Trên bảng giá chứng khoán, đứng đầu các chỉ số chính là VN Index. Vậy VN Index thực sự là gì và nó có ý nghĩa thế nào đối với các nhà đầu tư chứng khoán? Hãy khám phá ngay với ChuyênTàiChính nhé!
I. VN Index là gì?
VN Index là một chỉ số thị trường, phản ánh sự biến động giá của tất cả các cổ phiếu niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM hay còn gọi là sàn HOSE.
VN Index thể hiện xu hướng giá cổ phiếu hàng ngày bằng cách so sánh giá trị vốn hóa thị trường hiện tại với giá trị vốn hóa thị trường cơ sở, và xem chúng đã thay đổi như thế nào. Ngày cơ sở là 28/07/2000 – cũng là ngày mà sàn HOSE chính thức hoạt động, với giá trị cơ sở là 100 điểm.
Khái quát về chỉ số VN Index trong thị trường chứng khoán
Nhìn vào chỉ số VN Index, nhà đầu tư nắm được quy mô và giá trị cụ thể của các cổ phiếu trên sàn. Nhờ đó, họ có thể phân tích, đánh giá và dự báo những biến động ngắn hạn và dài hạn của thị trường.
Ví dụ: Kết thúc phiên giao dịch thứ Hai, ngày 06/05/2024, chỉ số VN Index đạt 1,241.58 điểm, nghĩa là tổng giá trị thị trường vào ngày 06/05/2024 gấp 12,4158 lần giá trị của ngày cơ sở.
Bảng chỉ số VN Index ngày 10/05/2024
II. Cách tính chỉ số VN Index
Giá trị của chỉ số VN Index được tính theo công thức:
VN Index = (Giá trị vốn hóa thị trường hiện tại / Giá trị vốn hóa thị trường cơ sở) x 100
Trong đó:
Giá trị vốn hóa thị trường hiện tại là tổng số cổ phiếu và giá trị của mỗi mã cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE tại thời điểm hiện tại;
Giá trị vốn hóa thị trường cơ sở là tổng số cổ phiếu và giá trị của mỗi mã cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE vào ngày cơ sở, tức 28/07/2000.
Công thức cụ thể để tính chỉ số VN Index:
Trong đó:
P1i: Giá trị hiện tại của cổ phiếu i
Q1i: Khối lượng cổ phiếu i đang lưu hành (Khối lượng niêm yết)
P0i: Giá trị tại thời điểm gốc của cổ phiếu i
Q0i: Khối lượng cổ phiếu i được niêm yết tại thời điểm gốc
Trong thời gian giao dịch, biến động giá cổ phiếu thường xuyên làm thay đổi giá trị của chỉ số VN Index. Thêm vào đó, việc thay đổi cổ phiếu giao dịch cũng điều chỉnh cấu trúc số cổ phiếu niêm yết và có thể gây ra bất liên tục của chỉ số. Do đó, hệ số chia trong công thức tính chỉ số VN Index được điều chỉnh để duy trì sự liên tục của nó.
Bộ quy tắc chỉ số HOSE-Index do Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM ban hành vào ngày 09/11/2020 theo Quyết định 714/QĐ-SGDHCM. Cụ thể, chỉ số VN Index được tính bằng:
Chỉ số VN Index = Giá trị vốn hóa thị trường
Hiện tại / Hệ số chia = CMV / Hệ số chia
Trong đó:
Với:
pi: Giá tại thời điểm tính toán của cổ phiếu i.
si: Khối lượng cổ phiếu i đang lưu hành tại thời điểm đó.
fi: Tỷ lệ làm tròn free-float của cổ phiếu i tại thời điểm tính.
ci: Tỷ lệ giới hạn tỷ trọng vốn hoá.
n: Số cổ phiếu trong giỏ chỉ số VN Index.
Khi vốn hoá thị trường thay đổi không do biến động giá mà vì sự thay đổi từ công ty phát hành (sự kiện cụ thể, thay đổi số lượng cổ phiếu…), lúc đó hệ số chia phải điều chỉnh để chỉ số trước và sau điều chỉnh vẫn tương đương. Cụ thể là:
CMV sau/Hệ số chia sau = CMV trước/Hệ số chia trước
III. Lịch sử VN Index qua các năm
Theo dõi lịch sử VNIndex giúp nhà đầu tư nắm bắt được biến động thị trường, sự mở rộng của kinh tế và mức độ vốn hóa từng thời điểm, cho thấy mức độ ổn định, sự phát triển, và chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế qua từng nhóm ngành…
Nắm lịch sử VNIndex cũng như thị trường tổng quát hỗ trợ nhà đầu tư đưa ra nhận định chính xác về cơ hội và tiềm năng để lập kế hoạch tốt nhất.
Lịch sử VN Index chi tiết các năm như sau:
– Năm 2016: Sau 20 năm ngành chứng khoán Việt Nam, VNIndex ngày 08/08 đạt 660.30 điểm, một năm nhiều sự kiện ảnh hưởng đến kinh tế tài chính trong và ngoài nước.
– Năm 2017: 10 năm sau khủng hoảng tài chính, cổ phiếu VNI phát triển mạnh, VNIndex chạm 970 điểm.
– Năm 2018: VNIndex đạt đỉnh vào ngày 10/4 với 1221,93 điểm, sau đó giảm nhanh chỉ còn 888 điểm. Năm này HOSE cũng nghỉ 2 ngày do lỗi kỹ thuật.
– Năm 2019: VNIndex khởi sắc, vượt 1000 điểm vào ngày 11/3 và ra mắt sản phẩm chứng quyền.
– Ngày 23/3/2020: Chạm đáy ở mức 693.77 điểm, đến 21/12 tăng gần 60% lên 1091.57 điểm. Năm này, trái phiếu bùng nổ, chứng khoán chiếm ưu thế trong thị phần cận biên của SMCI.
– Ngày 26/2/2021: Dịch Covid lan rộng tác động mạnh mẽ toàn thị trường, VNIndex đạt 1491.58 điểm.
– Ngày 23/11/2022: Nhóm cổ phiếu lớn giảm khiến VNIndex đóng cửa ở mức 952.12 điểm.
– Phiên gần nhất ngày 09/05/2024: VNIndex kết thúc ở 1250.68 điểm, khối lượng giao dịch 697,159,251 CP, tổng giá trị 17,647.63 tỷ VNĐ.
Phân tích lịch sử giá VNIndex để nhận dạng cơ hội đầu tư tiềm năng
Khi theo dõi chỉ số VNIndex và phân tích lịch sử điểm VNI, cần lưu ý:
– Chọn khung thời gian phù hợp, xem xét dữ liệu theo các khoảng 3 tháng, 6 tháng hoặc 1 năm để theo dõi diễn biến thị trường tốt nhất.
– VNIndex chỉ phản ánh các mã chứng khoán trên sàn HOSE, do đó không thể hiện toàn bộ thị trường chứng khoán Việt Nam.
– VNIndex chỉ nên coi là một chỉ số tham khảo để xây dựng chiến lược đầu tư, không nên dựa hoàn toàn vào đó. Cần thêm các chỉ số và công cụ khác phù hợp với từng thời điểm để có quyết định đầu tư chính xác.
IV. Ý nghĩa của chỉ số VN Index
Để hiểu lý do chỉ số VN Index được theo dõi chặt chẽ hàng ngày, hãy tìm hiểu tầm quan trọng của nó.
VN Index và nhà đầu tư chứng khoán
Chỉ số VN Index thể hiện sự biến động của toàn bộ cổ phiếu trên sàn HOSE, bao gồm những thay đổi về giá trị và hiệu quả thị trường so với mức giá cơ sở. Những phân tích và đánh giá từ đó có thể đưa ra một cách chính xác.
Đồng thời, chỉ số này còn chỉ ra tâm lý của nhà đầu tư, khi giá cổ phiếu chịu sự tác động của quy luật cung cầu. Có thể thấy rõ thái độ nhà đầu tư đối với thị trường tại mỗi thời điểm. Khi VN Index tăng, tâm lý lạc quan gia tăng, khiến nhà đầu tư mạnh dạn rót vốn mua cổ phiếu. Ngược lại, nếu chỉ số giảm, họ có xu hướng dè dặt, lo lắng và tìm cách thoái vốn.
VN Index và nền kinh tế
VN Index cho thấy tình hình phát triển hay suy yếu của nền kinh tế. Khi chỉ số này tăng, doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, đầu tư phát triển, thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng. Ngược lại, VN Index giảm biểu thị kinh doanh suy thoái, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư, dễ dẫn đến việc thoái vốn. Thiếu vốn thì hoạt động không duy trì được, đồng nghĩa với nền kinh tế suy giảm.
Hơn thế, VN Index còn mô tả sự biến động cơ cấu kinh tế. Trong giai đoạn phục hồi, chỉ số này tăng trưởng, có sự dịch chuyển giữa các ngành, phương tiện cho sự tái cơ cấu kinh tế và thị trường chứng khoán. Ngành nào có chỉ số tăng mạnh thường là tâm điểm của các nhà đầu tư.
VN Index cũng là thước đo hiệu suất của các đơn vị quản lý quỹ. Khi tỷ suất lợi nhuận của quỹ cao hơn chỉ số này, nhà đầu tư có thể cân nhắc gia nhập bởi lợi nhuận phụ thuộc vào danh mục và chiến lược của quỹ.
Khi VN Index tăng, dấu hiệu lạc quan và nhu cầu đầu tư gia tăng
VN Index và các công ty niêm yết
Biến động của VN Index phản ánh xu hướng thị trường, cho thấy tình hình tài chính của các công ty niêm yết. Khi chỉ số này tăng, chứng khoán có xu hướng tích cực, thể hiện niềm tin đầu tư và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp. Ngược lại, khi giảm, lo âu và thận trọng tăng, có thể do yếu tố vĩ mô hoặc tình hình kinh doanh không tốt của doanh nghiệp niêm yết.
VN Index và truyền thông
Truyền thông thường xuyên cập nhật diễn biến VN Index và cung cấp phân tích sâu sắc về nguyên nhân, xu hướng thị trường trong tương lai, giúp dư luận hiểu cơ bản về thị trường chứng khoán và hỗ trợ nhà đầu tư trong quyết định thông thái.
Việc kết hợp VN Index với nhiều chỉ số khác là cần thiết để nghiên cứu hiệu quả.
Đo lường chỉ số beta và lợi nhuận điều chỉnh theo rủi ro
Sử dụng mô hình CAPM (định giá tài sản vốn) để xác định lợi nhuận kỳ vọng của cổ phiếu yêu cầu tính hệ số beta và lợi nhuận thị trường.
Lợi tức danh mục đầu tư được sử dụng để biểu thị lợi nhuận, phục vụ cho việc ước tính hệ số beta của cổ phiếu và tính toán lợi nhuận kỳ vọng dựa vào rủi ro hệ thống (beta). Sau đó, so sánh lợi nhuận kỳ vọng với lợi nhuận thực tế để đánh giá lợi nhuận điều chỉnh theo rủi ro.
Danh mục nền tảng cho các quỹ ETF
Nhà đầu tư có thể chọn quỹ chỉ số để đầu tư thụ động, mô phỏng hiệu suất của chỉ số trên thị trường. Có các quỹ tương hỗ và quỹ trao đổi chỉ số cùng danh mục đầu tư tư nhân để phù hợp với lợi nhuận của một chỉ số.
V. Phân biệt VN Index và VN30
Nhiều người dễ nhầm lẫn giữa chỉ số VN Index và chỉ số VN30. Chỉ số VN30 (VN30-Index) đại diện cho nhóm 30 mã cổ phiếu blue chip có vốn hóa cao nhất trên sàn HOSE.
So sánh điểm tương đồng và khác biệt giữa VN Index và VN30-Index
Điểm tương đồng: Cả hai chỉ số đều ảnh hưởng nhất định đến quyết định đầu tư và tâm lý của nhà đầu tư tại thị trường chứng khoán Việt Nam.
Điểm khác biệt:
| Tiêu chí so sánh | VN Index | VN30 |
| Đại diện | Là chỉ số của toàn bộ mã chứng khoán trên sàn HOSE | Đại diện cho nhóm 30 mã cổ phiếu vốn hóa lớn nhất trên sàn HOSE |
| So sánh | So sánh giá trị vốn hóa của thị trường hiện tại với ngày cơ sở | Phạm vi nhỏ hơn, chỉ đo lường sự thay đổi vốn hóa của 30 công ty blue chip hàng đầu. |
VI. Hướng dẫn cách đọc chỉ báo VN Index chuẩn xác
Biểu đồ VNIndex có thể hiển thị theo ngày, tháng hoặc năm, tùy thuộc vào lựa chọn. Biểu đồ thể hiện đường xanh lên xuống thất thường, với trục tung (thẳng đứng) biểu thị khối lượng giao dịch, trục hoành (nằm ngang) là thời gian.
Cách đọc biểu đồ VNIndex đúng cách (nguồn: Tradingview)
Khi đọc biểu đồ VNIndex, nhà đầu tư nên lựa chọn khoảng thời gian phù hợp với mục tiêu đầu tư. Đối với chiến lược dài hạn, nên chọn hiển thị dữ liệu trên 6 tháng, vì đầu tư dài hạn là nắm giữ chứng khoán lâu để giá trị tăng, do đó các giá trị ngắn hạn không quá quan trọng.
6 tháng để nhận thấy sự biến đổi chi tiết.
Bạn có thể tích hợp chỉ số RSI để đánh giá sức mua của thị trường tại thời điểm hiện tại. Nhiều nhà đầu tư kết hợp việc phân tích biểu đồ VN Index cùng với chỉ số VN30 nhằm nâng cao độ chính xác. Biểu đồ lúc này không chỉ đơn giản là một đường kẻ mà bao gồm các cột nến đỏ và xanh, tương tự như các biểu đồ quen thuộc khác.
VII. Các yếu tố tác động đến chỉ số VN Index
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng khiến bảng giá VN Index thay đổi hàng ngày, sau đây là một số yếu tố quan trọng:
Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp: Đây là yếu tố chủ chốt ảnh hưởng đến giá cổ phiếu doanh nghiệp. Nếu tình hình kinh doanh thuận lợi, giá cổ phiếu tăng, tạo ảnh hưởng tích cực đến chỉ số VN Index. Ngược lại, nếu kinh doanh không tốt, giá cổ phiếu giảm, điều đó sẽ gây tác động tiêu cực đến chỉ số này.
Kinh tế vĩ mô ảnh hưởng đến sự biến động của chỉ số VN Index
Sự biến động của nền kinh tế: Nền kinh tế phát triển đồng nghĩa với lợi nhuận cao của doanh nghiệp, cổ phiếu tăng kéo theo chỉ số VN Index. Ngược lại, khi kinh tế suy yếu, doanh nghiệp gặp khó khăn, giá cổ phiếu sụt giảm, chỉ số VN Index cũng có thể giảm theo.
Chính sách tiền tệ: Chính phủ áp dụng chính sách tiền tệ nới lỏng với lãi suất giảm sẽ giúp doanh nghiệp dễ tiếp cận nguồn vốn vay giá rẻ, cải thiện kinh doanh. Nhà đầu tư sẽ chuyển từ tiết kiệm sang đầu tư vào các lĩnh vực như chứng khoán, bất động sản… Làm thị trường chứng khoán sôi động hơn, ảnh hưởng tích cực đến chỉ số VN Index. Ngược lại, chính sách tiền tệ thắt chặt, lãi suất tăng khiến chi phí vay tăng, doanh nghiệp gặp áp lực nợ vay, lợi nhuận giảm. Nhà đầu tư có xu hướng gửi tiết kiệm hơn là đầu tư, làm thị trường chứng khoán chững lại và chỉ số VN Index cũng suy giảm theo.
Luật chứng khoán: Những quy định mới hoặc thay đổi trong luật chứng khoán cũng sẽ tác động đến chỉ số VN Index và các chỉ số khác.
Lạm phát: Lạm phát cao khiến lợi nhuận doanh nghiệp bị thu hẹp, giá cổ phiếu giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến sự tăng trưởng của chỉ số VN Index.
Cán cân thương mại: Nếu cán cân thương mại dương (xuất siêu) thì GDP tăng trưởng khả quan, các công ty xuất nhập khẩu sẽ thu hút đầu tư, thúc đẩy thị trường chứng khoán và chỉ số VN Index.
Tâm lý nhà đầu tư: Sự lạc quan của nhà đầu tư sẽ thúc đẩy giao dịch trên thị trường chứng khoán, góp phần làm tăng chỉ số VN Index. Ngược lại, tâm lý bi quan khiến họ có thể chọn gửi tiết kiệm hoặc đầu tư vào vàng, làm thị trường chứng khoán ảm đạm và chỉ số VN Index giảm sút.
Cuối cùng, những tác động khách quan như chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh… cũng ảnh hưởng đáng kể đến chỉ số VN Index, phụ thuộc vào quy mô và thời gian của các yếu tố này.
Nói tóm lại, chỉ số VN Index rất quan trọng đối với nhà đầu tư chứng khoán tại Việt Nam. Hiểu rõ về chỉ số này giúp bạn có nhận định đúng đắn hơn về xu hướng đầu tư, những biến động kinh tế, tâm lý thị trường… Tuy nhiên, chỉ phân tích chỉ số VN Index là chưa đủ, cần xem xét thêm các chỉ số khác như VNAllshare, VN30, VNMidcap, VN100 để có cái nhìn toàn diện về thị trường.
Thông qua thông tin trên Chuyên Tài Chính hy vọng bạn đã hiểu rõ chỉ số VN Index là gì, điểm giống và khác với VN30-Index và cách đọc chỉ số này trên bảng giá chứng khoán.
