Trong năm 2022, cổ phiếu của ngành phân bón nhiều lần đạt mức giá kỷ lục do cuộc xung đột giữa Nga – Ukraine khiến giá phân bón tăng vọt. Nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực này đã chớp cơ hội để xuất khẩu với số lượng lớn, làm cho cổ phiếu phân bón trở nên hấp dẫn và có giá trị hơn đối với các nhà đầu tư.
Hãy cùng Chuyêntàichính khám phá đặc điểm của loại cổ phiếu này và danh sách mã cổ phiếu phân bón hiện có trên sàn chứng khoán.
I. Đặc điểm cổ phiếu phân bón
Đặc điểm của những mã cổ phiếu ngành phân bón trên thị trường chứng khoán Việt Nam
Là cổ phiếu phòng thủ
Cổ phiếu phân bón thuộc về các công ty hoạt động trong ngành phân bón, một lĩnh vực hàng hoá thiết yếu. Dù kinh tế – xã hội có biến động ra sao, nhu cầu phân bón vẫn ổn định khiến cổ phiếu này thường nằm trong nhóm phòng thủ.
Phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu đầu vào
Kết quả kinh doanh của các công ty trong ngành phân bón phụ thuộc mạnh vào giá các nguyên liệu đầu vào như giá U-rê và giá dầu FO. Mọi biến động nhỏ về giá nguyên liệu đều tác động đến hiệu suất kinh doanh của họ.
Nếu giá các nguyên liệu chính như phosphorus, potassium, và nitrogen tăng, chi phí sản xuất cũng tăng, dẫn đến lợi nhuận giảm, gây bất lợi cho cổ phiếu phân bón.
Sự biến động của mã cổ phiếu phân bón bị tác động bởi nhiều ngành khác nhau
Ảnh hưởng bởi nhu cầu sử dụng phân bón trong nông nghiệp
Nhu cầu sử dụng phân bón chủ yếu đến từ nông nghiệp. Khi thời tiết thuận lợi và kinh tế phát triển, nhu cầu phân bón tăng lên, giúp các doanh nghiệp trong ngành phát triển, đẩy giá trị cổ phiếu phân bón tăng cao.
Bị tác động từ biến động tỷ giá và tình hình chính trị
Quá trình xuất nhập khẩu phân bón có thể bị ảnh hưởng bởi tỷ giá hối đoái và tình hình chính trị quốc tế. Như năm 2022, dịch bệnh và xung đột Nga – Ukraine đã dẫn đến tình trạng giá lương thực tăng trong khi nguồn cung giảm.
Giá khí đốt ở Châu Âu tăng do gián đoạn nguồn cung từ Nga đã khiến sản xuất phân bón giảm sản lượng, giá U-rê tăng mạnh. Đây là cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu phân bón sang khu vực này với giá cao, làm ngành trong nước phát triển và thu hút nhiều nhà đầu tư quan tâm đến cổ phiếu phân bón.
Áp dụng công nghệ mới
Ngoài ra, tiến bộ công nghệ trong sản xuất và đổi mới các loại phân bón có thể tạo ra cơ hội mới cho các công ty, ảnh hưởng đến sự cạnh tranh trong ngành.
Các doanh nghiệp nào có lợi thế công nghệ vượt trội trong ngành chắc chắn sẽ thu hút nhà đầu tư nhiều hơn, cổ phiếu của họ cũng sẽ nổi bật và cạnh tranh hơn trong nhóm cổ phiếu phân bón.
Ngoài ra, sự thay đổi của thị trường tài chính toàn cầu, như biến động giá dầu và vàng, cũng có thể tác động đến cổ phiếu phân bón.
II. Danh sách các mã cổ phiếu ngành phân bón trên sàn chứng khoán Việt Nam
Mã cổ phiếu phân bón | Tên công ty | Sàn niêm yết |
BCF | Cty Cổ phần Phân bón Bình Điền | HoSE |
CPC | Cty Cổ phần Thuốc Sát trùng Cần Thơ | HNX |
DCM | Cty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau | HoSE |
DDV | Cty Cổ phần DAP – VinaChem | UpCoM |
DHB | Cty Cổ phần Phân đạm và Hoá chất Hà Bắc | UpCoM |
DPM | Tổng công ty Phân bón và Hoá chất Dầu khí – Cty Cổ phần | HoSE |
HSI | Cty Cổ phần Vật tư tổng hợp và Phân bón hóa sinh | UpCoM |
LAS | Cty Cổ phần Supe Phốt phát và Hoá chất Lâm Thao | HNX |
NFC | Cty Cổ phần Phân lân Ninh Bình | HNX |
PCE | Cty Cổ phần Phân bón và Hoá chất Dầu khí Miền Trung | HNX |
PMB | Cty Cổ phần Phân bón và Hoá chất Dầu khí Miền Bắc | HNX |
PSE | Cty Cổ phần Phân bón và Hoá chất Dầu khí Đông Nam Bộ | HNX |
PSW | Cty Cổ phần Phân bón và Hoá chất Dầu khí Tây Nam Bộ | HNX |
SFG | Cty Cổ phần Phân bón Miền Nam | HoSE |
SPC | Cty Cổ phần Bảo vệ Thực vật Sài Gòn | HNX |
VAF | Cty Cổ phần Phân lân Nung chảy Văn Điển | HoSE |
VPS | Cty Cổ phần Thuốc Sát trùng Việt Nam | HoSE |
III. Top 5 mã cổ phiếu phân bón tiềm năng nhất thị trường
Năm 2022, nhờ sự thuận lợi trong xuất khẩu, nhóm cổ phiếu phân bón đã tăng trưởng rất mạnh, đạt đến một vùng giá mới. Một số điển hình như:
1. Mã DPM của Tổng công ty Phân bón và Hoá chất Dầu khí – Cty Cổ phần (Đạm Phú Mỹ)
Tổng công ty Phân bón và Hoá chất Dầu khí – Cty Cổ phần hay thường được gọi là “Đạm Phú Mỹ” là thành viên của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, thành lập năm 2003, nhưng đến 2007 thì DPM mới trở thành CTCP và niêm yết trên sàn chứng khoán (sàn HoSE). DPM hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh phân bón và sản phẩm hóa chất cho nông nghiệp và dầu khí như đạm U-rê, Kali, phân NPK…
Trong năm 2022, DPM ghi nhận doanh thu thuần gần 20,000 tỷ đồng, LNTT đạt 6,400 tỷ đồng, gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. DPM đã tận dụng cơ hội giá phân bón thế giới tăng cao và đẩy mạnh xuất khẩu U-rê trong năm 2022, với tỷ lệ xuất khẩu tăng 280% so với mục tiêu, đạt khoảng 190,000 tấn.
Do kết quả kinh doanh thuận lợi trong năm 2022, DPM đã quyết định nâng mức cổ tức tiền mặt lên 70% tương đương 7,000 VND/cổ phiếu. Do đó, DPM luôn là một trong những cổ phiếu phân bón được nhà đầu tư ưa chuộng, nhờ vào tiềm lực tài chính mạnh từ tập đoàn mẹ và các chiến lược kinh…doanh thông minh và hiệu quả.
Biểu đồ giá cổ phiếu phân bón DPM trong 5 năm qua (nguồn: TV)
Trong năm 2022, cổ phiếu phân bón DPM thực sự đã đạt đỉnh kỷ lục với mức giá 72,700 VND/cổ phiếu vào cuối tháng 3. Đến năm 2023, dù giá đã giảm nhưng vẫn vượt xa so với 3 năm trước đó.
Quý III/2023, DPM ghi nhận 3,216 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 17.2% so với cùng kỳ năm trước, LNST đạt 69 tỷ đồng, cũng giảm gần 93% so với cùng kỳ năm 2022.
2. Mã DCM của Cty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (Đạm Cà Mau)
Giống như DPM, DCM cũng nằm dưới sự quản lý của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, hoạt động từ năm 2011, chuyên về sản xuất kinh doanh phân bón với sản phẩm chính là Đạm U-rê, phân phối từ Đông Nam Bộ tới Tây Nam Bộ và khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long.
Năm 2022, DPM có doanh thu đạt 16,412 tỷ đồng, trong đó doanh thu hợp nhất tăng 5,465 tỷ đồng và LNST tăng thêm 3,147 tỷ đồng, dù tiêu thụ trong nước giảm. Thu nhập DCM tăng phần lớn nhờ xuất khẩu, đạt 410,400 tấn.
Biểu đồ giá cổ phiếu phân bón DCM trong 5 năm qua (nguồn: TV)
Tương tự DPM, giá cổ phiếu phân bón DCM cũng đạt đỉnh vào tháng 3 năm 2022. Năm 2023, giá cổ phiếu DCM biến động mạnh hơn so với DPM, giảm gần hết tháng 7/2023 rồi duy trì ở mức cao, nhưng không chạm đỉnh như năm 2022.
Doanh thu thuần quý III/2023 của DCM giảm gần 9%, đạt 3,010 tỷ đồng dù doanh thu tài chính đạt 200 tỷ đồng. LNST của DCM là 74 tỷ đồng, giảm 90% so với cùng kỳ năm 2022.
3. Mã LAS của Cty Cổ phần Supe Phốt phát và Hoá chất Lâm Thao
Supe Phốt phát và Hoá chất Lâm Thao đã rất quen thuộc với người nông dân Việt Nam, là một trong những công ty sản xuất phân bón và hóa chất lâu đời nhất của nước ta. Năm 1962, LAS khánh thành và trở thành nhà máy sản xuất phân bón lớn, hiện đại nhất Đông Nam Á lúc bấy giờ.
Năm 2022, LAS đạt 3,156 tỷ đồng doanh thu thuần, tăng 12.7% so với cùng kỳ 2021. LNST đạt 112 tỷ đồng, tăng 32% so với năm trước, là thành tích tốt nhất trong 4 năm của LAS. Trong năm 2022, LAS giới thiệu sản phẩm mới là lân vi sinh Lâm Thao, dự định trở thành sản phẩm được người nông dân tin dùng trong tương lai. Năm 2023, doanh thu và LNST của LAS tiếp tục tăng trưởng mạnh, lần lượt đạt 811 tỷ đồng và 28.7 tỷ đồng, tăng 35% và 200% so với cùng kỳ năm 2022.
Biểu đồ giá cổ phiếu phân bón LAS trong 5 năm qua (nguồn: TV)
Theo biểu đồ, ta nhận thấy vào cuối năm 2021 và đầu năm 2022, giá cổ phiếu LAS đạt mức cao nhất là 26,300 VND/cổ phiếu. Năm 2022 chứng kiến sự biến động mạnh của cổ phiếu LAS, với mức tăng đáng kể trong quý I nhưng lại giảm dần đến cuối năm, với giá chỉ còn 6,600 VND/cổ phiếu vào đầu tháng 11/2022. Tuy nhiên, năm 2023, giá trị cổ phiếu LAS đã có sự phục hồi tích cực, tăng trưởng liên tục từ đầu đến cuối năm, chứng tỏ công ty đã có những chiến lược và định hướng tốt.
4. DDV – Công ty Cổ phần DAP – Vinachem
Được thành lập từ năm 2008, DAP – Vinachem hoạt động chủ yếu trong sản xuất phân bón và hợp chất Ni-tơ, cùng các hóa chất cơ bản. DDV là doanh nghiệp đầu tiên tại Việt Nam cung cấp sản phẩm phân bón DAP (phân bón phức hợp chứa đạm và lân là chủ yếu). Hiện tại, DDV chiếm 30% thị phần trong ngành phân bón và sản phẩm của công ty được phân phối toàn quốc.
DDV cũng là một cổ phiếu quan trọng trong nhóm cổ phiếu phân bón. Năm 2022, mặc dù tốc độ tăng trưởng chậm lại, công ty đã phá kỷ lục lợi nhuận. LNST trong năm tăng gần 87%, đạt gần 357 tỷ đồng, đánh dấu mức lợi nhuận cao nhất kể từ khi niêm yết. Tỷ lệ chi trả cổ tức bằng tiền năm 2022 là 5%.
Biểu đồ giá trị cổ phiếu phân bón DDV qua 5 năm (Nguồn: TV)
Nhìn vào biểu đồ giá cổ phiếu DDV, có thể thấy giá đã giảm mạnh trong năm 2023, kể từ khi đạt đỉnh vào tháng 7/2021 và lần đỉnh thứ hai vào tháng 3/2022. Hiện tại, giá DDV là 9,800 VND/cổ phiếu, nhà đầu tư nên cân nhắc kỹ lưỡng khi đầu tư dài hạn. Doanh thu quý III/2023 của DDV giảm gần 11% so với cùng kỳ năm trước, đạt 822 tỷ đồng. Việc tăng giá vốn bán hàng và nhiều chi phí khác khiến lợi nhuận của DDV giảm. LNST quý III/2023 chỉ còn 6.7 tỷ đồng, giảm hơn 88% so với cùng kỳ năm 2022.
5. SFG – Công ty Cổ phần Phân bón Miền Nam
Năm 2022, SFG ghi nhận doanh thu thuần đạt 2,009 tỷ đồng, giảm 5% so với năm trước, LNST đạt 45 tỷ đồng, tăng 23% so với cùng kỳ. Công ty đã vượt chỉ tiêu lợi nhuận đã đề ra, điển hình là vượt 75% chỉ tiêu LNTT và 14% chỉ tiêu về doanh thu. SFG đã chi trả cổ tức với tỷ lệ 4%, tổng số tiền là 19.1 tỷ đồng. Năm 2023, SFG báo cáo lãi lớn trong quý III với LNST tăng gấp 8.3 lần so với cùng kỳ, đạt 19 tỷ đồng, tạo bước chuyển tích cực so với các đối thủ.
Biểu đồ giá cổ phiếu phân bón SFG qua 5 năm (Nguồn: TV)
Khác với các đối thủ, SFG trước đây có giai đoạn giá cổ phiếu tăng cao nhưng chưa đạt đỉnh trong năm 2019. Sau đó, giá giảm sâu và tiếp tục tăng đỉnh vào tháng 3/2022. Kể từ đó, giá cổ phiếu SFG liên tục sụt giảm. Mặc dù giá cổ phiếu SFG trong năm 2023 thấp, nhưng không biến động mạnh và duy trì sự ổn định, cần tiếp tục theo dõi.
Trên đây, Chuyên Tài Chính đã cung cấp thông tin về cổ phiếu trong ngành phân bón. Trong dài hạn, ngành này có thể đối mặt với sự cạnh tranh từ Trung Quốc, và nếu giá nguyên liệu đầu vào tiếp tục tăng, cổ phiếu phân bón sẽ chịu nhiều ảnh hưởng. Nhà đầu tư nên quan sát kỹ lưỡng trước khi quyết định đầu tư.