Tiết kiệm không hiệu quả là tình trạng nhiều người gặp phải dù đã cố gắng cắt giảm chi tiêu và lên kế hoạch tài chính. Vấn đề không nằm ở việc bạn chưa tiết kiệm, mà có thể là do bạn đang mắc phải những lỗi phổ biến mà ít ai nhận ra. Trong bài viết này, chuyentaichinh sẽ chỉ ra 7 sai lầm thường gặp khiến nỗ lực tiết kiệm của bạn “đổ sông đổ biển” và cách khắc phục để đạt hiệu quả tài chính bền vững.
1. Sống buông thả, tiêu tiền không kiểm soát
Tiêu pha xa hoa có thể khiến tài chính của bạn suy giảm nhanh chóng
Chi tiêu là động lực cho sự phát triển kinh tế nhưng hiện nay, giới trẻ tiêu tiền một cách không tính toán, quá tự tin vào cuộc sống, thu nhập một nhưng tiêu xài mười. Thống kê cho thấy, thế hệ M và Z ở nhiều quốc gia trì hoãn kế hoạch tương lai để tự thưởng, thoải mái chi tiền cho hàng hiệu, du lịch khắp nơi, chạy theo sở thích cá nhân và coi tiêu dùng là cách xả stress tốt nhất sau những giờ làm việc căng thẳng.
Trong cuộc sống, 80% là những người có thu nhập bình thường, 20% là người sở hữu tài sản lớn. Nếu bạn tiêu xài xa hoa, việc tiết kiệm sẽ rất khó khăn. Hãy cẩn trọng đừng chỉ lo chạy theo xu hướng, niềm vui nhất thời không thể tạo giá trị lâu dài. Hãy tận dụng tối đa những điều bạn đang có. Mua khi cần, đừng ham rẻ theo đợt khuyến mãi ảo của các nhãn hàng.
Hãy thận trọng với thói quen tiêu tiền không kiểm soát, thay đổi sẽ rất khó khăn. Dễ dàng chuyển từ tiết kiệm qua sống xa hoa nhưng ngược lại thì khó khăn hơn nhiều. Tiếp tục sống như vậy chỉ khiến bạn khó giàu.
2. Thiếu quỹ dự phòng
Quỹ dự phòng tài chính rất quan trọng trong chiến lược tài chính cá nhân
Mỗi tháng, hãy trích ra một khoản cho quỹ dự phòng để đối phó với những tình huống bất ngờ như tai nạn, trộm cắp, thất nghiệp… Đây là quỹ khác với tiền tiết kiệm. Nhiều người tùy cơ ứng biến mà không chuẩn bị sẵn tài chính dự phòng, gặp rủi ro thường không kịp xoay xở, có khi phải dùng tiền tiết kiệm hoặc đi vay, điều này dễ dẫn đến nợ nần và áp lực tài chính.
Lời khuyên từ các chuyên gia tài chính cá nhân là nên có quỹ dự phòng bằng 3-6 tháng chi phí sinh hoạt, nên để riêng trong một tài khoản tiết kiệm ngắn hạn, tách biệt với tiết kiệm dài hạn.
3. Sử dụng quá nhiều thẻ tín dụng
Thẻ tín dụng rất tiện lợi, nhưng cần dùng một cách khôn ngoan
Thẻ tín dụng mang lại nhiều tiện ích cho cuộc sống hiện đại, nhưng nếu lạm dụng quá nhiều thẻ tín dụng khiến bản thân dựa dẫm vào nó thì thực sự không tốt chút nào. Việc sử dụng thẻ tín dụng là cách tiêu trước trả sau, cũng đồng nghĩa với việc bạn đang gánh một khoản nợ. Nếu cứ liên tục tiêu xài rồi chịu áp lực nợ nần, tài sản của bạn sớm muộn gì cũng trôi tuột, chưa kể đến vấn đề tiết kiệm.
Những điều cần lưu ý khi sử dụng thẻ tín dụng: hãy thanh toán hóa đơn đúng hạn để tránh lãi suất cao. Đừng sử dụng toàn bộ hạn mức, chỉ nên dùng khoảng 30% để giữ cân bằng cho tài khoản của bạn. Cần đọc kỹ các điều khoản của những đơn vị phát hành thẻ. Tránh rút tiền mặt qua thẻ vì phí có thể lên đến 4% số tiền rút. Tuyệt đối không cho người khác mượn thẻ dù là người quen.
Không nên tiết lộ thông tin thẻ tín dụng. Tránh mở nhiều thẻ vì phí thường niên cao và dễ mất kiểm soát chi tiêu. Đừng chi quá nhiều chỉ để tích điểm, hãy chi tiêu trong giới hạn thu nhập cá nhân. Nếu không cần thiết, nên đóng tài khoản khi không sử dụng.
4. Chưa phát huy tối đa khả năng kiếm tiền
Nên mở rộng nguồn thu nhập và không ngừng cải thiện nó
Nguồn thu ổn định giúp bạn trang trải cuộc sống nhưng khó có thể tạo ra khoản dư thừa để tiết kiệm. Thay vào đó, hãy thử làm thêm công việc khác khi rảnh hoặc đầu tư như chứng khoán, bất động sản, kinh doanh đồ handmade… Tùy vào năng lực tài chính và kiến thức, bạn có thể chọn hình thức kiếm tiền phù hợp. Đa dạng hóa danh mục đầu tư có thể giảm thiểu rủi ro.
Tránh đầu tư theo cảm tính hay phong trào với hy vọng làm giàu nhanh chóng, đây là quyết định nhiều rủi ro. Bạn có thể bất ngờ giàu hơn sau một đêm nhưng nguy cơ mất trắng cũng chỉ trong thời gian ngắn.
Với những ai không muốn nhiều nghề, hãy tập trung vào công việc chính, học hỏi thêm và nâng cao kỹ năng. Điều này giúp bạn thăng tiến trong tương lai, từ đó tăng lương và thu nhập – một cách đầu tư vào bản thân qua kiến thức.
5. Tích trữ tiền mà không khai thác lợi nhuận
Dòng tiền cần được vận hành để sinh lời hiệu quả nhất
Dù biết cách tiết kiệm, giữ tiền mãi trong tài khoản theo kiểu “cầm chắc” cũng không mang lại ý nghĩa lâu dài do lạm phát và nhu cầu chi tiêu hàng ngày.
Các chuyên gia tài chính khuyến khích cách giữ tiền hiệu quả nhất là để tiền kiếm tiền, giúp bạn chống lại lạm phát và đồng tiền mất giá, đồng thời tận dụng lãi suất để bổ sung vào vốn đầu tư.
Trong thời kỳ lãi suất ngân hàng được ưu đãi, bạn có thể gửi tiết kiệm để hưởng lãi suất hấp dẫn.
6. Trộn lẫn tiền tiết kiệm với các khoản chi tiêu vào cùng một tài khoản
Cần tách các mục tiêu tài chính để tránh chi tiêu quá mức
Bạn đã phân chia thu nhập thành các khoản như chi phí hàng tháng, mua sắm, tiết kiệm… nhưng nếu gộp chúng vào một tài khoản, việc theo dõi từng khoản sẽ trở nên khó khăn. Đôi khi, bạn còn sử dụng nhầm vào số tiền đã để dành.
Không nên để tiền tiết kiệm lẫn với các khoản chi tiêu, mà hãy phân chia chúng riêng biệt. Theo kinh tế học hành vi, việc này gọi là “phân vùng”, giúp tạo ra các rào cản nhỏ để cân nhắc kỹ hơn khi đưa ra các quyết định. Hiện nay, nhiều ứng dụng ngân hàng cho phép bạn tạo nhiều tài khoản tiết kiệm với các kỳ hạn khác nhau.
Đối với tiền tiết kiệm, bạn có thể thiết lập tính năng tự động tiết kiệm, hàng tháng số tiền định sẵn sẽ tự động chuyển vào tài khoản tiết kiệm. Các khoản khác thì bạn nên lập riêng. Việc phân bổ này rất đơn giản và hoàn toàn miễn phí.
7. Thiếu chiến lược dài hạn
Lên kế hoạch tài chính cá nhân rõ ràng
Bạn nên xây dựng mục tiêu cụ thể cho bản thân, chẳng hạn như hoàn thiện các quỹ tiết kiệm, càng chi tiết càng tốt.
Trong đó, cần phải có các ghi chú về chi tiêu, để kiểm soát tốt những khoản thu chi bởi trí nhớ con người có giới hạn, không thể nhớ hết mọi thứ. Từ những ghi chép này, bạn sẽ biết tiền của mình đi đâu và cần điều chỉnh gì. Có thể sử dụng ứng dụng tài chính để lưu trữ dữ liệu nhất quán và nhanh chóng. Nhiều ứng dụng còn có chức năng phân tích hiệu quả sử dụng tiền, cực kỳ hữu ích.
Hãy chú ý xác định thời gian thực hiện cụ thể cho kế hoạch, ví dụ kéo dài trong bao lâu, từng giai đoạn sẽ tiết kiệm thế nào. Có nên tăng mức tiết kiệm không? Bởi nền kinh tế có xu hướng lạm phát và tiền mất giá, nên cần tính đến điều này. Hãy tăng dần số tiền tiết kiệm theo thời gian, chẳng hạn năm đầu 10%, sau đó tăng lên 20%, 30% tùy vào thu nhập.
Tiền tiết kiệm rất quan trọng cho các mục tiêu lớn trong tương lai như mua nhà, xe, chăm sóc gia đình và sức khỏe bản thân. Do đó, hãy tiết kiệm ngay khi bắt đầu có thu nhập, quản lý tài chính thông minh sẽ giúp bạn đạt được tự do tài chính, không cần lo nghĩ về tiền bạc trong cuộc sống nữa!
