nên xem xét kỹ tình hình tài chính cá nhân, mục tiêu và kế hoạch tương lai để chọn phương án phù hợp nhất. Quan trọng là phải liên tục cập nhật kiến thức và thông tin thị trường để điều chỉnh kế hoạch tài chính một cách linh hoạt và thông minh.
